تبیان، دستیار زندگی
علامه طبرسی در سال 523 هجری قمری، بنا به دعوت سادات آل زباره وارد سبزوار شد و در آنجا سکونت گزید. سادات آل زباره از خاندان اصیل منطقه به شمار می‌آمدند، علامه طبرسی با این خاندان نسبت فامیلی داشت و در مشهد نیز با آنان در ارتباط بود. نسب سادات زباره به امام
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
در دیار سبزوار
در دیار سبزوار

دعوت آل زبیر

علامه طبرسی در سال 523 هجری قمری، بنا به دعوت سادات آل زباره وارد سبزوار شد و در آنجا سکونت گزید. سادات آل زباره از خاندان اصیل منطقه به شمار می‌آمدند، علامه طبرسی با این خاندان نسبت فامیلی داشت و در مشهد نیز با آنان در ارتباط بود. نسب سادات زباره به امام حسین(ع) می‌رسد.

نخستین اقدام علامه طبرسی پذیرش مدیریت مدرسه دروازه عراق بود ایشان سعی نمود با برنامه‌ریزی، نسل جوان و علاقه‌مند به اهل بیت(ع) را با معارف قرآنی آشنا ساخته و زحمات به یادگار مانده بزرگان مکتب جعفری را با تربیت این نسل به آیندگان منتقل کند.

مدیریت و راهنمایی علامه طبرسی، مدرسه را به حوزه علمیه وسیع و بااهمیتی مبدل ساخت که سبب جذب دانش پژوهان زیادی از اقصی نقاط ایران گردید و طلبه‌های جوان به عشق رسیدن به کمال در آن مدرسه مشغول شدند.

شاگردان

علامه طبرسی دارای اندوخته‌های علمی بسیار بود. او از محضر اساتیدی چون ابوعلی طوسی، جعفر بن محمد دوریستی، مفید رازی و فرزانگان دیگر دانش آموخته بود. علامه طبرسی در حوزه علمیه سبزوار، علوم مختلف اسلامی را تدریس می‌کرد و شاگردان بلند آوازه‌ای تربیت کرد. به منظور آشنایی با شاگردان ایشان به اختصار به زندگی برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

1. رضی الدین حسن طبرسی: ایشان فرزند شیخ طبرسی است و از محضر پدر بزرگوارش استفاده کرد.

2. قطب الدین راوندی: وی از جمله بزرگان فقها مفسران، محدثان و متکلمان به شمار می‌رفت. ایشان علاوه استفاده از محضر علامه طبرسی از محضر دانشمندانی چون عمادالدین طبرسی، سید مرتضی رازی، سید ابوصمصام ذوالفقار حسینی، سید مجتبی رازی، ابوالبرکات مشهدی و ..استفاده برد. قطب راوندی کتابهای زیادی به رشته تحریر درآورده است که برخی از آنها عبارتند از:

1. آیات احکام

2. احکام الاحکام

3. خلاصة التفاسیر

4. اسباب النزول

5. المغنی

6. رسالة الفقهاء

7. فقه القرآن

8. قصص الانبیاء و...

قطب راوند در سال 573 به سوی حق شتافت و در صحن بزرگ  حضرت فاطمه معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.

3. ابن شهر آشوب مازندرانی: ابن شهر آشوب از دانشمندانی بود که در زمینه رجال، فلسفه،‌ادبیات، تفسیر سرآمد دانشمندان شیعه بود، وی علاوه بر د رس علامه طبرسی در درس فرزانگانی چون جارالله زمخشری، محمد بن احمد نطنزی، تمیمی آمدی، ابوالفتوح رازی، قطب الدین راوندی و..استفاده کرد. برجستگی شخصیت او سبب شده است تا علمای شیعه و سنی در توصیف او جملات زیبایی را بیان نمایند. برخی از آثار ایشان عبارتند از:

1. مناقب آل ابیطالب

2. معالم العماء

3. مثالب النواصب

4. المحزون المکنون فی عیون الفنونه

5. الطرئق فی الحدود و الحقایق المثال فی الامثال الاسباب و النزول علی مذهب آل الرسول

7. الحاوی

8. متشابه القرآن و..

4. ضیاء الدین فضل الله حسنی راوندی: او از استوانه‌های علمی عصر خویش بود. وی از محضر بزرگانی چون ابوعلی طوسی، شیخ طبرسی، سید مرتضی رازی و..بهره‌های علمی برده است. از ایشان تألیفاتی چون ادعیة السر، ترجمه العلوی للطب الرضوی، تفسیر الراوندی، الاربعین و..به یادگار مانده است.

5. شیخ منتجب الدین قمی: در جلسه درس بسیاری از علماء و دانشمندان شرکت جسته است و از محضر بزرگانی چون علامه طبرسی، ابوالفتوح رازی، فضل الله راوندی و..استفاده کرده است و دارای تألیفاتی چون الفهرست،‌اربعین عن الاربعین من الاربعین فی فضایل امیر المؤمنین و..می‌باشد.

6. شاذان بن جبرئیل قمی: یکی از فضلای قمی است که از محضر دانشمندانی چون محمد بن ابی القاسم طبرسی، ابن زهره حلبی روایت نقل کرده است و در درس علامه طبرسی نیز شرکت جسته است. برخی از تألیفات او عبارتند از:

1. الفضائل

2. ازاحة العله فی معرفة القبله

3. تحفه المؤلف الناظم و عمدة المکلف الصائم

4. الهادی فی معرفة القاطع و البادی

7. عبدالله بن جعفر دوریستی: از دانشمندان و بزرگان قرن ششم است که از شاگردان علامه طبرسی است.

8. سید شرفشاه حسینی افطسی نیشابوری

9. برهان الدین قزوینی همدانی


منابع:

کتاب بحارالانوار

کتاب ریاض العلماء

کتاب تاریخ بیهقی

تهیه و فرآوری: علی فریادرس گروه حوزه علمیه