کچلی مردان میراث پدری است
بیشتر موارد طاسی‌های موجود در بین مردان دارای پیش‌زمینه ژنتیکی است. این نوع کم‌مویی، طاسی مردانه یا طاسی موروثی نامیده می‌شود و شایع‌ترین نوع کم‌مویی در جهان است.
اغلب مردم روزانه بین 70 تا 150 عدد تار موی خود را به‌خصوص هنگام شست‌وشو و شانه‌کردن موها از دست می‌دهند. ریزش تارهای مو زمانی محسوس می‌شود که تعداد تارهای از دست رفته تا حدی زیاد شود که رویش مجدد موها، جای خالی موهای ریخته شده را پر نکند.
بیشتر موارد طاسی‌های موجود در بین مردان دارای پیش‌زمینه ژنتیکی است. این نوع کم‌مویی، طاسی مردانه یا طاسی موروثی نامیده می‌شود و شایع‌ترین نوع کم‌مویی در جهان است.
علاوه بر وراثت بسیاری از بیماری‌ها و تجویزهایی که برای درمان لحاظ می‌شود نیز، باعث بروز کم‌مویی در افراد می‌شود. تب‌بالا، امراض ناشی از عدم تنظیم ترشحات تیروئیدی، مصرف انواع داروهایی که برای سرطان‌ها تجویز می‌شوند، همچنین زایمان، کمبود پروتئین و آهن از جمله مواردی است که موجب ریزش مو می‌شوند.
عوامل موثر در ریزش موی سر
1- ژنتیک : ژنتیک نقش مهمی در ریزش موی هورمونی یا طاسی دارد.
اگر یکی از والدین در سنین پایین شروع به از دست دادن موهای خود کند، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که فرزندان آنها نیز همین فرایند را تجربه کنند. به دلیل اینکه الگوی طاسی مردان به علت کروموزوم X است، مردان این استعداد ژنتیکی را از طرف خانواده پدری خود به ارث می‌برند. با این وجود، دانشمندان ژن‌هایی را کشف کرده‌اند که سبب طاسی می‌شوند اما محدود به کروموزوم X نیستند. این ژن‌ها توضیح می‌دهند که مردان چگونه طاسی را از والدینشان به ارث می‌برند. ژن‌هایی که سبب از دست دادن مو می‌شوند، در مرگ سلول‌ها نقش دارند و با این کار خود، چرخه رشد مو را مختل می‌کنند.
2- داروها : عامل دیگری که با از دست دادن مو در ارتباط است، داروها هستند.
هر چه بر سن ما افزوده می‌شود، ورم مفاصل و دیگر بیماری‌ها متداول‌تر می‌شود. استفاده از داروهای غیراستروئیدی مانند ناپروکسن، ایبوپروفن و دیگر داروها که به کاهش درد و التهاب کمک می‌کنند، می‌تواند در از دست دادن موها نیز تاثیرگذار باشد. در مقابل، بعضی داروها نیز به رشد مو کمک می‌کنند. بنابراین قبل از اینکه استفاده از دارویی را متوقف کنید یا دارویی را به داروهای خود اضافه کنید، حتما با پزشکتان مشورت کنید.
3- رژیم غذایی : رژیم غذایی نیز می‌تواند بر رشد موها تاثیر بگذارد. پروتئین برای رشد سالم موها ضروری است.
با افزایش سن، سوخت و ساز بدن کاهش یافته و افزایش وزن به یک معضل تبدیل می‌شود. رژیم‌های لاغری بیشتر اوقات مصرف پروتئین را کاهش می‌دهند؛ علاوه بر این، بالا رفتن سن بر مقدار غذای مورد نیاز بدن و چگونگی جذب و مصرف پروتئین تاثیر می‌گذارد. خوردن مواد غذایی سرشار از پروتئین و مصرف مکمل‌های پروتئینی می‌توانند ریزش مو را کاهش دهند؛ اما بهتر است قبل از آن که در رژیم غذایی خود تغییری ایجاد کنید با پزشکتان مشورت کنید.
علل ریزش موقتی مو
- بیماری‌ها : مثل دیابت ، لوپوس، بیماری تیروئید
- سوء تغذیه : پروتئین و آهن ناکافی رژیم غذایی، رژیم غذایی متغییر، بیماری‌های ویژه نظیر اختلالات غذا خوردن
- داروها : داروهای مؤثر در درمان نقرس، التهاب مفاصل، افسردگی، مشکلات قلبی و فشار خون بالا و مصرف قرص ضدبارداری
- درمان‌های طبی : شیمی درمانی و رادیوتراپی ( پس از پایان درمان، موها مجدداً رشد می‌نمایند)
- تب شدید، آنفلوانزای شدید، جراحی
- دوران نوزادی: نوزادان اغلب طی چند ماه اول زندگی موهای خود را از دست می‌دهند. این موها توسط موهای پایدارتر جایگزین می‌شوند. همچنین موی پشت سر خود را به دنبال کشیده شدن بر تشک و صندلی ماشین از دست می‌دهند.هنگامی که کودک شروع به نشستن می‌کند، رشد موها دوباره شروع می‌شود.
- زایمان : برخی خانم‌ها ریزش موی شدیدی را چند ماه پس از زایمان تجربه می‌نمایند. علت این است که در طی بارداری، موها وارد رشد فعال می‌شوند و بعد از زایمان به سرعت به وضعیت طبیعی باز می‌گردند.
چگونه مردان از ریزش مو جلوگیری کنند؟
ریزش مو عموماً در مردان میانسال به عنوان یک مشکل شایع مطرح می‌باشد، ولی این بیماری در مردان جوان قبل از سن 21 سالگی هم ممکن است بروز نماید.
ریزش مو قبل از بیست و یک سالگی می‌تواند برای یک پسر جوان آزار دهنده باشد، حتی اگر او بداند که همانند سایر اعضای فامیل نهایتاً ممکن است موهای خود را از دست بدهد. از دست دادن موها در این سن که از لحاظ روانشناسی، برهه‌ی بسیار آسیب پذیری از زندگی است، می‌تواند فرد را تبدیل به یک شخص گوشه گیر با احساس نامرتبی فردی، عدم جلب نظر کردن دیگران از لحاظ اجتماعی و عقب ماندگی در امور شغلی نماید. در این زمان وی طعمه‌ای سهل الوصول برای سوء استفاده‌ی انواع «درمان‌های معجزه آسا» که گران قیمت و غیر مؤثر بوده و در جراید، تلویزیون و اینترنت مورد تبلیغ قرار می‌گیرند، می‌گردد.
پسر جوانی که قبل از بیست و یک سالگی در حال از دست دادن موهای خویش است چه اقداماتی می‌تواند انجام دهد؟
ـ اولین قدم خوبی که وی می‌تواند بردارد، مشاوره با یک پزشک متخصص پیوند موی طبیعی است. اولین توصیه‌ای که یک پزشک متخصص پیوند موی طبیعی بایستی به چنین فردی ارائه دهد عبارتست از: «نگران و مضطرب نباش، من مشکل شما را درک می‌کنم، ریزش موی مردانه حالتی ارثی و شایع است که به طور طبیعی هر انسانی را به دردسر می‌اندازد، ولی ما به کمک یکدیگر مطمئناً می‌توانیم با اتخاذ تصمیماتی منطقی و هماهنگ با نیازهای شما در یافتن راهی برای کنترل این مشکل چاره اندیشی کنیم».
هنگامی که سن بیمار بسیار پایین است، متخصص پیوند طبیعی بایستی حتماً جلسه مشاوره را با مشارکت یکی از والدین قانونی بیمار انجام دهد تا آنان در تصمیم گیری بیمار دخیل باشند.
حضور والدین و یا اولیای قانونی بیمار هم، از لحاظ مسئولیت‌های قانونی پزشک و نیز از نظر تصمیم گیری‌های آگاهانه بیمار بسیار اهمیت دارد.
حمایت نزدیک والدین در موفقیت اقدامات درمانی توصیه شده به بیمار نقش بسزایی را ایفا می‌نماید. قدم اولیه و اساسی در ارائه هر گونه پروتکل درمانی برای بیمار، مشخص نمودن علت اصلی ریزش موی وی است، بطوری که متخصص پیوند موی طبیعی نبایستی قبل از آگاهی کامل از علت ریزش مو، هیچ گونه اقدام درمانی را شروع نماید.
شایع‌ترین علت ریزش موی مردانه علل هورمونی ژنتیکی می‌باشد، ولی با این حال پزشک متخصص بایستی سایر علل را در بیمار خود با دلایل کافی رد نماید.
اقدامات درمانی شتابزده قبل از رسیدن به تشخیص واقعی، غیر مؤثر و از لحاظ اقتصادی نیز به بیمار خسارات زیادی را وارد می‌نماید.
ریزش مو در زنان با مردان فرق دارد
تنک شدن تدریجی موها در زنان اغلب با افزایش سن مشاهده می‌شود و با ریزش مو در مردان متفاوت است. ریزش مو در زنان بسیار نادر است. ترشح و تنظیم هورمون‌ها، در ریزش موی سر در زنان نقش مهمی دارد. از هر 8 زن، یک نفر قبل از دوره یائسگی و از هر 3 زن، یک نفر بعد از دوره قاعدگی دچار ریزش مو می‌شوند.
در طول دوره بارداری، موی سر پرپشت‌تر و براق می‌شود. اما بعد از زایمان ریشه مو وارد مرحله استراحت شده و از مرحله فعال بودنِ خود، خارج می‌شود و حدوداً سه ماه بعد از زایمان ریزش موی سر آغاز می‌شود.
شیوه معالجه کم‌مویی در زنان مشابه درمان‌هایی است که برای مردان در نظر گرفته می‌شود. ریزش مو در مردان بر خلاف زنان، به صورت متمرکز بروز می‌کند، یعنی از نقطه خاصی شروع شده و به مرور پیشرفت می‌کند. اما ریزش مو در زنان بیشتر به صورت یکنواخت و پراکنده است.
در بیشتر موارد، انواع تقویت‌کننده‌ها تجویز می‌شود، اما متاسفانه به رغم ادعای تولیدکننده‌ها، پروتئین و کلاژن موجود در شامپوها و اسپری‌های مو، توانایی ترکیب با ساقه مو را ندارند و نمی‌توانند از این راه موجب افزایش استقامت مو شوند.
فرآوری : زهره لطیفی
بخش سلامت تبیان
منابع:
همشهری
سلامت نیوز
پزشکان بدون مرز
مطالب مرتبط:
ریزش مو و تبلیغات ماهواره‌ای دروغین
آیا برای درمان طاسی و کم پشتی موی سر راهی وجود دارد؟
