دنیا بر وفق مرادش نیست!!
روش های ساده و کاربردی اعطای عزت نفس به نوجوانان (1)
آنچه در مرحله ی نوجوانی مهم است ، شناخت صحیح این دوره می باشد . دوره ای که نوجوان ، در مرحله ی یادگیری مهارت هاست . او هنوز نمی تواند وظایفش را به خوبی انجام دهد . آنچه والدین باید بدان عمل کنند ، تحسین و تمجید آن چیزی است که اکنون می تواند انجام دهد ، نه توقع از آنچه باید باشد و باید بیاموزد .
نکات زیر می تواند در اعطای عزت نفس به نوجوانان موثر باشد :
* "فن سخنوری" را به نوجوانتان بیاموزید . چگونگی صحبت کردن در جمع ، اینکه بتواند بر دیگران تاثیر مثبت بگذارد و کانون توجه قرار گیرد ، عزت نفس او را تقویت خواهد کرد .
* به لطیفه های فرزندتان بخندید ، هرچند لوس و بی مزه باشد . گاهی هم شما سر به سرش بگذارید و با او شوخی کنید .
* دندان های کج و کوله و شکسته ی فرزندتان را ترمیم کنید ، تا او از لبخند زدن طفره نرود .
* برخی از نوجوانان با یک لباس خاص ، ارتباط برقرار می کنند و در آن احساس راحتی دارند و دوست دارند همیشه آن را به تن داشته باشند . بگذارید راحت باشد و با سخت گیری بی جا ، زندگی را به خودتان و او تلخ نکنید .
* گاهی اوقات ، نوجوانتان از عالم و آدم دلگیر است و احساس می کند که به اصطلاح "دنیا هیچ رقم بر وفق مرادش نیست " . او را در این لحظات تنها نگذارید و به حرف هایش گوش دهید و با او با مدارا صحبت کنید . حواستان باشد که حرف هایتان بوی تحکم و نصیحت نداشته باشد .
* اگر فرزندتان دست به یک اختراع یا خلق یک اثر جدید و خلّاقانه زد ، او را بسیار تشویق کنید و با کلماتی چون :"معرکه است ، بی نظیره ، محشره ، فوق العاده است ، ... " او را تحسین کنید .
* در حضور نوجوانتان ، از موفقیت های او برای دیگران تعریف کنید.
* با فرزندتان در یک شب مهتابی به پیاده روی بروید و صحبت کنید.
* به نوجوانتان یاد دهید که : "چو دانی و پرسی ، سوالت خطاست " ؛ به او بیاموزید که سوالات نسنجیده و بی ربط ، دیدگاه دیگران را نسبت به او تغییر خواهد داد . به قول قدیمی ها : باید حرف را اول مزه مزه کرد ، بعد ادا کرد.
* اگر مرتکب خطایی شدید ، پایش بایستید و دست به دامن توجیه نشوید . اینگونه است که فرزند شما هم خواهد آموخت که مسئولیت کار نادرستش را بر عهده بگیرد.
* اگر فرزندتان سوال دشواری از شما پرسید ، از اینکه به او بگوئید پاسخش را نمی دانید ، ابایی نداشته باشید.
* اگر نوجوانتان از شما انتقاد کرد ، بپذیرید و دلیل کار خود را برایش شرح دهید.
* با فرزندتان رفتاری متظاهرانه نداشته باشید . سرانجام او حقیقت را خواهد فهمید و اعتمادش به شما سلب خواهد شد .
* اگر چندین فرزند دارید ، در خریدن کادوی روز تولد فرزندانتان دقت کنید . باید توجه داشته باشید که همه شان ارزش مادی یکسانی داشته باشد . نوجوان شما ممکن است نسبت به قیمت هدیه ها حساسیت نشان دهد.
* دائما نوجوانتان را مطمئن سازید که به او توجه و علاقه ی فراوان دارید . برایش بدون بهانه ی روز تولد و روز نوجوان و گرفتن معدل خوب و غیره ، کادو بخرید . مثلا می توانید یک روز عصر، از طریق پیک ، برای دختر خانم تان یک دسته گل همراه با یک کارت فانتزی قشنگ بفرستید . بگذارید اولین دسته گل ها را از طرف والدین مهربانش دریافت کند . می توانید برای آقا پسرتان یک تی شرت یا یک جعبه سی دی یا وسیله ی مورد نیازی که شب قبل درباره اش صحبت کرده بودید را تهیه کنید و همراه با یک نامه با پیک بفرستید.
* به فرزندتان قولی ندهید که نتوانید به آن عمل کنید.
* شبهای طولانی زمستان ، اهالی خانه را دور خود جمع کنید، دیوان حافظ بخوانید و برای هم فال بگیرید . نوجوانتان را ترغیب کنید که اشعار حافظ را درست بخواند . اینگونه ،هم از نظم آن اشعار والاگهر ، بی نظمی های وجودش سروسامان می گیرد ، هم دامنه ی واژگانش گسترده می شود .
* به او بگوئید که برای یک نوجوان ایرانی ، خوب نیست که داستان های شاهنامه را نداند و نخواند . هر شب ، به جای لم دادن مقابل تلویزیون و در لاک خود فرو رفتن ، با هم شاهنامه بخوانید و از سیر داستان ها و شباهتش با زندگی روزمره با هم صحبت کنید .
*
نام دوستان فرزندتان را به خاطر بسپارید.* از نوجوانتان بخواهید که خلاقانه فکر کند و نوآورانه عمل کند ، اما زیاد به او فشار نیاورید . بگذارید همه چیز با صبر و حوصله پیش رود .
* به فرزندتان بیاموزید که هرگاه فعالیت یا طرحی را آغاز کرد ، آنرا به پایان برساند . به او یاد دهید که چگونه وظایف و تکالیف بزرگ را به مراحل کوچک تر تقسیم کند و آنها را قدم به قدم انجام دهد تا از دشواری آن کاسته شود .
* هنگامی که فرزندتان با شما صحبت می کند ، هرکاری دارید کنار بگذارید و به سخنان او مشتاقانه گوش دهید .
* نوجوانتان را تشویق کنید تا خودش مسائل و مشکلاتش را بررسی کند و آنها را حل نماید و برای انجام دادن این کار ، همواره به شما متکی نباشد .
* هیچ وقت به فرزندتان نگوئید :" کاش زندگی مان بهتر از این ها بود " . به فرزند خود بیاموزید که اگر او بخواهد ، می تواند وضع موجود را بهبود بخشد و بهتر از این باشد .
* "آینه قدی " ، معجزه می کند . نصب یک آینه ی بزرگ در اتاق نشیمن خانه ، احساس خودپنداره ی افراد را تنظیم می کند . اینکه واقعا چه هستیم و چگونه نیستیم ، درک افراد را از خودِ واقعی شان ارتقاء می دهد . هربار که نوجوان خود را در آینه می بیند ، متوجه ی کاستی های خود (مثل صورتی گرفته و اخمو) می شود و در صدد رفع آنها می کوشد ، یک قدم به آنچه هست ، یعنی عزت نفس خود نزدیک تر شده است .
* به فرزندتان چگونگی درست انتقاد کردن ، و نحوه ی صحیح عذرخواهی کردن از دیگران را بیاموزید.
* از ابراز اینکه عاشقانه همسرتان را دوست دارید ، در مقابل فرزندان طفره نروید . این عمل ، احساس امنیت فوق العاده ای به فرزندان می بخشد.
سرور حاجی سعید بخش خانواده ایرانی تبیان
مطالب مرتبط :
