
بی پرده با رئیس رسانه ملی:
آقای ضرغامی به کجا چنین شتابان؟!
هر چند همه میدانند که نقش صدا و سیما در فرهنگ سازی و مقابله با تهاجم فرهنگی چه میتواند باشد، امّا متأسفانه شاهد مشکلات عدیده ای در روشها و محتواهای ارائه شده در رادیو و تلویزیون هستیم.

ماه مبارک رمضان مهمترین فرصتی است که خدای متعال برای پالایش و تربیت بندگان خود قرار داده است. علاوه بر اینکه قرآن و بسیاری از کتابهای آسمانی در این ماه بر پیامبران مقرّب الهی نازل شده است، فرصت و فضا به گونهای است که مؤمنین میل بیشتری به عبادت دارند و انگیزههای گناه و معصیت هم به طور چشمگیری کاهش مییابد. مردم به خودی خود رنگ و بوی معنوی بیشتری میگیرند و بسیاری از برنامههای عبادی و مراسم مذهبی از جمله اطعام و اکرام فقرا و مساکین و همچنین دعا و نیایش به طور جدیتر دنبال میشود.
به نظر میرسد متولیان فرهنگی کشور به دو نکته باید توجّه بیشتر و جدیتری داشته باشند. اوّلاً به این مسأله توجّه داشته باشند که نقش آنها در اصلاح و هدایت میتواند بسیار گسترده و بی بدیل باشد و با امکاناتی که در اختیار دارند میتوانند بستر بسیار مناسبی را برای ترویج و گسترش اخلاق و معنویت در طول سال به ویژه ماه مبارک رمضان فراهم آورند. ثانیاً اگر توان بسترسازی بهره مندی از این ماه در سازمانها و نهادهای فرهنگی وجود ندارد (که دارد) لااقّل در خنثی کردن فعالیتها و برنامههای مراکز فرهنگی و تربیتی غیر رسمی که آنها نیز بسیار تأثیرگذارند، نقشی نداشته باشد و برای آنها مانع و مسألهای ایجاد ننمایند.
کلام من به طور عموم با کلیه دستگاههای فرهنگی و به صورت خاص با رسانه ملی است. رسانهای که به تعبیر امام راحل عظیمالشأن(ره) دانشگاه است. مجموعهای که با جذّابیتهای ذاتی و عرضی که دارد میتواند سهم به سزایی در جهت دهی و ارائهی مسیر به مخاطبین خود به خصوص جوانان داشته باشد.
هر چند همه میدانند که نقش صدا و سیما در فرهنگ سازی و مقابله با تهاجم فرهنگی چه میتواند باشد، امّا متأسفانه شاهد مشکلات عدیده ای در روشها و محتواهای ارائه شده در رادیو و تلویزیون هستیم.
مطابق روال سنوات گذشته، امسال هم مجموعهها و سریال هائی قبل و بعد از افطار به نمایش گذاشته شد. نمیدانم این برنامهها برای پُر کردن وقت مردم ساخته شده بود یا هدف آن ارتقاء آگاهی و مصون سازی بینندگان بود؟!
و اگر هدف ارتقاء آگاهی جوانان و مخاطبان بود، نوع آگاهی، میزان آن و اهمیّت و الویت آن چگونه بود؟
به عنوان یک فرهنگی و معلم، نمیدانم کدامیک از ابهامات جامعه و سؤالات نسل جوانمان در این سریالها که عمدتاً مبالغ هنگفتی برای ساخت آن هزینه شده بود، پاسخ داده شد؟ سالهاست مسأله روح به عنوان تنها مسألهی پر اهمیّت مطرح میشود و تلاش در آشنایی مردم با عالم ماوراء می شود که امری قطعی، یقینی و بسیار مهم است.
جدای از اینکه توفیق چندانی حداقل در سریالهای امسال برای این هدف دیده نمیشود، به نظر میرسد مسایل و ابهامات بسیاری وجود دارد که مناسب است بدانها نیز پرداخته شود.
زیبندهی رسانه ملی ما نیست که روابط دختر و پسر امری عادی تلقی و به مردم نشان داده شود و صدا و سیمای نظامی که هزاران شهید برای استقرار و حفظ آن تقدیم شدهاند، نباید شیوههای غربی و غیردینی را برای جذاب ساختن برنامههای خود به کار گیرد.
آموزههای دینیمان مسألهی احترام به آبروی اشخاص را به شکل جدی مورد اهتمام قرار میدهد و مؤمنین را از خدشه دار کردن شخصیت دیگر افراد بر حذر داشته است. امّا به راحتی میبینیم و میشنویم عِرض و آبروی بسیاری در برنامهها خواسته و یا ناخواسته مخدوش میشود
آموزههای دینیمان مسألهی احترام به آبروی اشخاص را به شکل جدی مورد اهتمام قرار میدهد و مؤمنین را از خدشه دار کردن شخصیت دیگر افراد بر حذر داشته است. امّا به راحتی میبینیم و میشنویم عِرض و آبروی بسیاری در برنامهها خواسته و یا ناخواسته مخدوش میشود. از مناظرات و میزگردها گرفته تا برنامههای طنز که به محملی برای گسترش تمسخر و هجو کردن افراد بدل گشته است. چرا باید شاهد توهین به چهرههای ورزشی و سیاسی و علمی کشورمان در قالب برنامههای طنز باشیم. در حالی که میدانیم بسیاری از آنها نسبت به این کارها رضایت ندارند؟!
به تصریح عالمان پارسا و دلسوز و دین شناس، موسیقیهایی که در بسیاری از برنامهها استفاده میشود غیرشرعی است. با چه توجیهی این موسیقیها در برنامهها پخش و اجرا میشود؟!
در برنامههایی که برای کودکان ساخته میشود، توجه به چارچوبهای شرعی در حدّ بسیار پایینی است. اگرچه حرکتهای نوید بخشی را هم شاهد هستیم از جمله برنامهای که در سحرها برای نوجوانان و نو تکلیفان در شبکهی دو پخش میشد، امّا نوازندگی های مُطرب و آهنگهای تند در برنامههایی همچون فتیله، فتیله 2 و... این نگرانی را برای خانوادههای متدیّن به وجود آورده که کودکانی که کودکی خود را با این نواها و نغمهها پشت سر میگذارند، در دوره جوانی و شباب چه چیزی آنها را ارضا خواهد نمود؟
هیچ کس نباید نقاط قوّت و اثرگذاریهای مثبت صدا و سیما را نادیده بگیرد، امّا کلام اینجاست که رسانهای که تا این حد میتواند موجبات بالندگی و ارتقاء جامعه را فراهم آورد، چرا با الگوبرداریهای ناصحیح از رسانههای ماهوارهای و غیردینی اینچنین جهت دهی ناصوابی را در جامعه به وجود میآورد.
برنامهی ماه عسل و پرداختن به آسیبهای اجتماعی برنامههای آموزنده و مفید بود. برنامهی به سمت خدا توانست رضایت طیف وسیعی از مخاطبان را به دست آورد. برنامههای جذاب و با ارزش دیگری هم وجود دارد که در جای خود باید مورد تقدیر قرار گیرد. سخن اینجاست که باید در مسئولین صدا و سیما به خصوص شخص رئیس سازمان، شاهد عزمی راسخ برای تحول و دگرگونی و انطباق هر چه بیشتر برنامهها با حدود شرعی باشیم.
علی مهدوی
بخش سینما وتلویزیون تبیان