اول عینک، بعد لنز
برای بسیاری از مردم، لنزهای تماسی جایگزین خوبی برای عینک هستند. لنزها بر خلاف عینک، به اطراف نمیلغزند، بخار نمیگیرند و گردوغبار جذب نمیکنند. همچنین میتوانند آن دسته از مشکلات بینایی را که قبلا فقط با عینک قابل اصلاح بودند، درمان کنند. یکی دیگر از تفاوتهای عمده لنزهای تماسی با عینک در این است که بر خلاف عینک، لنزهای تماسی تمام میدان دید شما را اصلاح میکنند و اختلافات میدان دید را در شما برطرف میسازند.
لنزهایی که اکسیژن را از خود عبور میدهند
لنزهای تماسی، بیش از همه، برای مبتلایان به عیوب انکساری چشم مثل نزدیکبینی، دوربینی و آستیگماتیسم سودمند هستند. به علاوه، بعضی مشکلات غیرشایع چشمی مثل کراتوکونوس (قرنیه مخروطی شکل)، با لنزهای تماسی بهتر درمان میشوند. معمولاً جنس لنزهای تماسی از سیلیکون است. سیلیکون مادهای است که بیشترین قابلیت انتقال اکسیژن را دارد. همچنین لنزهای هیدروژنه و لنزهای نرم که اکسیژن را از خود عبورمیدهند نیز در حال حاضر در بازار وجود دارد و لنزهای PMMA و لنزهای سخت که معمولاً گاز را از خود عبور نمیدهند یا لنزهایی از جنس RGP که گاز را از خود عبور نمیدهند هم از انواع دیگر هستند. هیچکدام از این لنزها معایب خاصی ندارند، ولی با توجه بهنظر پزشک متخصص، هر کدام از این لنزها در موارد خاصی بهکار میروند.
استفاده بدون نظر پزشک ممنوع
با توجه به اینکه نحوه انتخاب جنس و نوع لنز باید توسط پزشک انجام گیرد، در نتیجه بیماران نمیتوانند بدون نظر پزشک از هر لنزی استفاده کنند و حتماً باید اینکار تحتنظر پزشک متخصص انجام گیرد و بسته به اینکه چشم چه شمارهای دارد و آیا آستیگماتیسم هست یا نه، پزشک نوع لنز و جنس آن را انتخاب میکند.
از لنزهایتان خوب نگهداری کنید
معمولا لنزهای تماسی انواع مختلفی دارند که شامل لنزهای نرم که معمولاً برای نزدیکبینی و دوربینی استفاده میشود و لنزهای سخت که معمولاً برای آستیگماتهای بالا و قوز قرنیه (کراتوکونوس) به کار میروند میشوند.
لنزهای توریک هم که شامل نرم توریک و سخت توریک است، برای بیمارانی که آستیگمات هستند، استفاده میشود.
برای نگهداری از این نوع لنزها، معمولا لنزهای توریک نرم و سخت و همچنین لنزهای نرم را باید حدود 8 ساعت در محلول ضد عفونی کننده نگهداری کرد و اگر استفاده نمیشوند، حتماً در جا لنزی و محلول خاص خود قرار داده شوند.
همه میتوانند از لنز استفاده کنند
تقریباً در تمامی موارد میتوان از لنزهای تماسی استفاده کرد، به شرطی که روشهای بهداشتی و دستورات پزشکی در مورد استفاده از لنزها رعایت شود، بهطور مثال قبل از خارج کردن لنز از داخل چشم، باید حتماً دستها را با آب و صابون شستشو داد و بعد از درآوردن لنز از داخل چشم، آن را در داخل محلول مناسب نگهداری کرد. با توجه به اینکه استفاده از لنزهای تماسی، ارتباط مستقیمی با شرایط شغلی و فرهنگی بیمار دارد، تقریباً همه افراد میتوانند از لنزهای تماسی استفاده کنند.
مراقب تحریکات چشمی باشید
یکی از رایجترین مشکلات لنزهای تماسی، استفاده طولانی مدت از آنهاست چرا که اگر شما در هر بار استفاده، آنها را به مدت طولانی استفاده کنید، ممکن است اکسیژن کافی به قرنیه شما نرسد. این حالت باعث تاری دید، درد، ریزش اشک، قرمزی و حساسیت به نور میشود. اگر دچار این علائم شدید، بلافاصله لنزها را از چشم خارج کنید. در ضمن همواره جعبه لنز را در دسترس داشته باشید.
در ضمن یکی از مشکلات عمده مردم، ندانستن راه درست نگهداری و استفاده از لنز است که در نهایت منجر به تحریکات چشم میشود.
مهمترین عیب این است که چشم عفونت پیدا میکند یا ممکن است در قرنیه چشم خراشی ایجاد شود. به دنبال خراش چشم ممکن است میکروب وارد چشم شود و با وجود میکروب در چشم، قرنیه دچار مشکل گردد، تا جایی که نیاز به پیوند قرنیه باشد، حتی ممکن است عفونت باعث کم شدن دید چشم نیز شود. حتی گاهی مشاهده شده که عفونت، منجر به تخلیه کردن کامل چشم هم شده است.
در آخر توصیه میشود که بیماران حتماً موقع خواب، لنز را از داخل چشم خارج کنند و هیچ وقت با لنز نخوابند و بلافاصله لنز را در جا لنزی مناسب خود قرار داده و داخل آن مایع ضدعفونی کننده خاص خود را بریزند. هیچ وقت با دستهای آلوده به لنز دست نزنند و حتماً تمام مسائل بهداشتی را در استفاده از لنز به کار گیرند. همچنین در هنگام گذاشتن یا خارج کردن لنز حتما روبهروی آینه بایستند که مبادا لبههای لنز با قرنیه تماس پیدا کند، چرا که لبههای لنز بسیار تیز هستند و به راحتی میتوانند سبب خراش قرنیه شوند.
مصرف خودسرانه قطره چشمی ممنوع
بسیار اتفاق افتاده که به دنبال خراش روی قرنیه، فرد بهطور خودسرانه از قطرههای چشمی همچون قطره بتامتازون یا قطره استریل چشمی کلرامفنیکول استفاده میکند، اما جدا از این کار پرهیز کنید. اولین اقدام در هنگام خراش قرنیه توسط لنز، بستن چشم با یک پد استریل و مصرف مسکن جهت تسکین درد و مراجعه به چشم پزشک است چرا که مصرف خودسرانه قطرههای چشمی میتوانند سبب بروز عفونتهای قارچی بسیار شدیدی در چشم شود.
لنز همیشه جایگزین خوبی برای عینک نیست
در حالت کلی استفاده از لنزهای تماسی مضر نیست، ولی با توجه به این که لنزهای تماسی یک جسم خارجی هستند و ممکن است، اگر شخصی شیوه استفاده از آنها را نداند و به صورت صحیح به کار نبرد، دچار عفونت چشم و دیگر ناراحتیها شود، بهتر است در مرحله اول از عینک استفاده کرد. ولی در فردی که از لنز استفاده میکند، اگر طرز نگهداری لنز را درست انجام بدهد و در مواقعی که از لنز استفاده نمیکند آن را در محلول خاص خود بگذارد و مسائل بهداشتی را بهطور کامل رعایت کند، استفاده از لنز هیچ ضرری ندارد.
بهطور کلی انتخاب نوع لنز باید توسط پزشک متخصص انجام گیرد و چنانچه پزشک صلاح بداند و تشخیص دهد، فرد میتواند از لنز استفاده کند. بیماران نیز باید حتماً موارد نگهداری و استفاده صحیح از لنزهای تماسی را رعایت کنند و در موقع خواب لنز را از چشم خارج کرده و در مایع ضدعفونیکننده مناسب بگذارند.
بخش سلامت تبیان
منبع : جام جم - مهدی شیرازی