معرفی امامزاده های استان یزد

گشت و گذری در استان یزد ( قسمت پنجم )

امامزاده جعفر یزد(ع)

این بنا در محله «مصلی عتیق» شهر یزد قرار دارد. در کتاب یادگارهای یزد آمده است؛ امامزاده جعفر(ع)، نسبتشان به امام جعفر صادق (ع) می رسد. قدیمی ترین قسمت این زیارتگاه که امروزه توسعه یافته است، حرم مطهر و گنبد آن است.

کاشیکاری گنبد مزار- با کاشی های منقوش سفید و لاجوردی- متعلق به سال های اخیر است. این بنا دارای چهار صحن است و فقط صحن ورودی آن قدیمی است و صحن های شمالی، جنوبی و شرقی آن کاملاً باز سازی شده است. همچنین بر مزار ایوان صحن شرقی، دو گلدسته بلند الحاق شده است.

نقشه این بنا، مربع شکل است و در وسط آن ضریح به چشم می خورد در چهار طرف حرم، شبستان هایی قرار دارد که محل دفن اموات است.

امامزاده سید نورالدین(ع)

امامزاده سید نورالدین احمد(ع) در محلی به نام "گاپله" در مسیر جاده تهران- یزد، حد واسط اردکان –عقدا قرار دارد. قدمت این بنا با روش قیاسی، به دوره صفوی می رسد. ساختمان این امامزاده دارای ایوانی بلند و نماسازی آجری است و از کف زمین به اندازه پنج پله ارتفاع دارد. این بنا دارای گنبد، یک غلام گرد در پیرامون ساختمان و غرفه هایی به قرینه در اطراف غلام گرد است. سر در ورودی مشرف به صحن امامزاده، دارای دو مناره نسبتاً کوتاه با نماسازی آجر لعاب دار است.

در داخل بنا در قسمت کمر بند گنبد، دو نوار و در مرکز گنبد، شمسه ای به شکل ستاره هشت پر دیده می شود. در ضلع شمال غربی گنبد و ایوان، ساختمان مدرسه علمیه قرار دارد. این ساختمان شامل یک حیاط و چهار حجره قرینه در اضلاع شمال شرقی و جنوب شرقی و دو حجره قرینه در طرفین ورودی ضلع شمال غربی است.

امامزاده حسین ابن موسی (ع)

آرامگاه حسین ابن موسی (ع) در سه کیلومتری شمال غربی شهرستان طبس قرار دارد. اصل بنا به تاریخ 494هـ. ق تعلق دارد و در سمت غربی صحن امامزاده، ایوانی به نام ایوان "امیر علی مشیر" دیده می شود از ملحقات این آرامگاه، ساختمان چهل چراغ است که مدفن چندی از حکام و بزرگان پیشین طبس است. این امامزاده به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده یزد، مشهد و حمایت های آستان قدس رضوی (ع)، رونق بسیار یافته و به مکان زیارتی، سیاحتی با شکوهی تبدیل شده است.

امامزاده عبدالله بافق (ع)

امامزاده عبدالله (ع) در حومه شهرستان بافق قرار دارد و در قرن هفتم هـ. ق ساخته شده است. بنای این امامزاده شامل سردر، هشتی ورودی، اتاق مدخل و اتاق اصلی است. بر سر در ورودی این امامزاده، دوکتیبه آجری هم اندازه (ابعادی بین آجر خطایی و نظامی) دیده می شود و در میان هر یک، یک قطعه سنگ تاریخی نصب شده و اشعاری به خط نستعلیق روی آن ها حک شده است. سنگ تراشیده شده وسط، دارای خط نسخ است و در آخر آن تاریخ رجب المرجب سنه 1224 هـ. ق دیده می شود. از ویژگی های این بقعه، گنبد بلند، کاشیکاری های داخلی و خارجی آن و نیز چراغ های کوچک گلی با لعاب فیروزه ای است که از قدیم خارج گنبد را روشن می کرده است.

امامزاده سید محمد عقدا (ع)

این امامزاده در آبادی "هفتادر" از توابع بخش عقدای شهرستان اردکان قرار دارد. براساس کتیبه های موجود در بنا از جمله چند لوح کاشی قبر مربوط به قرن سیزدهم هـ. ق و سنگ قبر مربوط به سال 1036 هـ. ق و نیز باقی مانده کاشیکاری گنبد امامزاده، قدمت این بنا حداق به دوره صفویه می رسد. امامزاده سید محمد دارای گنبد و ایوانی بلند در ضلع شرقی و سه ایوان- سر پوشیده در سه سمت دیگر است. در پاکار گنبد از داخل، کتیبه ای گچی دیده می شود. پوشش غرفه های اطراف گنبد در داخل آجری با بندکشی گچی است. ورودی ضلع جنوبی حرم، دارای دری چوبی با نقش های هندسی است. دو صحن یکی در ضلع جنوبی و دیگری در ضلع شمالی بنا ساخته شده و غرفه هایی در اطراف هر دو صحن به چشم می خورد.

کتاب میراث فرهنگی استان یزد

تهیه و تنظیم: زهره پری نوش

لینک: