کوچولوهای بزرگ ، بزرگ های کوچیک
متخصصان ، نحوه ی آغاز و پایان این تغییرات را به عوامل ژنتیکی ، نوع تغذیه ، بهداشت و فعالیت های جسمانی بیشتر نظیر ورزش نسبت داده اند . اکثر محققان اشاره می کنند که هنجارهای ارائه شده در مورد آهنگ تغییرات رشدی لزوما در مورد هر (( نوجوانی)) صادق نیست و ...
کافیست کنار یک مدرسه ی راهنمایی بایستی و به قدوقواره ی بچه ها و تفاوت هایشان توجه کنی ! میان دانش آموزان اول یا دوم راهنمایی ، به خوبی می توان تفاوت های فردی را مشاهده کرد . در بعضی دخترهای کلاس اول راهنمایی و حتی پنجم دبستان ،علایم بلوغ ظاهر شده است ، در حالی که برخی دیگر تا سنین دبیرستان این علایم را نشان نمی دهند .
اکثر پسران آرزوی قد بلند ، شانه هایی عریض و بدنی شبیه به ورزشکاران دارند. درمقابل ، دختران خواهان زیبایی بیشتر ، بدنی مناسبتر و پوستی لطیفتر هستند.
دغدغه ی زیبایی و افسردگی
به طور معمول ، دختران ، در مقایسه با پسران نسبت به قیافه ی ظاهری خود حساسترند و شاید به همین دلیل درصد افسردگی در دختران نوجوان نیز افزایش می یابد . قبل از بلوغ، درصد افسردگی در دختران و پسران برابر است ، اما در 14 سالگی ، نسبت افسردگی در دختران به دو برابرمیزان افسردگی پسران می رسد.
تفاوت های فردی بلوغ
تفاوت های فردی در حدی است که ممکن است یک دختر در 8 سالگی شروع به رشد ناگهانی کند ، در حالی که یک دختر دیگر تا سن 16 سالگی ، افزایش چشمگیری از لحاظ رشد قد و سایر اندام های بدن نشان ندهد .
متخصصان ، نحوه ی آغاز و پایان این تغییرات را به عوامل ژنتیکی ، نوع تغذیه ، بهداشت و فعالیت های جسمانی بیشتر نظیر ورزش نسبت داده اند . اکثر محققان اشاره می کنند که هنجارهای ارائه شده در مورد آهنگ تغییرات رشدی لزوما در مورد هر (( نوجوانی)) صادق نیست و چنانچه یک نوجوان با هنجارهای معمول ، تفاوتی معقول داشته باشد، جای نگرانی نخواهد بود . نگرانی در مواردی موجه است که نوجوان با هنجارهای موجود ، تفاوت زیادی داشته باشد.
آنچه جای بحث و بررسی دارد ، این است که این روزها در بسیاری ازکشورهای جهان ، سن شروع بلوغ ، جلو افتاده است .
مسئله ی "بلوغ " معضلی است که باید با دقت فراوانی با آن روبرو شد؛ ولی مسئله ی " بلوغ زودرس و دیررس" ، معضل مهمتر و حساس تری است که غفلت از آن ، ممکن است آسیب های جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد :
نکات مثبت و منفی بلوغ زودرس و دیررس در پسران
اکثر پژوهش ها نشان داده است : "پسرانی که بلوغ زودرس دارند ، در میان همسالان خود محبوب ترند واحتمال رهبری آن ها در گروه همسالان بیشتر است. در عین حال، این پسران آرامتر وبا وقارترند واعتماد به نفس بیشتری دارند . به عکس، پسرانی که بلوغ دیررس دارند، غالبا احساس بی کفایتی،طردشدگی و سلطه پذیری از خود نشان می دهند . این پسران متکی تر و پر خاشگر ترند واحساس امنیت کمتری می کنند . آن ها علیه والدین خود بیشتر عصیان می کنند و برای خود ارزش کمتری قایلند . معمولا این پسران با زیاد حرف زدن و رفتارهای تکانشی خواهان جلب توجه بیشتری هستند .
پسرانی که بلوغ زودرس دارند ، در عملکرد های آموزشی امتیازهای بیشتری کسب می کنند ، ولی به نظر نمی رسد که این برتری همواره ادامه یابد ، چرا که با ورود به دوران بزرگسالی ، این امتیازها کم رنگ تر می شود .
در مجموع ، پسران تمایل بیشتری به بلوغ زودرس دارند و اگر زودتر به سن بلوغ برسند، به علت قدرت بدنی بیشتر در ورزش و رهبری گروه موفق تر خواهند بود .
ناگفته نماند که بلوغ زودرس برای پسران ، صرفا امتیازهای مثبت به دنبال ندارد ، چرا که ممکن است اطرافیان ، به دلیل جثه بزرگتر ، مسئولیت های بیشتری به آن ها محول کنند، و یا از آنان انتظارهای بیشتری داشته باشند . گاهی نیز ممکن است این انتظارات مشکلاتی را برای آن ها ایجاد کند ، این گونه پسران برای وفق دادن خود با تغییرات نوجوانی ، از لحاظ زمانی فرصت کمتری دارند ، وبالاجبار ، باید خود را سریعتر با تغییرات بلوغ منطبق کنند.
در مقابل ، پسرانی که بلوغ دیررس دارند نشانه های بیشتری از رفتارهای کودکانه دارند ، اما در عوض ، برای وفق دادن خود با تغییرات سنی این دوره، فرصت بیشتری خواهند داشت . به همین علت ممکن است در دراز مدت با مسایل زندگی خود بهتر کنار آیند.
نکات مثبت و منفی بلوغ زودرس و دیررس در دختران
جنبه های مثبت و منفی تاثیر بلوغ زودرس و دیررس در میان دختران چندان روشن نیست . آنچه مسلم است ، برخلاف پسران ، بسیاری از دختران ، تمایلی به بلوغ زودرس ندارند ، بلکه خواهان آنند که بلوغ به موقع داشته باشند .
در مورد این دختران گاهی نگرش های خاصی نیز به وجود می آید . مثلا بسیاری از والدین و معلمان ، آن ها را بدون دلایل کافی از لحاظ جنسی فعالتر می پندارند ، وبه همین دلیل ممکن است در مورد آن ها سخت گیری ها و محدودیت های بیشتری اعمال کنند.
این گونه دختران ممکن است در یابند که بیشتر مورد توجه دیگران قرار می گیرند . در مواردی این دختران برای خنثی کردن جلب توجه ، رفتارهای خاصی انجام می دهند . مثلا : در میان جمع کفش های تخت می پوشند و خمیده راه می روند.
ناگفته نماند که رویا رویی این دختران با مسایل یاد شده ، به آن ها کمک می کند تا بامشکلات آتی زندگی بهتر کنار آیند.
با وجودی که دختران زودرس با شروع سریع جهش رشدی تا حدودی گوشه گیرتر و درون گراتر می شوند، ولی به تدریج از دوره راهنمایی به بعد ، محبوبیت بیشتری کسب می کنند و در بسیاری موارد توسط دختران دیگر به عنوان الگو انتخاب می شوند . دخترانی که بلوغ دیررس دارند،همانند پسران دیررس ، در مورد رشد جسمانی خود دچار اضطراب و نگرانی می شوند. با وجود این ، تاثیر روانی بلوغ زودرس در دختران نوجوان به شدت پسران نیست .
آنچه در این مقاله مطرح شد ، چکیده ای از نتایج تحقیق در سال های اخیراست . بدیهی است که یافته های ذکر شده ، در تمام جوامع صادق نیست و نمی توان برای تمام فرهنگ ها ، رای کلی صادر کرد ولی به نظر می رسد که :
اشتغال ذهنی بسیاری از نوجوانان نسبت به بدن و قیافه ی ظاهری خود ، تا حدودی یک پدیده ی همگانی است . اکثر نوجوانان نسبت به قد کوتاه ، رشد سریع بدن خود ، اندام ناموزون ، کیفیت پوست خود ، و حتی در مورد چگونگی لباس پوشیدن ، چگونه عینک زدن ، یا مدل موی خود حساسیت های خاصی نشان می دهند.
سرور حاجی سعید بخش خانواده ایرانی تبیان
مطالب مرتبط :