این عکس کجای عالم است!
جهان پر از راز و رمزهای مختلفی است که بشر هنوز به آن ها دست نیافته است. میل به شناخت ناشناخته ها انسان را وادار می کند تا به مناطقی که به آن ها دسترسی ندارد نظر اندازد و از طریق تجاربی که تا کنون به دست آورده است حدس و گمان هایی درباره آن ها ارائه کند.
خیال و علم؛ گرچه در نگاه اول این دو از هم جدا هستند اما مانند دو بال پرنده در طول تاریخ توانسته اند انسان را تا جایگاهی که اکنون در آن قرار دارد به پیش ببرند و به پیش خواهند برد. گاهی اوقات علم در مقابل خیال سرکشی کرده و بعضی مواقع این خیال بوده است که بر علم چیره گشته. اما شکوفایی هر دو زمانی اتفاق افتاده است که در کنار یکدیگر بودند و با هم حرکت کرده اند.
حال شما نیز قوه تخیلتان را به پرواز دربیاورید و به دو تصویر پیش رو با دقت نگاه کنید:


به نظر شما دو تصویر بالا مربوط به چه چیزی یا چه مکانی هستند؟ آیا می توانید حدس بزنید که نخستین عکس چه چیزی را نمایش می دهد؟ نظرتان درباره دومین عکس چیست؟ لطفا قبل از خواندن شرح کامل تصاویر، حدس های خود را در قسمت نظرات وارد کنید تا ما و دیگران با تراوشات ذهنی شما بیشتر آشنا شویم!
فراموش نکنید که درست یا غلط بودن حدس های شما مهم نیست آنچه که ارزشمند است تنها تفکر بر روی خالق این زیبایی هاست.
تصویر اول: مریخ نورد به دهانهی ایندیور میرسد
سطح کنونی دهانهی بزرگ ایندیور و اطراف آن در مریخ چه چیزی را میتواند در مورد گذشته این سیاره سرخ به ما بگوید؟ از حدود سه سال پیش سازمان فضایی ناسا مریخ نوردی را به اندازهی یک میز چای خوری، به نام فرصت به ماموریتی برای پیمایش دشت مریدیانی پلانوم در سیاره ی سرخ فرستاد تا جواب این پرسش را پیدا کند. چند وقت پیش فرصت سرانجام به محل مورد نظر رسید. دهانهی در حال گسترش ایندیور، 22 کیلومتر از یک لبه تا لبهی دیگرش امتداد دارد که آن را تبدیل به بزرگترین دهانهای میکند که تا کنون توسط یک ربات اکتشافگر مریخ (MER) از نزدیک دیده شده است. فرضیهای وجود دارد که برخورد به وجود آورندهی این دهانه، صخره ای را نمایان ساخت که احتمالا در شرایط مرطوب شکل گرفته است و اگر اینطور باشد، صخره ممکن است نشانههایی منحصر به فرد از گذشتهی پر آب مریخ در اختیار ما قرار دهد.
در عکس مجاور دیوارهی غربی ایندیور که از دور نمایان است درست پیش روی مریخ نورد فرصت قرار دارد. فرصت احتمالا تمام باقی ماندهی زندگی عملیاتی خود را به اکتشاف ایندیور، گرفتن تصویر، چرخاندن چرخ هایش و بررسی مداوم صخرههای جذاب سپری خواهد کرد.
مریخ یکی از کاندیدهایی است که برای ادامه حیات زمینی در نظر گرفته شده و پروژه های بسیاری برای بررسی شرایط حیات در آن تدارک دیده شده است.
تصویر دوم: ابرنواختری جوان در کهکشان نزدیک فرفره
ستاره ای نزدیک به ما منفجر شد و تلسکوپهای سراسر جهان برای زیر نظر گرفتنش به سوی آن نشانه رفتند. این ابرنواختر که PTF 11kly نام گرفته است، چند روز پیش به کمک رایانه به عنوانی بخشی از سامانه گذرای پالومار(PTF) کشف شد. این سامانه در کالیفرنیا قرار دارد و آسمان را به کمک تلسکوپ 1.2 متری ساموئل آسچوین با میدان دید باز میپیماید. کشف سریع ابرنواختر، آن را به یکی از ابرنواخترهایی تبدیل کرده است که با کمترین فاصله بعد از شروع انفجار رصد شده است. PTF 11kly در کهکشان خوشعکس فرفره (M101) در فاصله حدود 21 میلیون سال نوری از ما دیده شده است و همین امر آن را به یکی از نزدیکترین ابرنواخترهای رصد شده در چند دههی کنونی تبدیل میکند.
پیگیری مشاهدات اخیر با توجه به روشنایی PTF 11kly نشان میدهد که ابرنواختر نوع Ia و حاصل انفجار یک کوتولهی سفید است. معمولاً از چنین انفجارهای استانداردی برای پیدا کردن تاریخ انبساط عالم استفاده میکنند. مطالعه این ابرنواختر نزدیک نوع Ia ممکن است سر نخهایی منحصر به فردی به ما بدهد. اگر نشانههای اولیه صحیح باشد،PTF 11kly باید در هفتههای آینده به قدر ظاهری 10 برسد و حتی با تلسکوپهای معمولی هم میتوان آن را رصد کرد.
فرآوری: م.ح.اربابی فر
بخش دانش و زندگی تبیان
منبع:
پایگاه مجله نجوم
بخش نجوم رصدی