مرده شورها از زنده‌ها می‌ترسند!
سوار بر اتومبیل خود هستید. همراه خانواده در مسیر جاده‌ای حرکت می‌کنید که دوست دارید هر چه سریع‌تر به مقصدی که آغاز راه معین کرده‌اید برسید. علائم و هشدارهای راهنمایی و رانندگی کمک شایانی به شما می‌کند تا از وضع و اوضاع راه و جاده تا حدودی مطلع گردید و سالم و سلامت راه را پیموده به مقصد برسید.
شما دوست گرامی که قرار است چند دقیقه‌ای همراه این مقاله باشید حتماً واقف و معتقد به این موضوع هستید که حرکت در مسیر جاده زندگی پیچ و خم‌های زیادی دارد. تا به این سن و سال که رسیدید انشا الله با چنگ به ریسمان قرآن و اهل‌البیت علیهم والسلام خوب دانسته باشید پیچ و خم‌هایی که یکی پس از دیگری در مسیر زندگی جلوی چشمانتان نمایان می‌شود را چگونه پشت سر بگذارید. همه ما به خوبی می‌دانیم خطرات و احتمالات پیش بینی شده و پیش بینی نشده زیادی در مسیر زندگی ما وجود دارد که هر لحظه می‌تواند فرمان کنترلی ما را منحرف نماید.
یکی از احتمالات حتمی و ناگریز پیش پای بشری که در مسیر زیستن، نفس نفس‌زنان حرکت می‌کند، مرگ است. واقعیت آن است که بشر همواره از این پدیده غیر قابل انکار هراسان است. مرگ را پایان می‌داند در حالی که به تولد خود نمی‌اندیشد. مرگ را پایان زندگی‌ای می‌داند که با هر قیمتی قصد کوتاه کردنش را داشته است. مرگ را کابوسی برای رویای زندگی‌ای می‌داند که خداوند کردگار این موهبت را برای بشر ارزانی داشت تا انسان به رشد و تعالی برسد. امام سجاد علیه‌السلام در بخشی از صحیفه سجادیه می‌فرمایند: و از اعمال شایسته چندان نصیب ما كن كه از دیر شدن بازگشت سوى تو اندیش ناک شویم و لقاى تو را هر چه زودتر طالب باشیم. به اجل دل بندیم و با مرگ الفت گیریم و مشتاق آن شویم و مانند خویشان نزدیك قرب او را خواهیم. (فرازی از دعای 40 صحیفه سجادیه)
مرده شوی ها آنقدر که از زنده‌ها می‌ترسند از مرده‌ها نمی‌ترسند! سوال کن. همین جواب را از ایشان خواهی شنید؛ و به راستی چرا زنده‌ها ترسناک‌تر از مرده‌ها هستند؟ مرده‌ها انسان‌هایی هستند که قالب تهی کرده و دیگر هیچ کاری از دستشان بر نمی‌آید. انسان‌هایی با آرزوهای طول و دراز که گهگاهی خود را بی نیاز می بینند از راز و نیاز با خالقی که موهبت زندگی را به ایشان عنایت کرده است.
متأسفانه تاریخ بشریت این را نشان داده است که انسان‌ها همواره به وسوسه‌های شیطانی گوش جان سپرده‌اند تا به نواهای ربانی که انسان را به ابدیت و جاودانگی دعوت کرده است، جنگ‌ها و بی عدالتی‌ها و ظلم و ستم و استبداد و استعمار و ستیز بر سر خواسته‌های نفسانی خود دلیلی ننگ به بر این مدعاست.
خداوند متعال برای هدایت انسان قوه تعقل قرار داد تا با تشخیص عقل در پیچ و خم مسیر جاده‌ی زندگی درمانده نشود و به خوبی تصمیم درست اتخاذ کند و راه را پیدا کند. پیامبران را پیام آور برای بشر فرستاد تا او را دعوت به درستی و حقیقت جویی نماید؛ و در پی جستجوی حقیقت، تفکر بشر عبادت شد: آنجایی که به تفکر بنشیند که از کجا آمده‌اید و به کجا می‌روید و آمدنتان بهر چه بود؟! امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند: با تفكر دل خود را بیدار ساز. (اصول كافی، ج 3، ص 91)
بشر همواره در مقابل خود و خدای خود و دیگران و محیط زیستش وظایفی به گردن داشته است. در این ماه که ماه میهمانی خداست با دیده‌ی دل بنگریم در کجای انجام وظیفه‌ی خود کوتاهی کرده‌ایم؟ بیشتر بکوشیم و بیشتر بیاندیشیم و بدانیم که خدای تبارک و تعالی بی نیاز است و ماییم سرشار از نیاز عبودیت، از این رو تکالیفی که ما به گردن داریم در نهایت به نفع خود و جامعه‌ی خودمان است ورنه خدا توانا و بی نیاز است.
در اجتماع خود بنگرید حتماً افرادی را دیده‌اید که سیگار سیگار دود می‌نمایند و وقتی با وی هم کلام می‌شوید تا از مضرات سیگار آگاهشان نمایید، اظهار می‌دارند اگر هم ضرری هست متوجه ی ماست. اینجا همان کوتاهی انجام تکلیف است که بشر در حق خود روا می‌دارد و اکنون جای این سوال است که از خود بپرسیم چه کوتاهی‌هایی در مقابل خود داشته‌ایم!؟ وقتمان را، جسممان را، جوانیمان را، علممان و عمرمان را در چه راهی گذرانده‌ایم و به راستی که وعده و وعید خداوند کردگار راست است روزی که ما در مقابل داشته‌هایمان مورد سوال واقع می‌شویم. امام باقر علیه‌السلام می‌فرمایند: خدا در روز قیامت نسبت به حساب بندگانش به اندازه عقلی كه در دنیا به آن‌ها داده است باریك بینی می‌کند. (اصول كافی – جلد 1- صفحه 12)
اگر تکالیفمان را در مقابل خود به نحوه احسن انجام دهیم مسلماً رفتارهای درستی از ما سر می‌زند و متقابلاً رفتارهای شایسته‌ای هم از دیگران می‌بینیم. ما در مقابل دیگران نیز تکالیفی به گردن داریم. امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند: اگر تمام دنیا و مافیها را به من بدهند که پوست جوی از دهان مورچه‌ای جابرانه و برخلاف عدالت بگیرم، هرگز نمی‌پذیرم. (نهج‌البلاغه، خطبه‌ی 215)
در بحث انجام تکلیف در مقابل دیگران موظفیم. وقتی امیرالمؤمنین علیه‌السلام در مقابل یک مورچه این‌گونه می‌فرمایند ما در مقابل حق دیگران چه می‌کنیم؟ امروز بیش از هر روز دیگری به تأمل بنشینیم که رفتارهایی که در مقابل دیگران در اجتماعمان انجام می‌دهیم آیا در خور خلق الله هست! به هر قیمتی حق دیگران را ندید گرفتن و درآمد کسب کردن! در غیاب دیگری بدگویی کردن! در حق یکدیگر ظلم روا داشتن! تهمت زدن! بی انصافی! وقت دیگران را بیهوده هدر کردن! برای دیگران اسباب آزار و اذیت و زحمت فراهم کردن! آرامش و نظم اجتماع را برهم زدن! وسایل و منابع مربوط به بیت‌المال را که دارایی همه‌ی افراد جامعه است را به نفع خود مصادره کردن! حقوق دیگران را نادیده گرفتن! چشم به مال و اموال دیگران به طمع دوختن و خیانت در امانت کردن! بی بند و بار و بی حجاب حضور در مقابل دیگران و وسوسه کردن و خلاصه کلام، تکالیفی هست که ما در مقابل دیگران موظف به رعایتش هستیم و باید بدانیم.
حال تصور کنید دنیایی را که همه تکالیف خود را در مقابل خالق خود و خود و خلق خدا و محیط زیستشان به نحوه‌ی شایسته انجام می‌دادند در این صورت یقیناً اجتماع انسانی همانند بوم نقاشی زیبایی بود از حضور آفریده‌های خدا.
علی اصغر معبادی
گروه دین تبیان
