تبیان، دستیار زندگی
امروزه با افزایش جمعیت و کاهش سرانه‌ی ذخیره‌ی منابع آبی، همچنین افزایش آلودگی‌های فیزیکی، شیمیایی و میکروبی آب، بحران آب به عنوان یکی از معضلات بزرگ جهانی مطرح شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نیمه‌ی پنهان آب‌های بسته‌بندی شده


امروزه با افزایش جمعیت و کاهش سرانه‌ی ذخیره‌ی منابع آبی، همچنین افزایش آلودگی‌های فیزیکی، شیمیایی و میکروبی آب، بحران آب به عنوان یکی از معضلات بزرگ جهانی مطرح شده است.

آب-نیمه پنهان

در کشورهای صنعتی، مهم‌ترین علت گرایش به مصرف آب بسته‌بندی‌شده این است که مردم به دلیل احتمال وجود ترکیبات مضر در آب‌های کلرزنی یا گند زدایی شده، تمایل به مصرف آن ندارند. این مسأله حتی در کشورهایی که شبکه آب ایمن و مناسب دارند نیز دیده می‌شود.

در کشورهای در حال توسعه نیز مهم‌ترین علت مصرف آب‌های بسته‌بندی‌شده پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های ناشی از مصرف آب آلوده است.

مخاطرات آب معدنی آلوده

آلودگی شیمیایی و میکروبی آب‌های معدنی می‌تواند موجب بیماری‌های متعدد، به ویژه در میان کودکان، سالخوردگان و افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است، شود و از این نظر هزینه‌های اقتصادی سنگینی را به جامعه تحمیل کند. به همین دلیل، اطمینان از سلامت آب‌های معدنی مصرفی در جامعه اهمیت ویژه‌ای دارد.

مخاطرات ناشی از آلودگی میکروبی

در صورت عدم رعایت شرایط بهداشتی در حین استخراج، جمع‌آوری، فرایند بسته‌بندی و حمل و نقل آب معدنی، میکروارگانیسم‌های متعددی می‌توانند از طریق آب به انسان منتقل شوند و ایجاد بیماری‌هایی مثل: وبا، حصبه، سندرم خستگی مزمن، گاستروآنتریت، اسهال باسیلی، زخم‌های معده و روده، عفونت ریه، عفونت پوستی، اسهال، بیماری‌های انگلی و هپاتیت A کنند.

مخاطرات ناشی از آلودگی‌های فیزیکی و شیمیایی

با توجه به خواص منحصر به آب که می‌تواند به عنوان یک حلال، بسیاری از مواد را در خود حل نموده و به صورت محلول حمل کند، آلاینده‌های متعددی می‌تواند در آب وجود داشته باشد؛ به ویژه در مواردی که منابع آب و حریم آن حفاظت‌شده نیست.

بطری‌های پلاستیکی آب معدنی و دوغ که در فروشگاه‌های عرضه مواد غذایی

و آشامیدنی در معرض حرارت و در زیر آفتاب داغ نگهداری می‌شوند، غیر قابل استفاده و سرطان‌زاست

آلاینده‌های محلول، مانند نیترات‌ها به صورت محلول در آب‌های زیرزمینی می‌توانند فواصل طولانی را طی کنند. وجود آلاینده‌های شیمیایی در آب معدنی بیشتر از مقادیر استاندارد ممکن است در صورت مصرف مستمر آب، باعث بیماری‌های متعددی شود. در ادامه، فهرست برخی از مهم‌ترین آلاینده‌های شیمیایی آلی و غیر آلی آب و عوارض ناشی از مصرف مستمر آب آلوده به مواد شیمیایی آمده است.

آب بسته‌بندی‌شده

آب بسته‌بندی‌شده به دو صورت وجود دارد: 1- آب آشامیدنی 2- آب معدنی.

بازار مصرف آب بسته‌بندی‌شده در دنیا حدود 89 لیتر در سال است که از این مقدار، 59 درصد مربوط به آب آشامیدنی و 41 درصد مربوط به آب معدنی طبیعی است.

آب معدنی طبیعی

آب معدنی طبیعی، آبی است که بدون انجام فرایند، از نظر میکروبیولوژی ایمن است و از منابع زیرزمینی حفاظت‌شده به دست می‌آید و به دلایل زیر با آب آشامیدنی فرق دارد:

* حاوی املاح معدنی خاص و عناصر جزئی و دیگر ترکیبات است.

* مستقیماً از چشمه یا قنات‌های حفرشده در طبقات زیر زمین، به دست آمده و حاوی نسبت‌های متناسبی از املاح معدنی و عناصر جزئی معین می‌باشد.

* با وجود تأثیر متناوب عوامل مختلف طبیعی از نظر دما، میزان آبدهی و ترکیبات نسبتاً ثابتی دارد.

* در نزدیک‌ترین محل ممکن به سرچشمه آب تحت شرایط بهداشتی خاص بسته‌بندی می‌شود.

* تحت شرایطی جمع‌آوری می‌شود که کیفیت شیمیایی و میکروبی آن حفظ شود.

نکات قابل توجه هنگام خرید

* ظــروف مــحـتوی آب مــعدنی بسته‌بندی‌شده باید تمیز و غیر قابل نفوذ باشد.

* آب معدنی باید زلال و بدون ذرات معلق و رسوب و عاری از بو و مزه نامطلوب باشد.

آب معدنی استاندارد

در برچسب نشانه‌گذاری موارد ذیل باید درج شود

* نـام شرکت تولیدی و نام تجاری آن

* نشانی کامل تولیدکننده

* نــام و محل جـغرافیایی سرچشمه آب معدنی

* تـاریـخ تــولید و انقضای مصرف

* شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت

* علامت استاندارد ملی ایران

* شرایط نگهداری (نور و دما)

* درج حدود ترکیبات شیمیایی آب معدنی طبیعی

چنانچه آب معدنی حاوی فلوئورید بیش از یک میلی‌گرم در لیتر باشد، باید عبارت «حاوی فلوئورید» و اگر حاوی بیش از دو میلی‌گرم در لیتر باشد، باید عبارت «برای نوزادان و کودکان کمتر از هفت سال استفاده نشود» به طور آشکار روی برچسب آن درج شده باشد. همچنین در صورتی که میزان نیترات آب بیش از 10 میلی‌گرم در لیتر باشد، باید عبارت «برای نوزادان مناسب نیست» روی برچسب درج شود. ضمناً درج خواص درمانی تحت هر عنوان ممنوع است.

بطری‌های آب معدنی در معرض طولانی مدت آفتاب، سرطان زا است

بطری‌های پلاستیکی آب معدنی و دوغ که در فروشگاه‌های عرضه مواد غذایی و آشامیدنی در معرض حرارت و در زیر آفتاب داغ نگهداری می‌شوند، غیر قابل استفاده و سرطان‌زاست.

به گزارش ایلنا معاون مرکز سلامت و محیط کار وزارت بهداشت گفت: بطری‌های پلاستیکی که حاوی دوغ و نوشابه است، وقتی به مدت زیادی در معرض نور خورشید می‌ماند، مشتقات نفتی بطری‌ها از آن جدا شده و در نهایت وارد آب یا دوغ می‌شود.

مهندس غلامی ادامه داد: مردم باید توجه داشته باشند از این آب معدنی‌ها استفاده نکنند، چرا که مواد نفتی پس از جدا شدن در آب و مصرف محتویات آن، افراد را دچار بیماری‌های خطرناکی همچون سرطان می‌کند.

وی اضافه کرد: ترکیبات شیمیایی موجود در بطری‌های پلاستیکی از نوع A بوده و این ترکیبات بیشترین تأثیر خود را بر غدد چربی و لنفاوی می‌گذارد و در برخی بافت‌های بدن، باعث بروز تومور می‌شود.

معاون مرکز سلامت و محیط کار وزارت بهداشت، در خصوص تاریخ مصرف 6 ماهه آب معدنی‌ها نیز خاطرنشان کرد: اگر این آب معدنی‌ها در معرض حرارت نباشد، مصرف آن‌ها تا یک سال مشکلی ندارد ولی اگر در شرایطی نگهداری و عرضه شوند که تحت تأثیر مستقیم حرارت باشند، حتی قبل از 6 ماه هم غیر قابل استفاده می‌شوند.

برخی فروشندگان برای بازارگرمی، آب معدنی‌ها را در معرض دید مشتری و زیر نور آفتاب می‌چینند و این کار به شدت بر کیفیت آب معدنی تأثیر منفی می‌گذارد.

فرآوری: مریم مرادیان نیری

بخش تغذیه و آشپزی تبیان


منابع:

نشریه‌ی دنیای سلامت – شماره 66 - مهندس مسعود خبازی، کارشناس اداره استاندارد کاشان

همشهری آنلاین

مطالب مرتبط:

آب یخ‌زده در بطری، سرطان‌زاست

چگونه روزی 8 لیوان آب بنوشیم؟

آب نه لاغر می‌کند و نه چاق!

تا می‌توانید آب بنوشید

چرا زیاد نوشیدن آب لاغر می‌کند؟

20 نکته درباره آب

سوالاتی درباره نوشیدن آب

چرا باید هشت لیوان آب در طول روز نوشید؟

نقش آب در بدن

کم آبی؛ خطری در تابستان

نوشیدن آب را در هوای گرم محدود نکنید

مرگ با مصرف زیاد آب

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.