افطاری آسمانی در تهران

اما به هر حال مواقعی نیز پیش‌ می‌آید که وقتی خورشید دارد غروب می‌کند و خانواده چشم انتظارمان هستند و از طرفی دیگر گرسنگی و تشنگی روزه، رمق را گرفته است در میان انبوه خودروهای تهران همیشه شلوغ، گیر کرده و یا به هر دلیلی نتوانسته باشید خود را به موقع به منزل برسانید. معمولا کسانی که در ایام ماه مبارک رمضان در چنین وضعیتی گرفتار می‌شوند سعی می‌کنند با یک افطاری ساده روزه خود را باز کنند و سپس راهی مقصد شوند. حالا در این شب‌های رمضان که همه ما میهمان خوان کرم الهی هستیم، در پایتخت ایران سفره‌ای پهن می‌شود که به بزرگی تمام تهران است و میزبان و میهمان آن نیز خود مردم هستند؛ مردمی که در طرحی به نام افطار آسمانی مشارکت می‌کنند؛ مشارکتی که گاه حتی با درست کردن شربت است اما ثواب آن را فقط خدا می‌داند. در این گزارش سعی شده است تا 6 سکانس از افطار آسمانی را در کلانشهر تهران بازگو کنیم.

سکانس اول : لحظه افطار

خورشید در حال غروب است و از هر کجای شهر با نوای ربنا خدا را صدا می‌زنند. خیابان پر است از مردم روزه‌داری که در فکر زودتر رسیدن هستند اما راه خانه دور است و وقت افطار نزدیک. آن سوی خیابان، مردم مقابل مینی‌بوسی صف کشیده‌اند که روی آن نوشته شده است، طرح افطار آسمانی.

جوانی با جلیقه‌ای کرم‌رنگ کنار آن ایستاده و زبان دور لب خشک خود می‌چرخاند. آرام زیرلب ذکر می‌گوید و چشم به پارچه‌ای دارد که روی آن نوشته شده:«هرکسی، از روزه‌داری با نیمی خرما و یا یک جرعه آب هنگام افطار پذیرایی کند بهشت بر او واجب است» ( امام‌صادق علیه‌السلام). چند لحظه بعد صدای اذان به گوش می‌رسد.

سکانس دوم: چند ساعت پیش از افطار

ساعت نزدیک 7‌صبح است و ماشین‌‌های حمل شیر وارد محوطه مجموعه ورزشی حسین فهمیده می‌شوند. کمی بعد هم نیسان بسته‌های‌ خرما با 5/1 تن بار و 3خاور پر از نان‌های 50گرمی کشمشی می‌رسند. در زمانی کمتر از یک ساعت 18‌هزار بسته شیر و 120‌جعبه خرما به داخل مجموعه حمل می‌شوند. کارگر‌ها کفش‌هایشان را همان دم در ورودی در می‌آورند و دمپایی‌های آبی به پا می‌کنند و با یک پیش‌بند و کلاه سفید بر سر، مشغول کار می‌شوند. یک قرص نان کشمشی کوچک، دو دانه خرما و یک پاکت کوچک شیر به همراه یک تراکت فرهنگی در ظرف‌ها می‌گذارند و سراغ ظرف خالی بعدی می‌روند. چندتا از کارگرها کارتن‌های خالی را جمع می‌کنند و سالن را تمیز می‌کنند.

اولش کمی عجیب به‌نظر می‌رسد که چه نیازی است از 13 و 12‌ساعت قبل از وقت افطار، در تدارک افطار بود؟! شاید افطاریشان بسیار رنگین و مجلل است که تدارک آن این همه زمان می‌برد اما نه افطاری بسیار ساده‌ای است؛ یک قرص نان کشمشی کوچک، دو دانه خرما و یک پاکت کوچک شیر.

چیزی که این بندگان خدا را با زبان روزه هر روز از ابتدای صبح به کار و تدارک افطار واداشته، تعداد میهمان‌های زیاد آنهاست؛ حدود 45‌هزار نفر و آن هم نه برای یک روز و دو روز بلکه برای یک ماه مردم شهر میهمان سفره افطار آسمانی هستند؛ سفره‌های برکت و رحمتی که با همت سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران و خیرین هر روز در 400 نقطه شهر گسترده می‌شود تا روزه‌داران در راه، به وقت افطار اطعام شوند.

علی‌اکبر محمدی‌دارانی، مدیر فرهنگی و هنری منطقه10 و رئیس فرهنگسرای عطار نیشابوری و مسئول اجرای طرح افطار آسمانی است. آن‌طور که دارانی می‌گوید هدف از این طرح ترویج فرهنگ اطعام روزه‌داران در ماه مبارک رمضان است و دادن این پیام که می‌شود با صرف هزینه‌های کم و آماده‌‌کردن افطاری ساده و ارزان‌قیمت هم، از فیض معنوی اطعام روزه‌داران برخوردار شد؛«ما در این اقدام سعی کرده‌ایم تا از طریق تهیه و توزیع‌بسته‌های افطاری ساده و ارزان قیمت به مردم نشان دهیم که امکان بهره‌مندی از این عمل خداپسندانه در ماه رمضان با هزینه کمتر نیز وجود دارد.»

به گفته دارانی هر روز 45‌هزار بسته افطار آسمانی در 400 ‌نقطه، شامل محل‌های برگزاری ویژه برنامه برآستان جانان، ایستگاه‌های مترو، میادین و معابر اصلی شهر توزیع می‌شود و طبق پیش‌بینی‌ها قرار است تا پایان ماه مبارک بیش از یک میلیون بسته افطاری بین شهروندان تهرانی توزیع شود.

پنجشنبه و جمعه‌ها نیز در بهشت زهرا(س) و امامزاده‌هایی مانند امامزاده علی‌اکبر چیذر و امامزاده حسن و معصوم(ع) افطاری‌ها توزیع می‌شود.

محمد‌زاده نیز مسئول تدارکات و پشتیبانی طرح افطار آسمانی است و از کم و کیف کار می‌گوید: «اینجا هر روز برای تدارک 45 ‌هزار بسته‌ افطار آسمانی، 92 کارتن ظرف، 18‌هزار بسته شیر و 120‌جعبه خرمای تازه مصرف می‌شود. 60 ‌کارگر از 7 ‌صبح می‌آیند و پیش از 2 بعد‌ازظهر تمام بسته‌های افطاری را آماده می‌کنند. حوالی ساعت 2 ‌بعدازظهر کم‌کم ماشین‌ها برای بردن بسته‌های افطاری به مترو و بوستان‌ها می‌آیند. ساعت که 5 می‌شود نوبت مینی‌بوس‌های سیار می‌رسد».«هر روز از یکی تا دو ساعت قبل از وقت افطار، 20‌دستگاه مینی‌بوس از میدان قزوین- خیابان شهید مرادی- مجموعه ورزشی حسین فهمیده با صدها بسته افطاری آسمانی حرکت می‌کنند و عازم معابر و میادین اصلی در مناطق مختلف شهر می‌شوند تا روزه‌داران در راه را اطعام کنند».

سکانس سوم: افطاری با تدبر و تلنگر

میرفلاح، مدیر روابط عمومی مدیریت فرهنگی و هنری منطقه هم، پای صحبت ما می‌نشیند و از بسته‌های فرهنگی حرف می‌زند که در کنار بسته‌های افطار روح شهروندان را اطعام می‌کند؛ «‌در این بسته‌ها علاوه بر یک قرص نان 50‌گرمی کشمشی، شیر 200‌سی‌سی و دو دانه خرما، تراکت‌های فرهنگی به نام  30‌ تدبر- 30 تلنگر وجود دارد که هر روز پیامی را از یک آیه قرآن دارد».

سکانس چهارم: دریای محبت مردم

آن‌طوری که دارانی مجری طرح افطار آسمانی می‌گوید، مردم از این طرح استقبال بسیار خوبی کرده‌اند و خودشان در توزیع و نیز در افزایش محتویات افطاری کمک و مشارکت می‌کنند؛ «هر روز نیم ساعت قبل از وقت افطار مردم جلوی مینی‌بوس‌های سیار و دیگر محل‌های توزیع افطار صف می‌کشند و منتظر توزیع افطاری می‌شوند. علاوه براین مردم در توزیع و در افزایش محتویات افطاری کمک و مشارکت می‌کنند. در بوستان رضوان 5 شب است که مردم خودشان لقمه‌های افطاری آماده می‌کنند و در کنار ما، بین شهروندان توزیع می‌کنند. در بوستان سهند نیز مردم دیگ‌‌ آش و عدسی بار می‌گذارند و وقت افطار بین شهروندان توزیع می‌کنند. در واقع افطاری‌ آسمانی، بخشی از سفره‌ افطاری پر خیر و برکت مردم در بوستان شهر شده است. این همان هدفی بود که ما دنبال می‌کردیم تا مردم در اطعام روزه‌داران مشارکت کنند و این فرهنگ زیبا و پسندیده را همچنان با قوت جاری و زنده نگه دارند».

سکانس پنجم: دوک نخ‌ریسی بیاور، یوسف مصری ببر

دارانی هچنین از مهرورزی و عشق ورزی‌های مردم برای مشارکت در این عمل خیر و آسمانی صحبت می‌کند؛ از مرد بیماری می‌گوید که به شکرانه بازگشت سلامتی‌اش و گرفتن حاجتش افطاری شب میلاد حضرت امام حسن مجتبی(ع) را داده است؛ از مردمانی که برای سلامتی امام‌زمان‌(عج) به قدر وسع خود، با پرداخت هزینه‌ای کم در طرح افطار ‌‌آسمانی مشارکت کنند؛ از پیرزنی می‌گوید که تنها دو بسته افطاری در دست‌های خود دارد و آن را به موذن و قاری قرآن برنامه برآستان جانان می‌دهد. اینگونه که مجری طرح افطار آسمانی می‌گوید، مردم در میادین شهر نیز پول می‌‌دهند تا به نیت‌شان روزه‌داران را اطعام کنند؛ «ما نیز اعلام کرده‌ایم هزینه‌تمام شده هر بسته 600‌تومان است و در این بین افرادی داشته‌ایم که تنها یک بسته افطاری تقبل کرده و ما به نیت‌شان همان یک بسته را توزیع کرده‌ایم. به‌نظرم این رفتار حسنه به پیروی از همین حدیث امام‌صادق(ع) است که می‌فرمایند: هرکسی، از روزه‌داری با نیمی خرما و یا یک جرعه آب هنگام افطار پذیرایی کند بهشت بر او واجب است».

سکانس آخر: افطاری در راه

از دارانی و همکارانش در مورد افطاری کردن‌شان در کنار خانواده می‌پرسیم که می‌گویند: «به‌دلیل حضورمان در این طرح تا‌کنون کمتر فرصت شده امسال در ماه رمضان، وقت افطار در کنار خانواده‌مان باشیم و ما نیز همانند دیگر روزه‌داران در راه، افطاری می‌کنیم».

منمبع: همشهری