از اعتدال خارج نشوید
البته به این مضمون نیز در روایت نیز آمده که «جاهل یا افراط می کند یا تفریط». به هر حال می توان یکی از مهمترین عوامل شکست و ناکامی بسیاری از افراد در مسیر سیر و سلوک را رعایت نکردن اعتدال دانست.
کسانی که طبق برنامه و به صورت صحیح و برنامه ریزی شده، وارد مسائل سلوکی نمی شوند، دچار سرخوردگی و زدگی شده و در نهایت از ادامه کار دست می کشند.
در این نوشتار به بیان داستان جالبی از آیه الله بهجت و دیدار محمد حسین طباطبایی با ایشان خواهیم پرداخت و از نکات ظریف و مهمی که این عارف برجسته طرح می کنند، بهره خواهیم گرفت.
آیت الله بهجت در دیدار حافظ قرآن ، محمّد حسین طباطبائى به همراه پدرش با ایشان ، خطاب به پدر محمد حسین فرمود:
((من فقط خواهشى كه از شما دارم این است كه از اعتدال خارج نشوید. خود او و همچنین شما، تحمیلاتى بر ایشان وارد نكنید، مثلاً نگویید حالا كه قرآن را حفظ كرده نهج البلاغه و یا صحیفه سجادیه را هم حفظ كند. تكلّف زیاد نباشد. كارشان آسان باشد ... ضمناً مسافرت زیاد برود. تفریحات مشروع زیاد انجام دهد، و تغییر آب و هوا خیلى تاءثیر دارد. شنیده ام كه عدّه اى به خاطر تعویض خون به كشورهاى خارج مسافرت مى كنند اما من فكر مى كنم این مسافرت كار تعویض خون را مى كند. ان شاءالله كه شما در تربیت ظاهرى ، باطنى ، و صورى و معنوى ایشان موفق باشید.))
به آقا عرض شد: ((منظور حضرت عالى چه نوع مسافرت هایى است ؟ چون ایشان به خارج از كشور زیاد مسافرت مى كنند، آیا بیشتر از این باشد؟))آقا فرمودند: ((نه اتّصالش بیشتر باشد، مثلاً هر هفته یك بار جمكران بروند، همین خودش یك تغییر است .
توسّلات خیلى نافع است به این امامزاده ها زیاد سر بزنید، این بزرگواران همچون میوه ها كه هر كدام ویتامین خاصّى دارند هر كدامشان خواص و آثارى دارند. ان شاءالله فراموش نمى كنید.
اگر هیچ كدام از اینها نباشد همین بین الطلّوعین در هواى آزاد قدم زدن و تعقیبات نماز را خواندن خیلى تاءثیر دارد. به هر حال این مقدار از دست ما بر مى آید كه اینها را تذكّر بدهیم .))
در این دیدار چند نكته آموزنده دیگر بود كه به آنها اشاره مى كنیم :
1- هنگامى كه علم الهدى (محمّد حسین طباطبائى ) داخل اتاق آقا شد، آقا كه منتظر ورود وى بود با گرمى خاصّى او را پذیرفتند و در حالى كه با دو دست خویش دستان كوچك او را مى فشردند، فرمودند:
((أَللّهُمَّ اجْعَلْهُ مِنَ الْعُلَماءِ الرَّبّانِیّینَ الْعامِلینَ))
- خدایا، او را جزو علماى ربّانى و اهل عمل قرار بده .
سپس حضرت آقا، علم الهدى را در جاى خود و روى تشك كوچك مخصوص خویش جاى دادند. و خود در كنار ایشان روى فرش نشستند.
2-آقا از پدر محمّد حسین سؤ ال كردند: ((آیا هر روز قرآن مى خوانند؟))آقاى طباطبائى در جواب گفتند: ((بله روزى یك جزء مى خوانند.))آقا فرمودند: ((براى ابقا [حفظ] روزى یك جزء خوب است . این یك جزء هم كه مى خوانند بر اوقات نماز تقسیم كنند)).
در ادامه آیت الله بهجت درباره حفظ قرآن دو حدیث خواندند:
((مَنْ حَفِظَ الْقُرْآنَ، فَقَدْ اُدْرِجَتِ النُّبُوَّةُ بَیْنَ جَنْبَیْهِ وَ لكِنَّهُ لایُوْحى اِلَیْه .))(1)
- هر كس قرآن را حفظ كند نبوّت در سینه او گنجانده مى شود با این تفاوت كه به او وحى نمى شود.
ب - ((مَنْ كانَ مَعَ الْقُرْآنِ كانَ مَعَ الْعِتْرَةِ، وَ مَنْ كانَ مَعَ الْعِتْرَةِ، كانَ مَعَ الْقُرْآنِ.))(2)
- كسى كه همراه قرآن باشد، همراه عترت هم خواهد بود؛ و هر كس همراه عترت باشد همراه قرآن خواهد بود.
3-آقاى طباطبائى ضمن تشكّر از آقا درخواست دعاى خیر براى علم الهدى نمودند و آقا فرمودند: ((این دعایى را كه مى خوانم شما و هر كس كه خواهان تحفّظ است در هر صبح و شب سه مرتبه بخواند، سپس در حالى كه روى سر محمّد حسین دست مى كشیدند این دعا را خواندند:
((اَللّهُمَّ، اجْعَلْنى فى دِرْعِكَ الْحَصینَةِ الَّتى تَجْعَلُ فیها مَنْ تُرید.))(3)
یعنى خداوندا، مرا در زرهِ محكم خود قرار بده ، كه هر كس را بخواهى در آن قرار مى دهى .(4)
تصاویر بسیار زیبا از عارف سالک حضرت آیت الله بهجت ره
پی نوشتها :
1. اصول كافى ، ج 2، ص 604، روایت 5 با این تفاوت كه ، در آغاز روایت
عبارت ((مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ)) (و هر كس قرآن را ختم كند) آمده است .
2. البته این الفاظ به این صورت ظاهراً روایت نیست ، بلكه برگرفته از
مضامین روایات بویژه حدیث شریف ((ثقلین )) مى باشد.
3. اصول كافى ، ج 2، ص 534، روایت 37.
4. خاطراتى از دكتر هفت ساله ، ص 28 تا 31 با تصرّف .
منبع : برگی از دفتر آفتاب
تهیه و فرآوری: محمد حسین امین – گروه حوزه علمیه تبیان
