مشکل دوربینی چشم‌ها
Hyperopia
مشکل دوربینی در اثر کم بودن انحنای قرنیه چشم یا کوچک بودن طول کره چشم به وجود می‌آید و امواج نورانی در نقطه پشت شبکیه متمرکز می‌گردند. فرد مبتلا به این عیب در دیدن اشیای دور مشکلی ندارد، بلکه اشیای نزدیک را به طور واضح نمی‌بیند. شیوع دوربینی از نزدیک بینی کمتر است. دوربینی در اغلب موارد ارثی است.
عیوب انکساری اصلاح نشده بعد از آب مروارید دومین علت اختلالات بینایی به شمار می‌رود. عیوب انکساری اصلاح نشده شامل مشکلات چشمی است که فرد را نیازمند به عینک می‌کند و در برگیرنده عیوبی همچون نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم است.
لازم به یادآروی است که تمامی انسان‌ها بایستی دوربین به دنیا بیایند. در طی مراحل رشد و با بزرگ شدن کره چشم، مقدار دوربینی از بین رفته و چشم به حالت طبیعی باز می‌گردد. اما اگر بچه‌ای بدون دوربینی متولد شود، در طی مراحل رشد، چشم وی نزدیک بین خواهد شد.
انواع دوربینی
1- دوربینی ساده
معمولا به علت کاهش قدرت تطابق یک چشم و یا به علت کاهش طول قدامی خلفی چشم و یا کاهش ضریب شکست اجزای اپتیکی چشم ایجاد می‌گردد.
2- دوربینی پاتولوژیک
معمولا به صورت مادرزادی در شکل یک عارضه ظاهر می‌گردد، مثلا فقدان عدسی در چشم، جابجایی عدسی ، تغییرات شکل و انحنای سطح انکساری.
3- دوربینی Fanctional
این نوع دوربینی به علت فلج عضلات مژگانی چشم و فقدان نیروی تطابق در چشم ایجاد می‌شود.
علائم دوربینی
- کاهش بینایی ، سردرد به خصوص در پشت سر و گاهی سردرد در ناحیه پیشانی و گیجگاهی، اشک ریزش ، قرمزی چشم ، فتوفوبیا (ترس از نور)، خستگی چشم و خستگی عمومی بدن ، چشمان ریز (به علت کوچک بودن عمق اتاق قدامی گلوکوم یا آب سیاه)، بلفاریت (شوره زدن مژه‌های پلک) ، گل مژه و حتی شالازیون شور
- کاهش بینایی در هنگام مطالعه یا انجام کارهای نزدیک از علائم دوربینی است. در بعضی افراد دوربین مشاهده می‌شود که در حین کار نزدیک هر از چند گاهی چشم خود را به مدت چند دقیقه بسته و آن را ماساژ داده و سپس بکار خود ادامه می‌دهند.
- در برخی موارد تنبلی چشم و لوچی چشم
درمان دوربینی
به علت اینکه در دوربینی، پرتوهای نور موازی در پشت شبکیه چشم کانونی می‌گردند، لذا به کمک عمل تطابق می‌توان مقداری از دوربینی را جبران کرد، این مقدار دوربینی را اصطلاحا دوربینی ارادی می‌گویند. مقداری از دوربینی که با کمک تطابق برطرف نمی‌گردد، اصطلاحا دوربینی مطلق نامیده می‌شود.
1- عینک: برای اصلاح دید افراد دوربین از عدسی همگرا استفاده می‌شود، زیرا توان چشم افراد دوربین از چشم افراد سالم کمتر است. لذا فاصله کانونی عدسی چشم دوربین بیشتر از چشم سالم بوده و تصویر اجسام پشت شبکیه می‌افتد. نمره عینک افراد دوربین که همان توان عدسی همگرا است، مثبت است و چشم افراد از پشت عینک درشت دیده می‌شود.
2- لنز: یک وسیله اپتیکی برای برطرف کردن ضعف چشم است. لنز معادل عینک است و مزایایی نسبت به عینک دارد، چرا که برخی مواقع تصحیح آستیگماتیسم نامنظم با عینک ممکن نیست، یا اینکه چون لنز با چشم حرکت می‌کند مانع ایجاد آستیگماتیسم مایل می‌گردد و از نظر زیبایی هم بسیار رضایت بخش است.
3- جراحی: در این روش اپی‌تلیوم قرنیه چشم برداشته می‌شود و بعد از جراحی لیزر، دوباره سرجای خودش گذاشته می‌شود.
دوربینی در افراد مسن
شیوع دوربینی چشم در جمعیت مسن ایرانی، دو برابر سایر کشورهاست. همچنین میزان دوربینی در زنان نسبت به مردان بیشتر است.
دوربینی در افراد مسن موجب می‌شود: علایم پیرچشمی در این افراد زودتر آغاز شود و استفاده از دو عینک برای اصلاح دید دور و دید نزدیک از سنین پایین‌تری آغاز شود. به همین علت توصیه می‌شود علاوه بر افراد مسن، میانسالان نیز برای برخورداری از دید مناسب، سالی یک بار برای معاینه چشم‌ها به اپتومتریست (بینایی سنج) و چشم پزشک مراجعه کنند.
دوربینی در افراد جوان
افراد جوان که دوربین هستند می‌توانند با استفاده از قدرت متمرکزکننده عدسی چشم، تصویر را از پشت شبکیه به روی شبکیه بیاندازند و در نتیجه واضح ببینند. اما در دوربینی شدید یا سنین بالاتر این توانایی کاهش یافته و بیماران احتیاج به عینک مطالعه یا عینک دو دید دارند.
دوربینی در کودکان
دوربینی چشم از علائم ابتدایی انحرافات چشمی است و در صورت درمان نشدن، کودک به بیماری‌های تک چشمی مبتلا می‌شود.
انحرافات چشم جنبه ارثی دارد و به دو صورت انحراف چشم مادرزادی و انحراف چشم اکتسابی می‌باشد. انحراف چشم مادرزادی، معمولاً از دو ماهگی شروع می‌شود و تا شش ماهگی به صورت کامل در کودکان بروز پیدا می‌کند. انحراف چشم اکتسابی، معمولاً بعد از شش ماهگی شروع می‌شود و با عینک قابل درمان است.
شروع بیماری انحرافات چشمی با دوربینی همراه است که معمولا در سنین 7 تا 8 سالگی کاملا مشخص است. عدم درمان انحرافات چشمی با جراحی و یا عینک، کودک را به بیماری تنبلی چشم مبتلا می‌کند.
فرآوری: مریم سجادپور
بخش سلامت تبیان
منابع :
ایران اپتومتری – دکتر یزدیان، متخصص چشم
آفتاب
دانشنامه رشد
پزشکان ایران - مهدی خباز خوب
