بازدید :

تاریخ : يکشنبه 1390/05/30

موی شما خشک است یا چرب؟

تعداد فولیکول‌های مو در یک فرد بیش از 5 میلیون است که در سراسر بدن پخش هستند. اغلب موها، زیاد بلند و ضخیم نمی‌شوند. واحد شمارش موی سر گرافت است نه تار مو. هر گرافت از چند تار مو تشکیل شده که از ریشه با هم ارتباط دارند.

غدد چربی پوست

در هر سانتی متر مربع پوست سر، حدود پنج عدد غدد چربی وجود دارد. کار این غده‌ها ترشح چربی است. این غدد از جایی چربی نمی‌گیرند، بلکه خود عامل مستقیم تولید آن هستند. غده‌ها چربی را می‌سازند و آن را به خارج پوست هدایت می‌کنند.

اگر چربی نباشد، پوست ترک می خورد و قابلیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد.

زیادی چربی هم باعث بسته شدن روزنه‌های پوستی می شود و عمل تنفس پوستی را مختل می‌سازد و ریزش شدید موها را سبب می‌گردد.

اگر چربی پوست سر زیاد باشد، پوست سر چرب است.

اگر غدد چربی کم کاری کنند، پوست سر خشک است.

اگر غده‌ها فعالیت طبیعی داشته باشند، پوست سر معمولی است.

انواع موها

1- موهای معمولی:

- مویی که چرب و خشک نباشد.

- رنگ و فر نشده باشد.

- حالت خود را خوب نگه دارد.

- اغلب اوقات زیبا و سالم به نظر برسد.

اگر موهای شما معمولی است، بهتر است که شامپو و نرم کننده مخصوص موی معمولی را انتخاب کنید.

2- موهای چرب:

- همواره نرم است.

- فاقد حجم است و به راحتی روی سر می‌خوابد.

- به سختی حالت می‌گیرد، زیرا حالت خود را نمی‌تواند حفظ کند.

- پس از شامپو کردن، زود چرب می‌شود.

چربی موی سر، باعث چسبیدن مو به سر می‌شود و گرد و غبار هوا پس از 1 تا 2 روز باعث کثیف به نظر رسیدن مو سر می‌گردد.

چربی موی سر، خود به خود و به طور یکنواخت بر روی موها پخش نمی‌شود.

زمانی که موی سر خود را حالت می‌دهید، زیاد آنرا دستکاری نکنید تا چربی موی سر به کل موها منتقل نشود و حالت موها از دست نرود.

بایستی موها با یک شامپوی مخصوص موی چرب، خوب شسته شده و سپس ساقه آن با یک نرم کننده متناسب با همین نوع مو، نرم شود تا چربی آن بهتر کنترل شود.

3- موهای خشک یا آسیب دیده :

- کدر به نظر می‌رسند.

- خشک و خشن لمس می‌شوند.

- به آسانی گره می‌خورند.

- به سختی شانه یا برس می‌شوند.

- انتهای آن‌ها دو شاخه است.

- فر ریز زیاد دارند.

استفاده از شامپوهای کرمی برای این نوع مو، توصیه می‌گردد.

مراحل رشد مو

در تمامی پستانداران، فولیکول‌های مو دارای دوره‌های فعالیت و استراحت هستند.

مرحله‌ای که موها رشد می‌کنند، آناژن می‌نامند.

مرحله‌ای که موها استراحت می‌کنند، تلوژن نام دارد.

بین این دو مرحله، یک مرحله کوتاه به نام کاتاژن وجود دارد.

مرحله آناژن در موهای سر، چندین برابر موهای نواحی دیگر بدن است. این زمان در افراد مختلف نیز متفاوت است و به همین علت بعضی افراد می‌توانند موهای بلندی داشته باشند، اما موی بعضی دیگر از حد مشخصی بلندتر نمی‌شود.

مرحله کاتاژن در سر، کمتر از دو هفته طول می‌کشد.

مرحله استراحت یا تلوژن نیز حدود 3 ماه طول می‌کشد.

پس از آن مرحله جدید آناژن شروع می‌شود و موی جدید، جای موی قبلی را می‌گیرد.

بر خلاف باور عمومی، تراشیدن مو باعث افزایش سرعت رشد آن نمی‌شود.

ریزش مو

تعداد فولیکول‌های مو در سر، حدود صد هزار عدد است. از این تعداد، حدود 1 درصد در مرحله کاتاژن هستند، 8 تا 90 درصد در مرحله آناژن و حدود 10 تا 20 درصد در مرحله تلوژن یا استراحت هستند.

اگر طول مدت آناژن را 1000 روز فرض کنیم، در هر روز حدود 100 عدد تار مو می‌ریزند و موی دیگری جای آن‌ها در می‌آید.

اگر ریزش مو پس از بلوغ کمتر از 100 تار در روز باشد، می‌توان آن را طبیعی محسوب کرد و جای نگرانی نیست

شکل مو

شکل موها و میزان رشدشان وابسته به ژنتیک است. به همین جهت در نژادهای مختلف، تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود. این مساله بیشتر از همه در موهای سر دیده می‌شود. در نژاد مغولی مثل ژاپنی‌ها موی سر، صاف است. در سیاه‌پوستان موهای سر فرفری است. در نژاد قفقازی (نظیر ما ایرانی‌ها)، موها انواع مختلفی شامل صاف و فر دارند.

‌

تفاوت موی خانم‌ها و آقایان

موی سر در خانم‌ها معمولا ضخیم‌تر از آقایان است.

محل رویش موی سر در خانم‌ها جلوتر از آقایان است.

میزان رشد موها در زن و مرد با هم متفاوت است.

قبل از بلوغ، سرعت رشد موی سر در پسرها بیشتر از دخترهاست.

پس از بلوغ، سرعت رشد موی سر در خانم‌ها بیشتر از آقایان می‌شود.

هورمون ها و رویش مو

‌هورمون استروژن باعث کاهش سرعت رشد مو می‌شود و هورمون تیروئید باعث افزایش آن می‌شود.

تنوع رنگ موها

در انسان رنگدانه اصلی در پوست و مو «ملانین» است. این رنگدانه توسط سلول‌های رنگدانه ساز به نام «ملانوسیت» تولید می‌شود. این سلول‌ها در پیاز مو قرار دارند. علت اصلی تنوع رنگ در مو، به ملانین بستگی دارد.

اگر در مویی رنگدانه ملانین وجود نداشته باشد، آن مو سفید به نظر می‌رسد.

عوامل موثر در تعیین رنگ مو

عامل اصلی در تعیین رنگ موهای یک فرد، ژنتیک است.

در میان نژادهای مختلف، نژاد قفقازی بیشترین تنوع رنگ را دارد که بیشتر بستگی به موقعیت جغرافیایی محل زندگی آن‌ها دارد.

برخی از هورمون‌ها مثل: هورمون محرک ملانوسیت و یا هورمون‌های استروژن و پروژسترون می‌توانند موها را تیره‌تر کنند و به همین جهت در دوران بارداری ممکن است رنگ موها تیره‌تر شود.

‌

مو و شامپو

برخی مردم در مورد اثرات جانبی شامپوها احساس نگرانی می‌کنند.

1- شامپو هیچ اثری بر رشد موها ندارد.

2- اجزای موجود در اغلب شامپوها، هیچ ضرری برای مو و پوست سر ندارند.

3- شامپوها هیچ تغییری در خواص فیزیکی مو مانند انعطاف‌پذیری و قدرت و استحکام آن‌ها ندارند.

یک روز در میان، بدون چنگ زدن و بدون برس کشیدن، سر را شستشو بدهید.

در شستشو، موها را در کف دست‌ها قرار داده و به طور دورانی آن‌ها را بشویید. کسانی‌که از این روش پیروی کنند، ریزش غیر طبیعی مو نخواهند داشت.

فرآوری: مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان

منابع :

راسخون - دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده