مخملک چه علائمی دارد؟
تاریخچه بیماری مخملک
در قرن 19 بیماری‌هایی نظیر: تب مخملک، سرخک، سرخجه، زرد زخم، بیماری پنجم، تب زرد و آبله مرغان در کودکان همراه با تب و ظهور جوش شایع شد. سوء تغذیه در دوران کودکی و در زمان بارداری، جزو عوامل خطر برای این بیماری بود.
کاهش گونه‌های باکتری که تولید مخملک می‌کردند و استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و مقاومت بیشتر مردم در برابر این باکتری، باعث شد که این بیماری کمتر شود.
علل مخملک
1- باکتری گرم منفی استرپتوکوک (گروه A استرپتوکوکی) این باکتری موجب گلودرد میکروبی و بیماری‌های دیگر نظیر تب‌روماتیسمی می‌شود.
2- این باکتری یک سم پروتئینی مخصوص تولید می‌کند که موجب ایجاد جوش در پوست می‌شود.
3- زخم ناشی از عفونت استرپتوکوک نیز یکی دیگر از عوامل ایجاد کننده تب مخملک می‌باشد.
زمان بین آلودگی با میکروب مخملک و ظهور علائم معمولا کوتاه (1 تا 2 روز) می‌باشد. عموما، بیماری با تب و گلودرد شروع می‌شود
علائم مخملک
درد عضلانی
بزرگی گره‌های لنفاوی در گردن
رنگ قرمز روشن در چین‌های زیر بغل و کشاله ران
خستگی و بی‌قراری
التهاب و ورم گلو
تکه‌های چرک زرد رنگ در پشت حلق
دو روز بعد از این علائم، در پوست جوش‌هایی ظاهر می‌شود. جوش‌ها غالبا در تنه می‌باشند و بعد به دست‌ها و پاها گسترش می‌یابند. در کف دست و کف پا، این جوش ها نمی‌باشند.
جوش‌ها، قرمز رنگ می‌باشند و وقتی که دست به آنها می‌زنیم، سفید می‌شوند.
پوست، سفت و سخت می‌شود، مثل آفتاب‌سوختگی.
صورت سرخ و گلگون
زبان سفید به همراه پرزهای قرمز که به نام "زبان توت فرنگی سفید" معروف است (تصویر مقابل)
بعد از 2 تا 4 روز، جوش‌ها خشک و محو می‌شوند. پوست نیز صاف می‌شود.
تشخیص مخملک
با دیدن جوش‌ها و گلو، این بیماری قابل تشخیص می‌باشد.
علاوه بر آن، پزشک ممکن است یک تکه پنبه‌ای را به گلوی بیمار بزند و ببیند که آیا بیمار دارای چرک در گلو می‌باشد یا نه.
آزمایشات خونی نیز در برخی موارد انجام می‌گیرد.
عوارض مخملک
عوارض بیماری مخملک می‌تواند شامل: عفونت، تب روماتیسمی، مشکلات استخوانی یا مفصلی مثل آرتریت و استئومیلیت، آبسه، ورم غدد، اختلال در کار کلیه، هپاتیت، پنومونی و یا گسترش عفونت به مناطق دیگر باشد.
عفونت(sepsis) وقتی رخ می‌دهد که باکتری وارد خون شود که یک بیماری جدی است و می‌تواند بیمار را به شوک وارد کند.
اگر باکتری به بافت حمله کند، آبسه و یا چرک در پشت گلو یا اطراف لوزه‌ها یافت می‌شود. همچنین ممکن است منجر به سینوسی شدن و عفونی شدن گوش (اوتیت مدیا) شود.
خیلی کم ممکن است باکتری بر سیستم عصبی مرکزی اثر بگذارد و منجر به بیماری مننژیت شود.
به طور کلی 24 ساعت بعد از اتمام درمان آنتی بیوتیک، دیگر این بیماری مسری نیست. پس تا قبل از این زمان، باید از سر کار رفتن و مدرسه رفتن خودداری کرد
درمان مخملک
این تب خیلی خوب به درمان پاسخ می‌دهد و به طور کامل از بین می‌رود. درمان شامل:
- استراحت کردن، نوشیدن مایعات و مصرف آنتی بیوتیک (پنی سیلین) می‌باشد.
- زیاد نوشیدن مایعات خنک (مخصوصا وقتی که اشتها کم شده باشد)
- خنک نگه داشتن اتاق
- استفاده از پاراستامول برای کاهش درد و پایین آورددن دمای بدن
- دوری از دود سیگار و آلودگی
جلوگیری از مخملک
باکتری در اثر تماس و ترشحات فرد بیمار به افراد سالم منتقل می‌شود. این بیماران باید:
وقتی سرفه می‌کنند، جلوی دهانشان را بگیرند.
دستان خود را مرتب شستشو دهند.
بشقاب، قاشق، چنگال و لیوان مخصوص به خود را داشته باشند.
زخم‌ها را تمیز و خشک کنند، تا ابتلای به عفونت را کم کنند.
به طور کلی، 24 ساعت بعد از اتمام درمان آنتی بیوتیک، دیگر این بیماری مسری نیست. پس تا قبل از این زمان، باید از سر کار رفتن و مدرسه رفتن خودداری کنند.
نکات قابل توجه:
اگر علائم این بیماری را دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
اگر علائم، بعد از 24 ساعت از اتمام آنتی بیوتیک هنوز وجود داشت، به پزشک مراجعه کنید.
اگر علائم پیشرفت کرد و با علائم جدیدی مواجه شدید، باز هم به پزشک مراجعه کنید.
