تبیان، دستیار زندگی
قلعه تاریخی «تبر» در شهرستان جهرم که یکی از معروفترین قلعه های ایران است که هنوز هم بکر و دست نخورده باقی است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خورشید پنهان جهرم

خورشید پنهان جهرم


قلعه تاریخی «تبر» در شهرستان جهرم که یکی از معروفترین قلعه های ایران است که هنوز هم بکر و دست نخورده باقی است. قلعه ای در منطقه کوهستانی و صعب العبور «تبر» که در زمان ناصرالدین شاه قاجار از سال 1275 تا 1294هجری قمری به محل استقرار راهزنی به نام فضل علی تبدیل شده بود!

قلعه تبر از محدوده شهر بیرون است ولی فاصله چندانی تا شهر ندارد و روی تاریخ جهرم اثرات عمیقی گذاشته است. لسترنج درباره این قلعه می نویسد: «قلعه عظیمی است که تا شهر پنج فرسخ فاصله دارد و آن را قلعه خورشید می گویند و معروف می باشد این قلعه را خواجه الملک وزیر مشهور سلجوقیان تجدید و تعمیر کرد و بانی اصلی آن خورشید حاکم جهرم در زمان خلفای اموی بود.»

خورشید پنهان جهرم

این قلعه که به قلعه خورشید یا خورشه هم معروف است از جاده اصلی فاصله دارد و به همین دلیل مسیر دسترسی به آن دشوار است و گردشگران کمی از وجود آن با خبر می شوند. با این حال، حتی این متروک ماندن هم چیزی از اهمیت قلعه تبر کم نمی کند و این قلعه را یکی از معروفترین قلعه های ایران لقب می دهد.

خورشید پنهان جهرم

در سال 1294 قوام الملک شیرازی به دستورشاهزاده فرهاد میرزا معتمد الدوله به قلعه «تبر» حمله کرد و راهزنی که در آن سکونت داشت، کشته شد. در فارسنامه ناصری، جلد 2 ،ص 1625 آمده است: «قوام الملك در نیمه شبی با پای پیاده با آن كه از یك پا عاجز بود،جان خود را بر دست گذاشته از همه پیش افتاد و توپ كوچك و قورخانه و چریك عرب و بهارلو كه همه داوطلب از جان گذشته بودند، در عقب انداخت و توپ را با طناب گذرانیده و به سر كوه ده مرده رسیدند و فورا سنگری در برابر سنگر اسكندری بستند و بعد از روشنی صبح چند تیر توپ انداختند و فضل علی كه گمان نداشت توپ به سر ده مرد رسد از نارنج قلعه از راه چاه به رگ اول آمده، تفحص سنگر و جماعت خود را كرده، به دروازه آمد كه باز چند تیر توپ به دروازه انداختند و قدری از برج دروازه، خراب گردید و سه چهار نفر از گلوله توپ كشته شدند و از اتفاقات آنكه فضل علی یكی از آن سه چهار نفر بود،پس اهل سنگر اسكندر هم از گلوله توپ شكستند و چریك از ده مرده به سنگر اسكندری در رگ اول در آمدند...»

خورشید پنهان جهرم

برای دیدن قلعه تبر باید به سه فرسنگی شیراز سفر کنید و به طرف جنوب مایل به مشرق بروید. کوه تبر، به شکل تک کوهی جدا افتاده خودنمایی می کند که چشمه کوچکی از نزدیکی آن جریان دارد. از این قلعه، این روزها یک برج گچی، چندین غار، پلكان و آب‌انبار مخروبه به جا مانده اما در میان مردم محلی هنوز به عنوان یکی از جالب ترین آثار تاریخی جهرم شناخته می شود.

رستم زاد

بخش گردشگری تبیان