دیه زن در اسلام
پرسش: چرا در اسلام دیه زن نصف دیه مرد است؟
پاسخ: 1. ارزش انسانی به بهای بدنی نیست تا امتیاز را در دیه ها ارزیابی كنیم و برای ارزیابی انسان در اسلام، نباید به سراغ دیه رفت تا ما تفاوت زن و مرد را در دیه جست و جو كنیم؛ بلكه باید در آن جا كه سخن از ارتباط با ملك، وحی و امثال آنهاست، ارزش واقعی انسان را شناخت تا در نهایت دید كه در آنجا زن نیز سهمی دارد یا نه؟
مسئله دیه صرفاً یك امر اقتصادی است و ملاك ارزیابی انسان نیست و همچنان كه در شریعت برای سگ ـ اگر جزء درندگان نباشد ـ دیه تعیین شده است، برای تن انسان نیز دیه ای قائل شده است. دیه، یك حساب فقهی است و ارتباطی با اصول مذهب ندارد.
مهم ترین شخصیت های اسلامی با ساده ترین افراد از نظر دیه یكسان هستند. دیه مرجع تقلید، دیه یك انسان متخصص و دیه یك انسان مبتكر، با دیه یك كارگر ساده در اسلام یكی است. به دلیل این كه دیه عامل تعیین ارزش نیست و تنها یك ابزار است.
2. از آن جا كه در مسائل اخلاقی هیچ امتیازی بین زن و مرد نیست و در مسئله دیه نیز جنبه خیر بودن مطرح نیست، و مربوط به جنبه بدنی است، و چون مردها در مسائل اقتصادی معمولاً بیشتر از زن ها بازدهی اقتصادی دارند، دیه آنها نیز بیشتر است و این بدان معنا نیست كه از دید اسلام مرد ارزشمندتر از زن است؛ بلكه تنها بعد جسمانی آن دو صنف لحاظ می شود.
خیلی از مسائل دین اسلام، امور تعبدی به حساب می آیند. یعنی ما دلیل شخصی نمی توانیم برای آنها ذکر کنیم. مثلا اینکه چرا نماز صبح 2 رکعت است و یا اینکه چرا باید در وضو آب را از بالا به پایین اعضاء جاری نمود. و یا علت تفاوت معیار در دیه و ارث زن و مرد. اینها همه اموری هستند که عموماً از حکمت و علت آن مطلع نیستیم و صرفا چون از جانب خداوند متعال به ما ابلاغ شده، بدون چون و چرا آن را می پذیریم و بدان عمل می کنیم.
تنظیم: مرکز مشاوره
