تیغ بدحجابی بر شاهرگ اجتماع

حجاب به عنوان مسئله‌ای قانونی، عرفی و شرعی در کشور ما مطرح است و رعایت نکردن آن علاوه بر نقض قوانین، نابهنجاری اجتماعی و رفتاری نیز محسوب می‌شود. حال موضوع این است؛ بی حجابی که به عنوان رفتاری ضد ارزش در جامعه مطرح است، چه پیامدها و آسیب‌های اجتماعی را در پی دارد که باعث شده این همه توجه، انرژی و سرمایه برای کنترل آن به کار گرفته شود.

بی حجابی و ایجاد نگاه ابزاری به زنان

یکی از پیامدهایی که بدحجابی در سطوح مختلف اجتماعی به دنبال دارد، ایجاد نگاه ابزاری به زنان است. بد حجابی باعث می‌شود که زن نه به عنوان یک موجودیت انسانی که بر پایه جنسیت نگریسته شود. با ایجاد چنین تفکری زنان نه بر اساس توانایی‌های ذهنی و مهارتی خود، بلکه با در نظر گرفتن فاکتورهای ظاهری مانند زیبایی و لطافت سنجیده می‌شود. وقتی زنان حجاب مناسبی را در محیط کار خود رعایت نکنند، دیگر توانایی آن‌ها در انجام فعالیت‌ها و مهارت‌های شغلی دیده نمی‌شود و نگرشی ابزار گونه نسبت به این زنان باعث می‌شود که توانایی‌های آن‌ها در سایر زمینه‌ها نیز نادیده گرفته شود و تنها به دلیل ارزش‌های سطحی و ظاهری به کار گرفته شوند. به عنوان مثال برخی از زنانی که تنها به دلیل زیبایی ،کارکردی ویترینی در مشاغل دارند و کارفرما از آن‌ها به عنوان ابزاری برای افزایش فروش کالاهای خود و جذب مشتری می‌نگرند.

علاوه بر این زمانی که زنان حجاب را در محیط‌های کاری رعایت می‌کنند، در موقعیتی برابر با همکاران مرد خود قرار می‌گیرند. حجاب باعث گذار زن از جایگاه صرفاً جنیستی به جایگاه انسانی است، بدین معنا زنان می‌توانند در موقعیتی برابر توانایی‌ها و مهارت‌های کاری و شغلی خود را در رقابت با مردان قرار دهند. اما بد حجابی باعث ایجاد نگاهی خاص به زن می‌شود و زن بیش از هویت انسانی خود، بر اساس فاکتورهای جنسیتی سنجیده می‌شود که این موضوع از آفات حضور زنان در محیط‌های شغلی است.

یکی دیگر از پیامدهای بد حجابی بروز ناامنی زنان در محیط‌های اجتماعی است. آمارها نشان می‌دهد که افراد بدحجاب بیش از سایرین در معرض خشونت‌های اجتماعی هستند و احتمال بروز بی احترامی و تعدی به شخصیت زنان از سوی بزهکاران و اوباش، در صورت وجود بدحجابی، افزایش می‌یابد. اما زنان و دختران با رعایت حجاب مناسب در سطوح اجتماعی می‌توانند از چنگال دید بیماردلان مصون بمانند. از سوی دیگر حجاب باعث می‌شود که زنان در محیط‌های کاری نیز امنیت بیشتر و  به دور از حاشیه با تمرکز بیشتری در فعالیت‌های علمی و شغلی خود شرکت کنند و قادر به کسب موفقیت‌های بیشتری از این طریق شوند.

بدحجابی و زوال بنیان‌های خانواده

رواج بدحجابی باعث می‌شود که زنان به جای رسیدگی به امور خانه، همسرداری و تربیت فرزندان، به سمت استفاده از پوشش و آرایش‌های نابهنجار در محیط‌های خارج از خانه روی بیاورند. مادران بدحجاب، آنقدر زمان و انرژی برای رسیدگی به ظاهر خود به کار می‌گیرند که دیگر برای فرزندان و همسرشان، زمانی باقی نمی‌ماند. زمانی که کدبانوی خانه به همسر و فرزندانش توجه کافی را نداشته باشد، آن‌ها نیز به سمت محیط‌ها  و جمع‌های خارج از خانه کشیده می‌شوند و این باعث سردی محیط خانواده می‌شود. و بنیان‌های خانواده در خطر فروپاشی قرار می‌گیرد و از آنجا که خانواده، هسته اصلی اجتماع است، با سستی پایه‌های آن، جامعه نیز در معرض زوال قرار می‌گیرد.

زیر پا گذاشتن ارزش‌ها و مبانی دینی

حجاب یکی از اصولی‌ترین مبانی دین مبین اسلام است که با رعایت نکردن آن، علاوه بر پیامدهای اجتماعی، باورهای ارزشی و اعتقادی مردم را نیز خدشه دار می‌کند. رعایت نکردن حجاب از سوی برخی، مانند پوزخند زدن به باورهای اسلامی و اصول اعتقادی افرادی است که برای تحقق آن، هزینه‌های بسیاری تقبل کرده‌اند و این رفتار نابهنجار به گونه‌ای تمام هزینه‌هایی که مردم برای برقراری احکام اسلامی در کشور ارائه داده‌اند را زیر سئوال می‌برد.

همچنین بد حجابی باعث می‌شود که توجه مردم از کار و تلاش به سمت مسائل سطحی و جنسی سوق داده شود و محیط‌های کاری و دانشگاهی به جای محلی برای پیشرفت، به محیطی برای ترویج بی بند و باری تبدیل شود و به همین دلیل زنان معتقد و مقید نیز از حضور در چنین محیط‌های امتناع می‌ورزند. از سوی دیگر بدحجابی با افزایش تحریکات جنسی در سطح اجتماع، افزایش رفتارهای غیر اخلاقی و نامشروع را نیز در پی دارد.

به هر رو، رعایت نکردن حجاب و رواج بد حجابی پیامدهای بسیاری را در جامعه در پی خواهد داشت و مسئولان امر باید از طریق آموزش این پیامدها به افراد جامعه، بدحجابی در کشور را کنترل کنند و عملکردهای هوشمندانه‌ای را به کار برند.

کیانا نیکفام   

بخش اجتماعی تبیان