رسم گدایی
جناب مشهدی فلان را عرض می‌شود ان شاء الله تعالی موفق بوده و خواهید بود، شنیدم به بعضی از موالیان حقیر عرضه داشته‌اید كه فلانی كاغذی كه مشتمل بر مواعظ و نصایح باشد برای من بنویسد و حقیر دو كلمه می‌نویسم و آن دو كلمه این است كه اگر با مجاهده نفس در مقام عمل راه می‌روی گوارایت باد و اگر خدا نكرده نكبت چاك گریبان را گرفته، در عمل تكاسُل ورزیدی و نتوانستی به عمل پیش بروی، لااقل گدایی را از دست مده به تضرع و زاری بكوش در خلوات به دروغی به چسب تا صادق شود، چه این‌كه گدا مجانی طلب است، اگر جِدّی داشته باشد، مقصودش حاصل است.
اگر در جواب بفرمایند: مثل تو بنده مفلسی را لازم نداریم.
به نحو تذلّل عرض كن: گدای ره‌نشین سلاطین در عِداد بندگان او نخواهد بود.
اگر بفرمایند: نافرمانی می‌كنی.
به طریق خوشی عرض كن: هر كس شأنی دارد.
اگر فرمودند: قهّاریت من پس در كجا ظاهر خواهد شد.
به شیرینی عرض كن: در آنجا كه با سلطنت جناب اقدست معارضه نماید.
اگر فرمودند: بیرونش كنید.
به التماس بگو:
نمی‌روم زدیار شما به كشور دیگر
برون كنیدم از این در آیم از در دیگر
اگر بفرماید: قابلیت إستفاضه از من را نداری.
جواب عرض كن: به دستیاری اولیاء خودت كرامت فرما.
الحاصل: اگر رو ترش نماید، تبسم كنان التماس كن، اگر از تو اعراض نمود، تبصبص کنان از پشت سر او بدو، اگر از خودش مأیوس شدی به أمناء دولتش ملتجی شو بگو با صدای بلند:
به والله و به بالله وبه تَالله
به حق آیه نصرٌ مِنَ الله
كه مو از دامنت دست برندیرم
اگر كشته شوم الحكم لله
اگر بفرماید: جرأت این حرف‌ها را از كجا به هم بستی؟
عرض كن: حلم تو اشاره می‌كند.
اگر بفرمایند: این زبان‌ها را از كجا یاد گرفتی؟
بگو:
بلبل از فیض گل آموخت سخن، ورنه نبود
این همه قول و غزل تعبیه در منقارش
الحاصل: گدایی را گفتند ول مكن تا هیچ‌وقت محتاج نباشی، از گدایی خیلی كارها ساخته می‌شود، غرض از مجاهده، خود را عاجز دانستن و به معرض گدایی در آوردن است والله العالم
تنظیم برای تبیان گروه حوزه علمیه
منبع تذکرة المتقین
