بهداشت ورزشی سالمندان
در افراد سالمند همانند جوانان تاثیر ورزش تغییرات ساختاری و عملکردی را در بر دارد. سالمندان ورزشکار نسبت به سالمندان غیر ورزشکار از روحیه بانشاط تر و آمادگی جسمانی بالاتری برخوردارند . در این افراد بروز مشکلاتی مانند چاقی ، فشار خون بالا ، پوکی استخوان نیز به تاخیر می افتد.
*تاثیر ورزش در افراد سالمند:
ظرفیت عملکرد بدن با افزایش سن کاهش می یابد و این امر به سه عامل مهم مربوط می شود که عبارت است از : بیماری ها ، عدم تحرک و علل مربوط به سن .
در افراد سالمند همانند جوانان تاثیر ورزش تغییرات ساختاری و عملکردی را در بر دارد هرچند میزان آن با یکدیگر قابل مقایسه نیست . فعالیت برای سالمندان دو هدف اصلی را در بر دارد : سلامت فیزیکی و سلامت روانی .
تاثیر تمرین در افراد سالمند نسبت به افراد جوان بسیار کمتر است . آرام بودن ، یکنواخت بودن و بدون خطر بودن سه ویژگی بسیار مهمی است که در ورزش سالمندان باید به آن توجه کرد .
با افزایش سن توانایی های جسمانی فرد کاهش می یابد البته با ورزش مداوم و پیوسته می توان میزان آن را تا 50% کاهش داد . در افراد کم تحرک 25 تا 65 ساله سالانه حدود 5% از میزان تحمل هوازی کاسته می شود و پس از 65 سالگی این کاهش ، سرعت بیشتری پیدا می کند . قدرت عضلانی تقریبا تا 40 سالگی در همان سطح دوره جوانی باقی میماند و سپس کاهش می یابد البته باید در نظر داشت که فرد تاقبل از 65 سالگی حدود 20% از بافت عضلانی خود را از دست می دهد . افرادی در تمام طول عمر خود فعالیت جسمانی داشته اند کاهش قدرت بدنی و استقامت آنها تا65 سالگی بسیار اندک خواهد بود.
با افزایش سن توانایی های جسمانی فرد کاهش می یابد البته با ورزش مداوم و پیوسته می توان میزان آن را تا 50% کاهش داد . در افراد کم تحرک 25 تا 65 ساله سالانه حدود 5% از میزان تحمل هوازی کاسته می شود
* تاثیر فعالیت بدنی :
سالمندان ورزشکار نسبت به سالمندان غیر ورزشکار از روحیه بانشاط تر و آمادگی جسمانی بالاتری برخوردارند . در این افراد بروز مشکلاتی مانند چاقی ، فشار خون بالا ، پوکی استخوان نیز به تاخیر می افتد. سالمندان به خصوص افرادی که در طی عمر فعالیت کمی داشته اند قبل از شروع فعالیت بدنی باید معاینات کامل و تست های آزمایشگاهی لازم را انجام دهند .
اختلالاتی که باید به آنها دقت شود عبارت است از :
1. فشار خون بالا و بیماری های قلب _ عروقی
2. مشکلات ریوی ( مانند آسم ، برونشیت مزمن، تنگی نفس )
3. خستگی یا افسردگی مزمن
4. آرتریت ( التهاب مفاصل ) و ناراحتی تاندونی
5. آسیب های عضلانی اسکلتی قدیمی که به طور غلط درمان و بازتوانی شده اند
6. کاهش حس عمقی و تعادل
توصیه های لازم برای انجام تمرین های ورزشی :
1. گرم کردن بدن باید به گونه صحیحی انجام شود.
2. از هوای بسیار گرم یا سرد پرهیز شود.
3. در ابتدا باید تمرین سبک باشد و به تدریج سنگین تر شود .
4. از انجام حرکات ناگهانی پرهیز شود.
5. از انجام فعالیت های سنگین خودداری شود.
6. از انجام فعالیت ورزشی به تنهایی خودداری شود.
7. در صورت بروز تنگی نفس ، درد در قفسه سینه یا واکنش غیر طبیعی قلبی انجام فعلیت متوقف شود .
8. اگر شخص به عفونت حاد ویروسی دچار شده است باید تمرین را قطع کند.
منبع : مقالات دکتر محمد حسین اقبالی ( عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی )
رزا خاموشی
بخش ورزشی تبیان
