شما هم زخم معده دارید؟
در زخم معده، بخشی از مجرای معدی – روده‌ای با اسید معده و پپسین (یکی از آنزیم‌های ترشح شده توسط سلول‌های معده) تخریب می‌شوند.
15 درصد از زخم معده‌ها در معده و مابقی در ابتدای روده باریک یا همان دوازدهه هستند که معمولاً در 25 تا 30 سانتی‌متری ابتدایی روده باریک قرار دارند.
علت اصلی و شایع این زخم، باکتری‌ای به نام «هلیکوباکترپیلوری» است. هلیکوباکترپیلوری باکتری‌ای است که علت اصلی بسیاری از زخم‌هاست. این باکتری سیستم محافظتی معده و ابتدای روده باریک را ضعیف کرده و باعث تخریب جداره‌ی معده و ابتدای روده‌ی باریک توسط آنزیم‌های گوارشی ترشح شده توسط این اعضا می‌شود.
البته یک علت دیگر می‌تواند استفاده‌ی طولانی مدت از داروهای غیر استروئیدی باشد. این داروها تسکین دهنده‌های درد هستند که با ممانعت از عملکرد عوامل درد زا باعث کاهش درد می‌شوند. ایبوپروفن، ناپروکسن، کتوپروفن مثال‌هایی از این دسته‌ی دارویی هستند.
علایم آن عبارتند از دردهای شکمی با احساس سوزش، درد بعد از گذشت 2 تا 3 ساعت از خوردن غذا، درد هنگام خالی بودن معده و یا نیمه شب، سوء‌هضم، تهوع، کاهش اشتها و ... که در افراد، علائم و شدت آن‌ها متفاوت می‌باشد.
امکان خون‌ریزی پنهان در این افراد وجود دارد. وجود ملنا یا خون تیره در مدفوع
این افراد دلیل خون‌ریزی است، لذا در دریافت مناسب منابع غنی از آهن باید
دقت بیشتری شود
تغذیه از عواملی است که نقش مهمی در کنترل و بهبود این بیماری دارد. البته فراموش نکنیم که همیشه در بهبود و کنترل بیماریها مجموعه‌ای از عوامل و رعایت‌ها مفید است، همان‌طور که در ایجاد هر عارضه‌ای، مجموعه‌ای از عوامل در کنار هم منجر به یک بیماری می‌شوند.
مراقبت‌های تغذیه‌ای
* مواد غذایی حاوی فلاوونوئیدها مانند سیب، کرفس، زغال‌اخته، پیاز، سیر و چای ممکن است از رشد هلیکوباکترپیلوری جلوگیری کند.* خوردن غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان‌ها مانند انواع میوه‌ها و سبزیجات خام یا پخته بسته به نوع تحمل افراد.
* خوردن منابع ویتامین‌های گروه ب و کلسیم.
* مصرف شیر و لبنیات به شرط تحمل. از عواقب احتمالی نترسید و حتماً پس از امتحان کردن متوجه میزان تحمل خود شوید و بدانید معمولاً مصرف شیر آرامش‌دهنده‌ی معده است، ولی توصیه می‌شود در مقادیر کم ولی در دفعات بیشتر بخورید.
* اجتناب از خوردن غذاهای آماده و فست‌فودها.
* مصرف غلات کامل و تصفیه نشده.
* کمتر خوردن گوشت قرمز، مصرف ماکیان کم چرب، ماهی، سویا، حبوبات و تخم مرغ.
* مصرف روغن‌های گیاهی در مقادیر مناسب، سعی کنید از انواع روغن‌های گیاهی استفاده کنید تا همه‌ی اسیدهای چرب مفید در دسترس بدن‌تان قرار گیرد مانند اسیدهای چرب امگا 3 در روغن کانولا یا کلزا، اسیدهای چرب امگا 9 در روغن زیتون و...
* عدم مصرف منابع اسیدهای چرب ترانس مانند انواع روغن‌ها در غذاهای آماده و تنقلاتی مانند چیپس، سیب زمینی سرخ شده در حرارت بالا، فست فودها و مارگارین.
* پرهیز از نوشیدنی‌های گازدار و تحریک کننده‌ی ترشح اسید مانند انواع قهوه، نوشابه‌های کربناته، الکل، شیر کاکائو، چای پُر رنگ.
* نوشیدن 6 تا 8 لیوان آب روزانه.
* نرمش و تمرینات ورزشی روزانه به مدت نیم ساعت در روز.
عدم مصرف منابع اسیدهای چرب ترانس مانند انواع روغن‌ها در غذاهای آماده
و تنقلاتی مانند چیپس، سیب زمینی سرخ شده در حرارت بالا، فست فودها و مارگارین
* کاهش حجم غذا در هر وعده و افزایش تعداد وعده‌های غذایی در روز.
* مصرف فیبر به میزان قابل تحمل در هر وعده، چرا که از پیشرفت زخم جلوگیری کرده و باعث بهبود آن می‌شود.
* کاهش مصرف غذاهای پُرادویه.
* امکان خون‌ریزی پنهان در این افراد وجود دارد. وجود ملنا یا خون تیره در مدفوع این افراد دلیل خون‌ریزی است، لذا در دریافت مناسب منابع غنی از آهن باید دقت بیشتری شود.
و چند توصیه‌ی دیگر
* کاهش مصرف سیگار و ترک آن، و حتی ترک محلی که دیگران در آن مشغول کشیدن سیگار هستند.* کم کردن میزان استرس با تمرینات مناسب فکری و روحی و دوری کردن از عوامل استرس زا در صورت امکان. تمریناتی مانند یوگا می‌تواند به کاهش استرس کمک کند.
راحله باباپور
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
مطالب مرتبط:
