دیپلماسی ورزشی در قطر

به گزارش خبرنگار دیپلماسی عمومی و جنگ نرم خبرگزاری فارس، پایگاه اینترنتی "ورلدكرانچ " در مقاله‌ای به قلم "مصطفی كساوس " به بررسی اقدامات كشورهای عربی كوچك خلیج فارس در زمینه استفاده از ورزش به عنوان ابزاری دیپلماتیك پرداخته است.

* شوق مردم قطر در مورد برگزاری جام جهانی 2022 در كشورشان

غرور در پنجره‌های منطقه سوق واقف در قطر دیده می‌شود. ویترین‌های مغازه‌ها در این منطقه توریستی مملو است از تصاویر امیر قطر و پسرش با حالتی پیروزمندانه و با بلند كردن جام جهانی در دست. نمونه گچی جام جهانی در مغازه‌های سوغاتی فروشی 27 دلار قیمت دارد.

* میزبانی جام جهانی 2022، نتیجه سیاست دیپلماسی ورزشی قطر

این كشور كویری میزبان جام جهانی 2022 خواهد بود. تصمیم فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) مبنی بر دادن میزبانی پر بیننده‌ترین رویداد ورزشی جهان به قطر حكم تاج‌گذاری سیاست "دیپلماسی ورزشی " قطر را داشت كه تقریباً 2 دهه پیش آغاز شده بود.

* ورزش در سطح جهانی، كالایی برای فروش است

شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر، از سال 1995 كه بر تخت پادشاهی این كشور نشست هدف خود را افزایش اعتبار جهانی این قطعه كوچك از شبه‌جزیره عربستان قرار داد. تأسیس شبكه الجزیره در سال 1996 توجه زیادی را به این كشور جلب كرد؛ اما باز هم موقعیت‌های بیشتری وجود داشت. همان‌گونه كه "فردریك بولوتنی "، اقتصاددان ورزشی، به درستی اشاره می‌كند: "ورزش در سطح جهانی، فروشی است ".

* صرف هزینه‌های بی‌پایان در بخش ورزش و تبدیل شدن قطر به كشوری جذاب برای هواداران ورزش

قطر كه به گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF) دارای بالاترین ثروت سرانه در جهان و سومین كشور از لحاظ ذخایر گازی است، به راحتی منابع بی‌پایانی برای هزینه كردن در زمینه چالش‌های خود در زمینه ورزش دارد. تنها در طول چند سال، این كشور 7/1 میلیون نفری به یك مركز ورزشی تبدیل شده است. این كشور با جذب علاقه‌مندان، میزبان چندی از معتبرترین و پول‌سازترین تورنومنت‌های ورزشی بوده است: فوتبال، فرمول یك، مسابقات جهانی تنیس، گلف، راكبی، دو و میدانی و غیره.

دوحه مانند یك منطقه ساخت و ساز بزرگ به نظر می‌آید كه جرثقیل‌ها و تراكتورها در آن با اتومبیل‌های براق چهار چرخ رقابت می‌كنند. قطر برنامه دارد در طول 5 سال مبلغی معادل 225 میلیارد دلار در زمینه انجام پروژه‌های زیرساختی هزینه كند. بخشی از این هزینه صرف بازی‌های جام جهانی خواهد شد: 3 میلیارد دلار صرف ورزشگاه‌ها و 17 میلیارد دلار صرف هتل‌های این كشور خواهد شد.

* فعالیت كشورهای دیگر عربی در زمینه دیپلماسی ورزشی

همسایه‌های دوحه در امارات متحده عربی - ابوظبی دقیق و دوبی مغرور و تا حدی كمتر امان و بحرین - نیز در زمینه دیپلماسی ورزشی فعال هستند. آن‌ها نیز میزبان بزرگ‌ترین تورنومنت‌های ورزشی هستند و مبالغ فوق‌العاده‌ای را صرف استخدام ستاره‌های بازنشسته فوتبال می‌كنند تا رقابت‌های قهرمانی ملی خود را جذاب‌تر كنند؛ رقابت‌هایی كه در غیر این صورت كسل‌كننده خواهند بود.

* در حالی كه ورزشگاه‌های مجلل در دوبی و ابوظبی خالی از تماشاگر هستند، در ایران 100 هزار نفر به ورزشگاه‌ها می‌روند

اولین نكته‌ای كه با ورود به این ورزشگاه‌های درخشان اما تقریباً خالی از جمعیت در دوبی و ابوظبی جلب توجه می‌كند كمبود واضح حال و هوای ورزشی است در حالی كه بازی‌های فوتبال در ایران 100 هزار نفر را به ورزشگاه‌ها می‌كشاند.

* دادن تابعیت قطری به ورزشكاران مشهور

نام این بازی درخشش (مانند ستاره‌ها) است. قطر بدون شك به ورزشكاران مشهور، به ویژه از كشور برزیل، تابعیت قطری داده است تا تیم ملی فوتبال خود را تقویت كند و یا مدال‌های المپیكی كسب نماید. دلیل تابعیت قطری سیف سعید شاهین (با نام پیشین كنیایی استیون چرونو) قهرمان دو دوره مسابقات جهانی دوی 3000 متر نیز همین بود.

دیپلماسی ورزشی در كشورهای اروپایی به شكل خرید و یا اسپانسری تیم‌های برتر فوتبال وجود دارد. شیخ منصور، عضو خاندان سلطنتی ابوظبی، صدها میلیون یورو صرف تیم فوتبال خود، منچستر سیتی، كرد. شركت هواپیمایی امارات ایرلاین اسپانسر آرسنال، تیم لیگ برتری انگلستان، تیم فرانسوی پاریس سن‌ژرمن (PSG) و تیم‌های دیگر است. شركت سرمایه‌گذاری ورزشی قطر (QSI) كه بودجه‌اش توسط شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، ولیعهد دولت قطر، تأمین می‌شود به تنهایی %70 از سهام باشگاه پاریس سن‌ژرمن را خریداری كرد. بنیاد قطر در سال‌های 2011 تا 2016 سالانه 30 میلیون یورو هزینه خواهد كرد تا تبلیغاتش روی پیراهن بارسلونا ثبت شود. جمعه پیش نیز شركت هواپیمایی قطر ایرویز اعلام كرد كه قرار است به شركت رسمی هواپیمایی تور دو فرانس تبدیل شود.

* قدرت خرید قطر از طرفی به این كشور آبرو بخشیده و از طرف دیگر اعتبار قطر را خدشه‌دار كرده است

فردریك بولوتنی معتقد است كه تمام این خریدها به رهبران كشورهای خلیج كمك می‌كند تا "به عنوان رؤسای كشور احترام دیگران را به دست آورند ". اما قدرت خرید قطر كه به این كشور اعتبار می‌بخشد از طرفی اعتبار قطر را خدشه‌دار نیز كرده است. به عنوان مثال، محمد بن همام قطری، كه مدتی رقیب جوزف سپ بلاتر در ریاست فیفا بود، به علت اتهام فساد مجبور به استعفا شد. گفته می‌شود كه امیر قطر خود از او خواست تا كناره‌گیری كند.

* قطر متهم به خرید آرای فیفا برای به دست آوردن میزبانی جام جهانی

همچنین این فرضیه وجود دارد كه ممكن است قطر آرای مورد نیاز برای میزبانی جام جهانی 2022 را خریده باشد. برخی فدراسیون‌های ملی نیز رسماً درخواست برگزاری دوباره رأی‌گیری را مطرح كرده‌اند؛ بومرنگی در تلاش‌های قطر برای استفاده از ورزش به عنوان ابزار دیپلماسی و همچنین یادآور این نكته كه حتی میلیارد‌ها دلار نیز نمی‌تواند احترام را برای كسی بخرد.

بخش سیاست تبیان

منبع:فارس