تبیان، دستیار زندگی
از تو می‏پرسم: اگر چنین می‏شد که بتوان برنامه‏های ماهواره‏ها را با همین آنتن‏های معمولی تلویزیون گرفت، ما چه می‏گفتیم؟ آیا درست بود که بگوییم: خوب! تکلیف ماهواره‏ها را روشن کردیم؟... نه! »
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آوینی درباره ماهواره چه می‏گوید؟

ماهواره


از تو می‏پرسم: اگر چنین می‏شد که بتوان برنامه‏های ماهواره‏ها را با همین آنتن‏های معمولی تلویزیون گرفت، ما چه می‏گفتیم؟ آیا درست بود که بگوییم: خوب! تکلیف ماهواره‏ها را روشن کردیم؟... نه! »


باشگاه کاربران: سید شهیدان اهل قلم پانزده سال پیش ـ شاید کمی قبل یا بعدتر ـ درباره ویدئو در مقاله‏ای زیبا و جذاب و البته سینمایی و دیالوگ‏مانند، نظراتی ارائه داده است که در درون آن درباره ماهواره نیز صحبت‏های جالبی دارد. البته همین سخنان سید مرتضی آوینی را می‏توان به اوضاع فرهنگی امروز و نقش مدیران بخش فرهنگ در زمینه مبارزه با انواع محصولات فرهنگی غرب که برای مبارزه نرم با انقلاب اسلامی و به قول حضرت آقا شبیخون فرهنگی به کشورمان گسیل داده می‏شوند، تعمیم داد. با توجه به آنکه نظرسنجی تبیان از کاربران، درباره ماهواره همچنان ادامه دارد، بی‏ارتباط ندانستیم تا نظر شهید آوینی درباره ماهواره را برای شما بازنشر کنیم.

گفتم: «خدا را شکر که تکلیف ویدئو را هم روشن کردیم» نگاهی از سر تعجب آمیخته با تمسخر کرد و پرسید: «شما روشن کردید؟!»

پرسیدم: «مگر جز این است؟»

جواب داد: «ببین دوست من! اگر هم این طور باشد که تو می‏گویی، هر چند من تردید دارم، اما باز هم باید گفت که ویدئو تکلیف خودش را روشن کرده است»

از نگاهم دریافت که باید روشن‏تر حرف بزند. گفت: «این ویدئوست که تکلیف ما را روشن کرده است، نه ما تکلیف آن را. مگر ما می‏توانستیم تصمیم دیگری جز این اتخاذ کنیم؟»

پرسیدم: «مگر نمی‏توانستیم؟»

جواب داد: «نه! خود غربی ها که ویدئو را اختراع کرده‏اند، آن را "رسانه یاغی" خوانده‏اند؛ چه برسد به ما که در برابر این "رسانه یاغی و طاغی" کاملاً دست و پایمان را گم کرده‏ایم. ببین! اگر ما می‏توانستیم دیواری اختراع کنیم که جلوی ورود ویدئو را به کشور بگیرد و آنگاه چنین حکمی صادر می‏کردیم که الآن کرده‏ایم [این مقاله مربوط به زمانی است که اعلام شد دستگاه ویدئو و فیلم‏‎های آن ممنوع است!]، درست بود که بگوییم تکلیف ویدئو را ما روشن کرده‏ایم. اما چنین نیست؛ ویدئو رسانه‏ای است که از هر مرزی عبور می‏کند و به هر جا که تمدن امروز رفته است، وارد می‏شود و هیچ راهی هم برای ممانعت وجود ندارد. شاهد مثالش هم کشور خودمان. از تو می‏پرسم: اگر چنین می‏شد که بتوان برنامه‏های ماهواره‏ها را با همین آنتن‏های معمولی تلویزیون گرفت، ما چه می‏گفتیم؟ آیا درست بود که بگوییم: خوب! تکلیف ماهواره‏ها را روشن کردیم؟... نه! »

و بعد نـاگهان مثل آنکه چیـزی به ذهنش خطور کـرده بـاشد، گفت: «شازده کـوچولو را خوانده‏ای؟»

گفتم: «آره»

گفت: «حکایت ما، حکایت آن پادشاه است که شازده کوچولو در ستاره اول دید. پادشاه فرمان‏های عاقلانه‏ای می‏داد؛ چرا که علاقه‏مند بود که فرمان‏هایش اجرا شود. مثلاً وقتی شازده کوچولو می‏پرسید: اجازه هست بنشینم؟ پادشاه می‏گفت: به تو فرمان می‏دهم که بنشینی! و یا وقتی شازده کوچولو از شدّت خستگی خمیازه می‏کشید، به او فرمان می‏داد که حتماً خمیازه بکشد و رودربایستی نکند! و چون شازده کوچولو می‏گفت: دیگر خمیازه‏ام نمی‏آید، پادشاه فرمان می‏داد که: خُب! حالا که این‏طور است به تو فرمان می‏دهم گاهی خمیازه بکشی و گاهی هم نکشی...»

گفتم: «عجب کتاب خوبی است این شازده کوچولو! "زمین انسان‏ها" را هم خوانده‏ای؟»

خندید و گفت: می‏خواهی از تبعات قبول واقعیت فرار کنی؟ چه من زمین انسان‏ها را خوانده باشم و چه نخوانده باشم، ماهواره دارد می‏آید... می‏خواهم بگویم تکلیف ویدئو را آن‏وقت می‏بایست روشن می‏کردیم که ویدئو شهرهای کشور ما را تسخیر نکرده بود. حالا که حتی در یک شهر مذهبی مثل کاشان حدّاقل پنج دستگاه ویدئو [منظور پنج برند تولید کننده دستگاه ویدئو است] وجود دارد و قیمت آن هم، هم‏طراز با سایر وسایل برقی مجاز است و کرایه نوار حتی از ماست پاستوریزه (!) هم ارزان‏تر است، درست آن است که بگوییم ویدئو تکلیف ما را روشن کرده است و چند وقت دیگر ماهواره تکلیف ما را روشن خواهد کرد!»

گفتم: «مثل این‏که خیلی از این وضعی که پیش آمده خوشحالی؟ پس آن همه شعارهایی که درباره غرب وغرب‏زدگی می‏دادی کجا رفت؟»

جواب داد: «نه جانم! تو موضوع را اشتباه فهمیده‏ای. بیان واقعیات چه ربطی به این حرف‏ها دارد؟ ما باید بدانیم که در چه دنیایی زندگی می‏کنیم و با توجه به این واقعیت‏‎ها، راه‏هایی برای حفظ فرهنگ خودمان و مبارزه با غرب پیدا کنیم. با فرار کردن و انزوا گرفتن و دیوار به دور خود کشیدن که مسأله ما حل نمی‏شود. ما عادت کرده‏ایم که برای دور ماندن از خطرات، اصل را بر پرهیز بگذاریم. این واکنش تا آنجا کارساز است که بتوان از منطقه خطر فاصله گرفت. وقتی طوری در محاصره خطر واقع شدیم که دیگر امکان فرار کردن وجود نداشته باشد، باید جنگید و محاصره را شکست. از همان آغاز، جامعه دین‏دار در برابر غرب و مظاهر آن همواره چاره را در آن می‏یافته که پیله‏ای امن برای خود دست‏وپا کند و به درون آن بخزد. اوایل کار حتی با تأسیس مدرسه هم مخالفت می‏ورزد... و اگر از این نظرگاه بنگریم، چه بسا که حق را نیز به او بدهیم؛ مدارس جدید برای حفظ و توسعه وضع موجود ایجاد شده‏اند و دین مأمور به تحول است. اما تقدیر این بوده است که تمدن جدید همه دنیا را تسخیر کند و جامعه دینی ناگزیر به میدان یک مواجهه بسیار جدی کشیده شود. همین عکس العملی که اکنون در برابر ویدئو وجود دارد پیش از این در برابر رادیو و بعد تلویزیون نیز وجود داشته است. این مواجهه، توفیقی اجباری است که به انکشاف حقیقت دین مدد خواهد رسانید و نه فقط مددرسانی، که اصلاً در عالمی که حقایق به اضدادشان شناخته می‏شوند، این تنها راه ظهور و انکشاف حقیقت دین است. حقیقت دین در جهاد رخ خواهد نمود نه در رهبانیت؛ و پناه گرفتن در پس دیوارها و صندوق‏خانه‏ها در مواجهه با دنیای جدید نوعی رهبانیت است... در این مواجهه ما خواهیم آموخت که...»

گفت: «حکایت ما، حکایت آن پادشاه است که شازده کوچولو در ستاره اول دید. پادشاه فرمان‏های عاقلانه‏ای می‏داد؛ چرا که علاقه‏مند بود که فرمان‏هایش اجرا شود. مثلاً وقتی شازده کوچولو می‏پرسید: اجازه هست بنشینم؟ پادشاه می‏گفت: به تو فرمان می‏دهم که بنشینی!

تاب نیاوردم تا حرف‏هایش تمام شود و گفتم: «اگر در این مواجهه همه چیز از دست برود چه؟»

نگاهی کرد که معلوم بود حوصله‏اش از دست حرف‏های من سر رفته است. با طمأنینه گفت: «مگر تاریخ نخوانده‏ای؟»

جواب دادم: «منظورت را نمی‏فهمم»

گفت: «مگر ما تنها میراث‏داران این دین هستیم؟ و یا مگر دین اسلام لای پنبه و زرورق حفظ شده است؟ و تازه مگر این ماهواره‏ها راشیطان در مدار زمین نگه داشته است؟ دوست من! ضعف ماست که دشمن را قدرت‏مند جلوه می‏دهد. ما تا آنجا بنیان کارمان را بر گریختن و پناه گرفتن گذاشته‏ایم که از یک نوار ویدئو هم دشمنی غول‏پیکر برای خودمان تراشیده‏ایم. مگر این نوار بی‏زبان فقط در برابر فیلم‏های مبتذل حساسیت دارد و مثل آن دستگاه فتوکپی که در فیلم «فرماندار» بود از صفحات نهج البلاغه کپی نمی‏گیرد؟ اگر قرار بود که دین و دین‏داری مغلوب ویدئو شود که تا به حال در برابر مظاهر دنیای جدید اثری از آثار آن بر جای نمانده بود... و تازه، این رسانه تنها برای ما نیست که یاغی است؛ امپراتوری خبری غربی‏ها را نیز به خطر انداخته است» و بعد حرفش را قطع کرد و پرسید: «راستی مگر خبر جدیدی در این باره شنیده‏ای؟»

جواب دادم: «نه! همان که تو هم شنیده‏ای: قرار است به شازده کوچولو امر کنیم که هر وقت خواست خمیازه بکشد و هر وقت هم که نخواست خمیازه نکشد»

خندید و گفت: «نه بابا! مثل این‏که تو آن قدرها هم که من فکر می‏کردم بی‏ذوق نیستی!»

مجموعه مقالات شهید آوینی/ فرهنگ و تهاجم فرهنگی


باشگاه کاربران تبیان ـ ارسالی از: zeinabsadat313