امنیت افغانستان در دست افغان ها

در اولین گام از انتقال وظیفه برقراری امنیت افغانستان از نیروهای فرامنطقه ای بویژه آمریكا و انگلیس به نیروهای امنیتی افغانستان، طی روزهای گذشته ولایت بامیان به طور رسمی به نیروهای بومی افغان سپرده شد.

این شهر که مرکز ولایت لغمان در شرق افغانستان است، روز سه شنبه مراسم انتقال وظایف امنیتی به دست سربازان بومی را برگزار کرد. اشرف غنی احمدزی، رئیس کمیسیون انتقال، در جریان این مراسم تاکید کرد كه فرآیند انتقال نباید به معنای قطع حمایت های جهانی از کشورش قلمداد شود.

در افغانستان نا آرام منطقه امنی مثل بامیان کمتر یافت می شود و شاید به همین دلیل مقامات افغانستان بامیان را نقطه آغاز برای روند انتقال مسئولیت امنیتی از نیروهای خارجی به نیروهای داخلی انتخاب کرده اند.

شماری از مردم بامیان بر عکس مقامهای ارشد دولتی در کابل، نسبت به انتقال مسئولیت امنیتی خوشبینی چندانی ندارند و می‌گویند هر چند تغییرات چندانی در زندگی‌شان در ده سال گذشته رونما نشده و خارجیها در این مدت کارهای زیربنایی برای مردم بامیان انجام نداده‌اند، اما حضور آنها غنیمت بوده و به دلائلی به بهبود وضعیت کمک کرده است.

آنها می‌گویند گروه بازسازی ولایتی در بامیان نسبت به دیگر گروههای بازسازی ولایتی در مناطق دیگر افغانستان کمتر کار کرده و هزینه زیادی هم در اجرای طرحهای عمرانی مصرف نکرده است؛ البته در این بین برخی از مردم نیز دید خوشبینانه تری نسبت به خروج نیروهای فرامنطقه ای دارند.

طالبان فقط سه سال در بامیان حاکم بودند اما در همین سه سال، مردم این ولایت شاهد کشتار صدها تن و آواره شدن هزاران تن دیگر شدند. به علاوه، این گروه در زمستان 1379 دو پیکره بزرگ بودا را در این ولایت از بین بردند.

پس از سقوط رژیم طالبان خانواده های آواره شده به خانه های خود بازگشتند و زندگی جدیدی را آغاز کردند. آنها حالا تحت هیچ شرایطی خواهان بازگشت طالبان به مناطق خود نیستند.

پس از ولایت بامیان، با تحویل رسمی مسئولیت های امنیتی شهر مهترلام به نیروهای افغان، روند انتقال وظایف سازمان پیمان آتلانتیک شمالی به افغان ها پیگیری شد و روز چهارشنبه نیز شهر لشکرگاه، مرکز ولایت مهم هلمند نیز به افغان ها واگذار شد.

مقامات افغان می گویند، نیروهای ناتو کماکان در این مناطق حضور خواهند داشت اما در عملیات نظامی سهمی ندارند بلكه نقش این نیروها بیشتر ارایه آموزش به نیروهای افغان و سهم گرفتن در برنامه های توسعه ای خواهد بود.

بر اساس گزارش ها، همزمان با برگزاری مراسم رسمی انتقال مسئولیت های امنیتی مهترلام، تدابیر امنیتی در این شهر گسترده است و نیروهای زیادی در بخشهای مختلف شهر مستقر شده اند و بخشهایی از بازار اصلی مهترلام نیز مسدود است و رفت و آمد مردم در شهر کمتر شده است.

شهر لشکرگاه، مرکز ولایت هلمند که به عنوان یکی از استحکامات طالبان شناخته می شود سومین منطقه افغانستان است که مسئولیت های امنیتی آن پس از ولایت بامیان و شهر مهترلام، مرکز ولایت لغمان، به نیروهای افغان سپرده می شود.

در مقایسه با بامیان و مهترلام، شهر لشکرگاه شاهد نا امنی های بیشتری بوده است و بسیاری از ناظران و تحلیلگران باور دارند که حفظ امنیت و آرامش آن، چالش بزرگی برای نیروهای امنیتی افغانستان محسوب می شود.

در میان نگرانی های امنیتی، مقامات دولتی برای شرکت در مراسم رسمی انتقال مسئولیت های امنیتی، به لشکرگاه رفته اند و گزارش شده که تدابیر امنیتی گسترده ای در این شهر به اجرا گذاشته شده است.

با آنکه شهر لشکرگاه اخیرا نسبتا آرام بوده است، اما تحلیلگران می گویند گروه های شورشی مخالف دولت هنوز در این منطقه و اطراف لشکرگاه فعال هستند.

از ده هزار سرباز بریتانیایی که در افغانستان حضور دارند، اکثر آنان در ولایت هلمند مستقر هستند و انتقال مسئولیت های امنیتی لشکرگاه به نیروهای افغان، گام مهمی در تکمیل ماموریت این سربازان پنداشته می شود.

بریتانیا قرار است در پایان سال 2014 به حضور نظامی خود در افغانستان پایان دهد اما مقامات این کشور تاکید دارند که نیروهای بریتانیایی، همانند سایر کشورهای عضو ناتو، در آموزش نیروهای افغان مشارکت خواهند داشت.

برخی اعضای پارلمان بریتانیا چند روز پیش هشدار دادند که خروج کامل سربازان بریتانیایی از افغانستان، می تواند برای بقیه نیروهای ناتو که در این کشور مستقر هستند، "خطرناک" باشد.

روند خروج نیروهای نظامی و امنیتی فرامنطقه ای از افغانستان در حالی انجام می شود كه طی روزهای اخیر، تنش و نا امنی در این كشور بالا گرفته است، بطوریكه نیروهای امنیتی خبر داده اند که ظرف روزهای اخیر، چندین حمله را در مناطق مختلف خنثی کرده و افرادی را بازداشت کرده اند.

اداره امنیت ملی افغانستان خبر داده است که تنها در کابل، شش نفر به اتهام دست داشتن در حملات انتحاری بازداشت شده اند و سخنگوی امنیت ملی این كشور نیز اعلام كرده است که این افراد مواد انفجاری و وسایلی که در حملات انتحاری از آن استفاده می شود، با خود داشته اند.

دولت افغانستان تاکید دارد که مذاکره با مخالفان مسلح حکومت، تنها راه پایان دادن به خشونت ها در این کشور است، اما درخواست های حکومت برای مذاکره، همواره با شدت حملات گروه طالبان دنبال شده است.

بر اساس خبرهای رسمی، قرار است مسئولیت امنیتی ولایت های پنجشیر و کابل (به جز ولسوالی سروبی) و شهرهای هرات و مزار شریف نیز ظرف روزهای آینده به نیروهای افغان سپرده شود.

حسین هرمزی

بخش سیاست تبیان