مردان و آرایش؟!!!
ناهنجاری تازه در میان برخی از جوانان
در حال حاضر اگر به فروشگاههای عرضه لوازم آرایشی ـ بهداشتی بزرگ سر بزنید، میبینید كه قفسه مخصوص محصولات آقایان هر روز پر و پیمانتر و ردیف انواع كرمهایی كه به زیبایی چهره و پوست آقایان كمك میكند، طولانیتر میشود.
دكتر ابهری میگوید: معمولاً لوازم آرایشی بهداشتی مورد استفاده جوانان شامل شامپوها، كرمهای برنزه کننده و كرمهای سفیدكننده و انواع ژلهای موی سر میشود كه بیشتر جنبه بهداشتی دارند تا آرایشی
بعید به نظر نمیرسد تا چندی دیگر مردان نیز همچون زنان به دنبال ماركهای معروف لوازم آرایشی و بهداشتی در خیابانها و مغازهها باشند. آنچه كه در سالهای اخیر، نخست در میان بازیگران و ورزشكاران مرد دیده میشد و اكنون در میان پسران جوان در كوچه و خیابان فراوان دیده میشود استفاده از لوازم آرایشی است كه متأسفانه بر اساس آمارها، استفاده از این لوازم در میان آقایان رو به افزایش گذاشته است!
تا به حال در خصوص استفاده از لوازم آرایش توسط بانوان، خبرها و گزارشهای فراوانی خوانده و شنیدهایم؛ همچنین در خصوص ضررهای استفاده بیش از حد از آن حرفها و حدیثهای زیادی به گوشمان خورده اما به نظر میرسد باید كمكم به فكر توصیههای اجتماعی و بهداشتی برای آقایان باشیم.چرا که زنگهای خطر برای مصرف كنندگان زن و مرد به صدا درآمده است. دكتر مجید ابهری جامعهشناس و آسیبشناس اجتماعی در مورد استفاده از لوازم آرایشی ـ بهداشتی توسط پسران جوان میگوید: یك روز یكی از پهلوانان نكته جالبی را در یك جلسه آسیبشناسی به من گوشزد كرد. او میگفت كه سالهای قبل بعضی جوانها با زغال برای خود سبیل میگذاشتند تا شبیه پدرانشان شوند اما امروز، آرایش میكنند كه شبیه مادرانشان شوند. حال با دقت در سخن این پهلوان ایرانی در این شرایط روزگار چه باید كرد؟ گرایش جوانان و بعضی پسران به استفاده از لوازم آرایشی از نظر آسیبشناسی رفتاری به علت وجود الگوهای غلط اجتماعی است. همچنین گسترش ماهوارهها و نمایش چهرههای دو جنسیتی كه نه مرد هستند نه زن اما از هر دو نیز نشانی دارند باعث شده بعضی پسران بدون ریشهشناسی از اینگونه افراد تقلید كنند.
در این صورت ما باید منتظر دگرگونی وسیعی از محصولات یك مجموعه بهداشتی برای آقایان باشیم! تاكنون ستهای بهداشتی ویژه آقایان شامل خمیردندان، عطر، اسپری، مام و ژل بعد از اصلاح بوده اما به نظر میرسد تولیدكنندگان لوازم آرایشی بهداشتی، در نظر دارند سریهای جدیدی از ستهای آرایشی ـ بهداشتی ویژه آقایان را روانه بازار كنند كه علاوه بر این محصولات حاوی كرمهای مرطوبكننده و چرب کننده صورت، پودرها، ژلهای مخصوص ابرو و ریمل باشد!
گرایش جوانان و بعضی پسران به استفاده از لوازم آرایشی از نظر آسیبشناسی رفتاری به علت وجود الگوهای غلط اجتماعی است. همچنین گسترش ماهوارهها و نمایش چهرههای دو جنسیتی كه نه مرد هستند نه زن اما از هر دو نیز نشانی دارند باعث شده بعضی پسران بدون ریشهشناسی از اینگونه افراد تقلید كنند.
دلایل گرایش مردان به لوازم آرایشی
البته نباید فراموش كرد كه استفاده از همین محصولات است كه به چهرههای برخی بازیگران در فیلمها یا تابلوهای تبلیغاتی، جلوهای متفاوت میبخشد و شاید یكی از دلایل گرایش مردان همین امر باشد. گرچه در سالهای اخیر، در سراسر دنیا علاقه آقایان به زیباتر بودن، افزایش چشمگیری داشته و تا پیش از این آقایان در نهایت تلاش میكردند اندامی متناسب و عضلانی داشته و حداكثر تلاشی كه انجام میدادند این بود كه در باشگاههای بدنسازی شركت كنند اما در حال حاضر آقایان هم به فكر زیباتر شدن آن هم با استفاده از لوازم آرایشی افتادهاند. چندی پیش فهرست پنج جراحی پرطرفدار برای آقایان در ایران اعلام شد كه كاشت مو و جراحی بینی در صدر این لیست قرار داشتند.
متخصصان اعتقاد دارند مردان این روزها به این نتیجه رسیدهاند كه داشتن چهره و اندامی زیباتر به آنها كمك میكند جوان تر و جذابتر به نظر برسند و در موقعیتهای خانوادگی و شغلی موفقتر عمل كنند و این همان چیزی است كه تهاجم فرهنگی آن را هدف خود قرار داده است.
بنا به گفته دكتر ابهری حدود 6درصداز مردان جوان ایرانی از لوازم آرایشی زنانه استفاده میكنند،در حالی كه 60 درصد از همسالان آنها در کشورهای اروپایی علاقه عجیبی به استفاده از لوازم آرایشی زنانه دارند. اگرچه این آمار فعلاً یك به ده است اما رشد و شتاب استفاده از لوازم آرایشی زنانه در مردان جوان نگرانیهای عمیقی را در جامعه ایرانی به وجود آورده است.
مردانه بودن با نگاهی دیگر
البته موضع گیری آقایان در برابر استفاده از لوازم آرایشی متفاوت است، برخی از آقایان به هیچ عنوان حاضر نیستند كه از هیچیك از لوازم آرایشی- بهداشتی استفاده كنند و هنگامی كه به این گروه از آقایان پیشنهاد میكنید از كرمهای ضد آفتاب بدون رنگ استفاده كنند، به شدت مخالفت كرده و اعتقاد دارند كه چهرهشان براق و چرب خواهد شد و جلوه مردانهای نخواهد داشت. این گروه از آقایان حتی اگر شغلی داشته باشند كه به خاطر آن مجبور باشند ساعتها در زیر آفتاب كار كنند، باز هم استفاده از كرمهای ضدآفتاب را بر خودشان تحریم میكنند.
از سوی دیگر نیز برخی از آقایان امروز جامعه ما كه اغلب سنین پایینتری دارند، از محصولات آرایشی- بهداشتی استقبال زیادی میكنند. در برخی از آرایشگاههای مردانه، خدماتی بیش از خدمات معمولی كه در آرایشگاههای مردانه رایج است مثل كوتاه كردن مو ارائه میشود كه از جمله میتوان به برداشتن موهای صورت و ابرو اشاره كرد.همچنین برخی از آقایان این روزها برای پوشاندن اثرات پیری از روی موهای صورت و ابرو، از انواع رنگ موها استفاده میكنند كه یا در منزل این كار را انجام میدهند یا در آرایشگاههای مردانه.اینكه استفاده از این لوازم چه اثرات سویی بر پوست افراد میگذارد بحث جداگانهای است اما آنچه حائز اهمیت است گسترش استفاده از این لوازم در میان مردان جوان است كه تا حدودی نگرانكننده نیز میتواند باشد. بههرحال اگر آرایش كردن و ساعتها جلوی آیینه به خود رسیدن، كاری بود كه اغلب زنانه به حساب میآمد اما این روزها پسرانی را هم میتوان دید كه برای بیرون رفتن از خانه از ساعتها قبل به تكاپو میافتند.صورت خود را اصلاح میكنند، موهایشان را فشن آرایش كرده، كرمهای ضدآفتاب و برنزه کننده به صورتهایشان میمالند و برخی نیز دستی به ابروی خود برده و به اصطلاح خودشان، آن را مرتب میكنند.
آنچه كه در سالهای اخیر، نخست در میان بازیگران و ورزشكاران مرد دیده میشد و اكنون در میان پسران جوان در كوچه و خیابان فراوان دیده میشود استفاده از لوازم آرایشی است كه متأسفانه بر اساس آمارها، استفاده از این لوازم در میان آقایان رو به افزایش گذاشته است!
نقش دوستان
دكتر ابهری در خصوص نقش همسالان و دوستان در میزان گرایش مردان جوان به لوازم آرایشی اعتقاد دارد: همسالان و دوستان بعد از خانواده دارای اهمیت خاص در این زمینه هستند بنابراین آموزش و پرورش و نهادهای فرهنگی با ارائه الگوهای رفتاری مناسب برای جوانان باید با این رفتار ناپسند مقابله كنند و از طریق پیشگیریهای فرهنگی نسبت به جلوگیری از این ناهنجاری اقدام كنند. این آسیبشناس اجتماعی در خصوص تاثیررسانهها خاطرنشان كرد: رسانهها به ویژه صدا و سیما نقش بسیار پررنگی در گسترش یا كاهش علاقه به این معضل فرهنگی دارند.
الگوی مناسب
دکتر مجید ابهری با اشاره به اهمیت وجود یك الگوی مناسب برای پرهیز از گسترش ناهنجاریهایی از این قبیل خاطرنشان كرد: برای پیشگیری از این فرآیند ناهنجار و همنواییسازی این نوع جوانان با هنجارهای اجتماعی و معیارهای اخلاقی، اول خانوادهها به ویژه پدران و برادران بزرگتر باید الگوی مناسب برای جوان ترها باشند و با گفتوگو و ریشهیابی این معضل از این امر جلوگیری كنند. این جامعهشناس اظهار داشت: 3 درصداز6 درصد پسرانی كه از اینگونه لوازم استفاده میكنند دارای مشكلات شخصیتی و ناهنجاریهای روانی هستند. برخی كارشناسان معتقدند، پدیدههای اجتماعی شاید در ظاهر ساده باشند اما در نگاهی تیز بین و تخصصی بسیار پیچیدهاند و همین پیچیدگی حل آنها را دشوار میسازد.
به هر حال با توجه به اینكه كشور ما یك كشور اسلامی است كه اینگونه رفتارها را شایسته مردان و پسران جوان نمیداند باید به دنبال راه حلی بود. چرا که از یك سو خود فرد و از سوی دیگر نیز خانوادهها و جامعه كه دارای فرهنگ غنی دینی و ایرانی هستند مطمئناً نمیتوانند چندان در برابر این وضع بیتفاوت باشند.
تهاجم فرهنگی، از علل بروز پسران دخترنما
پروفسور حسین باهر نیز در خصوص پسرهای دخترنما به تهران امروز میگوید: تهاجم فرهنگی در قالب استفاده از ماهواره عامل عمده بروز این پدیده ناهنجار شده است، اما بعد از این فاكتور میتوان به عامل ژنتیكی افراد نیز اشاره كرد كه از نظر علمی در كشورهای جهان سوم در اثر مشكلات تغذیهای و معضلاتی شبیه به جاهطلبی و بیكاری، ژن x y مردان شبیه به ژن xx زنان عمل میكند و در این صورت حتی خواهیم دید مردان شبیه زنان عمل میكنند و در این صورت از لوازم آرایشی ـ بهداشتی زنان نیز بهره خواهند جست!
راه پیشگیری
اطلاعرسانی، آموزش و معرفی ارزشهای اخلاقی مردانه به نوجوانان و جوانان و نشان دادن مشكلات پسران در تلویزیون در قالب فیلم از جمله راههای پیشگیری میتواند باشد.
در برخی از آرایشگاههای مردانه، خدماتی بیش از خدمات معمولی كه در آرایشگاههای مردانه رایج است مثل كوتاه كردن مو ارائه میشود كه از جمله میتوان به برداشتن موهای صورت و ابرو اشاره كرد.همچنین برخی از آقایان این روزها برای پوشاندن اثرات پیری از روی موهای صورت و ابرو، از انواع رنگ موها استفاده میكنند كه یا در منزل این كار را انجام میدهند
دكتر مجید ابهری در خصوص این ناهنجاری اجتماعی میگوید: الگوهای رفتاری اجتماعی مثل ورزشكاران و هنرمندان میتوانند با ظاهر خود و معرفی ارزشهای اخلاقی اصیل اسلامی- ایرانی به نوجوانان عامل مناسبی در پیشگیری باشند. دكتر ابهری تصریح كرد: وقتی یك ورزشكار موهای خود را به شكل هنرپیشههای غربی در میآورد از نوجوان ?? ساله چه توقعی میتوان داشت، بنابراین استفاده از لوازم آرایشی برای پسران قبل از اینكه یك رفتار ضداجتماعی باشد یك بیماری شخصیتی است كه باید مورد روانكاوی و مشاوره و درمان قرار گیرد. این آسیبشناس اجتماعی در پایان سخنانش یادآور شد: در مورد اینگونه پسران دخترنما كه ظاهری غیر متعارف دارند باید عرض كنم كه 95 درصد از اینگونه پسران متعلق به خانوادههای مرفهاند و 97 درصد از این پسران در خانوادههایی بزرگ شدهاند كه در دوران كودكی همبازی پسر نداشته و در محیط زنانه رشد كردهاند و همین طور الگوی رفتاری مردانه در خانواده آنها یا وجود نداشته یا ضعیف بوده است.
بخش اجتماعی تبیان
منبع : اكرم عادل خانی – تهران امروز