قرآن و لزوم پوشیدگی بانوان
بحث لزوم پوشش بانوان از مواردی است که در دو جا از قرآن با صراحت و روشنی آمده است: یکی در سوره نور، آیات سیام و سیویکم و دیگری در سوره احزاب آیه 59!
باشگاه کاربران: آیا لزوم پوشش بانوان در قرآن مطرح شده است؟ در پاسخ باید گفت: بله! مگر میشود چنین موضوع مهمی که سعادت یا شقاوت اعضای خانواده و بالتبع یک جامعه به آن گره خورده است، در کتاب آسمانی مسلمانان ـ که مدعی جامع و مانع بودن آن هستیم و آن را کتابی برای زندگی همه بشریت در طول همه دورانها و زمانها میدانیم ـ نیاید؟ اتفاقا بحث لزوم پوشش بانوان از مواردی است که در دو جا از قرآن با صراحت و روشنی آمده است: یکی در سوره نور، آیات سیام و سیویکم و دیگری در سوره احزاب آیه 59!
البته بر اهمیت عفت و پاکدامنی و حفظ حرمت اجتماع، به طرق مختلف و مکرر در قرآن تأکید شده است؛ اما کیفیت پوشش خانمها و زنان مسلمان، در دو مورد فوقالذکر به روشنی بیان شده است.
مضمون آیات 30 و 31 سوره نور به طور خلاصه در این مقاله میآید؛ ولی برای درک بهتر معانی و تفاسیر آنها، خودتان میتوانید به تفاسیر مرجع و مهم شیعه مراجعه کنید و در مورد این آیات مطالعه بیشتری داشته باشید. البته جالب توجه اینکه اینکه این دو آیه تنها به زنان درباره پوشش خود دستور ندادهاند؛ بلکه به مردان نیز وجوب چشمپوشاندن از نگاه غرضآلود به نامحرم را هم یادآوری کردهاند.
در آیات سیام و سیویکم سوره نور این نکات مطرح شده است:
1ـ تذکر به مردان در باب پرهیز از نگاه حرام و رعایت پاکدامنی
2ـ تذکر به زنان در باب پرهیز از نگاه حرام و رعایت پاکدامنی
3ـ نهی زنان از آشکار نمودن زینتهایشان
4ـ پوشاندن گردن و سینه، با روسری و مقنعه
5ـ ذکر موارد مستثنا از حکم پوشش
6ـ پرهیز از خودنمایی و جلب توجه نامحرمان از سوی زنان
البته جالب توجه اینکه اینکه این دو آیه تنها به زنان درباره پوشش خود دستور ندادهاند؛ بلکه به مردان نیز وجوب چشمپوشاندن از نگاه غرضآلود به نامحرم را هم یادآوری کردهاند
از میان این نکات، چیزی که بیشتر مورد بحث ماست، موارد سوم و چهارم است؛ برای همین به بررسی بیشتر آنها میپردازیم:
در بخشی از این آیات میخوانیم: ((ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها)) یعنی: نباید زنان زینتهای خود را آشکار نمایند جز آن مقدار که طبیعتا ظاهر است.
واژه زینت در لغت به معنی چیزی است که موجب آراستگی میشود.
در کهنترین متون لغوی میخوانیم: «الزین نقیض الشین...والزینه جامع لکل مایتزین به» یعنی زیبایی نقیض زشتی است... و زینت، آنچه را به واسطه آن آراستگی حاصل آید، در بر دارد.
پس در حقیقت زینت عبارت است از نیکویی در هر چیزی؛ خواه عرضی ـ یعنی به واسطه چیزی ایجاد شود ـ باشد و خواه ذاتی ـ یعنی در ذات و اصل آن شیء، زیبایی وجود داشته است ـ. بنابراین زینت در زن، هر چیزی است که در شمار زیباییها، آراستگیها و نیکوییها آید.
پس میتوان زینتها را چنین تقسیمبندی کرد:
طبیعی؛ مانند: موی سر، بدن ـ به جز گردی صورت و دستها و پاها از مچ تا نوک انگشتان ـ
مصنوعی؛ مانند: لوازم آرایش، زیورآلات و لباسهایی که طرح و رنگ محرک و مهیج دارند
اکنون که مفهوم زینت روشن شد، مجددا آیه شریفه را با هم مرور میکنیم:
((آنان نباید زینت خود را آشکار سازند))
با توجه به مصادیق زینت و مثالهایی که زده شد، به روشنی از آیه شریفه استفاده میشود که خداوند اجازه نداده است زینت زن ـ یعنی موی سر، آرایش صورت، لباسهای مهیج و زیورآلات او ـ برای نامحرمان آشکار باشد.
اما در ادامه آیه میفرماید: ((إلّا ما ظهر منها)) جز آن مقدار که طبیعتآ ظاهر است که این استثناء با توجه به نکاتی که در روایات ما و نیز تفاسیر بعضی از عالمان دینی آمده، شامل گردی صورت (مقداری که در وضو شسته میشود) و دستها و پاها از مچ تا سر انگشتان میشود.
میتوان زینتها را چنین تقسیمبندی کرد:
طبیعی؛ مانند: موی سر، بدن ـ به جز گردی صورت و دستها و پاها از مچ تا نوک انگشتان ـ
مصنوعی؛ مانند: لوازم آرایش، زیورآلات و لباسهایی که طرح و رنگ محرک و مهیج دارند
اینها، زینتهای طبیعی هستند؛ اما از زینتهای مصنوعی هم چیزهایی نظیر حلقه ازدواج که هدف از داشتن آن اعلام تأهل و ازدواج است و به قصد جلب توجه نامحرمان نیست، از قاعده پوشیدگی مستثنی شده است. پس غیر از این قسمتها بقیه بدن و زینتها را باید از نامحرمان پوشاند.
نکته بعدی که از این آیات استنباط میشود، پوشاندن گردن و سینه به وسیله روسری یا مقنعه است! در ادامه آیه میخوانیم: ((ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن))
واژه «خمر» ـ جمع «خمار» ـ در اصل به معنی پوشش است؛ ولی معمولا به چیزی گفته میشود که زنان با آن سر خود را میپوشانند (مانند روسری یا مقنعه) واژه «جیوب» ـ جمع «جیب» ـ نیز به معنی یقه پیراهن است که از آن به «گریبان» تعبیر میشود و گاه به قسمت بالای سینه (به تناسب مجاورت با آن) نیز اطلاق میشود.
زنان ـ منطقه حجاز و برخی مناطق دیگر ـ قبل از نزول این دو آیه، دامنه روسری خود را به شانهها یا پشت سر میافکندند؛ به طوری که گردن و کمی از بالای سینه آنها نمایان میشد! خداوند با فرستادن این آیه، دستور داد که زنان روسری خود را بر گریبان خود بیفکنند تا هم گردن و هم بدنشان پوشیده باشد.
نظر کاربر گرامی: بنابراین ملاحظه میکنید که بحث پوشش بانوان و کیفیت آن به صراحت و روشنی در آیات قرآن مطرح شده است. اکنون که دانستید رعایت پوشش، خواست خداوند است، به نظر شما برای اجابت این درخواست، دیر نشده است؟!
باشگاه کاربران تبیان ـ ارسالی از: goleyas
