ارتباط هم آدابی دارد..
خوب یا بد، خوشمان بیاید یا بدمان بیاید، همهمان مجبوریم در طول زندگی با انواع و اقسام آدمها سر و کله بزنیم و ارتباط برقرار کنیم. با این اوصاف، خیلی واضح است که اگر اصول ارتباط مؤثر را بلد نباشیم، کلاهمان پس معرکه است.
ارتباط چیست
ارتباط به معنی انتقال اطلاعات از یک فرد به فرد دیگر است. ارتباط فرآیندی است كه طی آن افكار، عقایـد و احساسات یك فرد به فرد دیگر منتقل می شود ارتباط فرآیندی است آگاهانه یا ناآگاهانه، خواسته یا ناخواسته كه از طریق آن احساسات و نظرات به شكل پیامهای كلامی و غیر كلامی بیان، ارســال، دریافت و ادراك می شوند. بنا به تعریفی دیگر ارتباط فرآیند انتقال پیام از فرستنده به گیرنده به شرط این كه ذهنیات مورد نظر فرستنده به گیرنده پیام انتقال یابد و بالعكس می باشد.بیشتر مردم حدود 75 در صد زمان بیداری خود را صرف برقراری ارتباط ، تبادل اطلاعات، افکار و عقاید با دیگران می کنند. ارتباط، فرآیندی پویاست یعنی پدیدهای که کیفیت و کمیت آن متغیر است ولی در مسیر زمان همیشه جریان دارد و نمیتوان برای آن آغاز یا پایانی متصور شد. ارتباط، امری اجتناب ناپذیر است و همه اجزای جهان خواسته یا ناخواسته با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. ارتباط حتی در سکوت و میان اجزای بیجان نیز وجود دارد. همه اجزای پیرامون ما با ما در ارتباطاند و پیامهایی را به ما منتقل میکنند زیرا بدون انتقال اطلاعات زندگی دشوار میشود .ضعف در مهارت های اجتماعی منشا بسیاری از آسیب ها، از جمله ترک تحصیل ، کم سوادی ، فقدان موفقیت تحصیلی ، خشونت ، بزهکاری و اعتیاد است.در حقیقت در مهارت برقراری رابطه موثر می خواهیم شیوه صحیح یک ارتباط کلامی و غیرکلامی را بیاموزیم تا بتوانیم نظرها، عقاید، خواسته ها، نیازها و هیجان های خود را به طور صحیح ابراز کرده و به هنگام نیاز از دیگران درخواست کمک و راهنمایی کنیم .
انــواع ارتبـاط
* ارتباط كلامی* ارتباط غیركلامی
ارتباط كلامی
در این نوع ارتباط برای انتقال پیام از كلمات استفاده می شود. انتقال پیام می تواند به صورت گفتاری یا نوشتاری باشد ارتباط كلامی بیشتر برای بیان ایده ها ، حقایق و نظرات به كار می رود.ارتباط غیر کلامی
ارتباط غیر کلامی شامل اشاره ها، تماس چشمی، لحن صدا و حرکات بدن می باشد. گاهی نوع پوشش و سکوت اختیار کردن نیز جزو ارتباط غیر کلامی به شمار می رود.دیگران را همان گونه که هستند بپذیریم و سعی نکنیم آنها را در قالب انتظار و خواسته خود شکل دهیم.اگر قصد محبوبیت دارید بهتر است افراد را با تمام بدی ها و خوبیهایشان بپذیرید ، پذیرش بی قید و شرط را فراموش نکنید
چند پیشنهاد برای ارتباط موثر
به دقت گوش کنیداز میان مهارتهای گوناگون انسان، گوش کردن یکی از مهمترین مهارتهایی است که با پرورش آن میتوان کارایی خود را در تمامی مراحل زندگی بهویژه دوران تحصیل افزایش داد؛ ضمنا این مهارت یکی از مشکلترین مهارتهاست.گوش دادن تعهدی برای فهمیدن و رسیدن به درک همدلانه است؛ به این معنا که از علایق، نیازها و تعصبات خود بکاهید و با چشمان فرد مقابل به مسائل نگاه کنید؛ خودتان را جای او بگذارید و از دریچه چشم او نگاه کنید. گوش دادن در ضمن نشانه مهر و محبت شماست. مردم غالباً فکر میکنند که دارند گوش میکنند امّا کاری که واقعاً دارند میکنند فکر کردن به جوابی است که میخواهند پس از تمام شدن صحبتهای طرف مقابل به او بدهند. هر چند ممکن است دشوار باشد امّا واقعاً سعی کنید به آنچه طرف مقابل میگوید گوش فرا دهید. حرف او را قطع نکنید. موضع دفاعی نگیرید. فقط گوش کنید که او چه میگوید و این اطمینان را در او به وجود آورید که حرفهایش به طور دقیق شنیده شده است. دراین صورت، شما او را بهتر درک خواهید کرد و او نیز بیشتر تشویق میشود که به حرفهای شما گوش دهد.
صادق باشید
بدون ابهام و با صراحت و صداقت صحبت کنید ، روابطی که این اصل راندارند بی شک قطع خواهند شد.
افراد را همان گونه که هستند بپذیرید
دیگران را همان گونه که هستند بپذیریم و سعی نکنیم آنها را در قالب انتظار و خواسته خود شکل دهیم.اگر قصد محبوبیت دارید بهتر است افراد را با تمام بدی ها و خوبیهایشان بپذیرید ، پذیرش بی قید و شرط را فراموش نکنید.با همه افراد نمی تواند به یک گونه حرف زد یا ارتباط برقرار کرد مهمترین گام، مخاطب شناسی است؛ یعنی شناخت ویژگی های شخصیتی دیگران و رفتار کردن متناسب با آن.
همدلی کنید نه همدردی !
هیچ کس درد هیچ کسی را به طور واقعی نمیفهمد ، پس ما همدردی نمیتوانیم کنیم اما همدلی فرایندی است که در طی آن خودمان را جای طرف مقابل میگذاریم و دنیا را از دریچه چشم او می نگریم.در همدلی قضاوت ممنوع است و حق نداریم درباره دیگران قضاوت کنیم مگر اینکه قاضی یا حقوقدان باشیم؟!
روشن، کوتاه و گزیده سخن بگوییم
عموماً پرحرفی و زیاد سخن گفتن نه تنها به ارتباط بهتر کمتر نمی کند بلکه مانع از ارتباط هم می شود. به فرمایش امام علی علیه السلام : «خیر الکلام ما قل و مادلّ» بهترین کلام سخن کوتاه و گزیده است.
ارتباط خود را با کلمه «من» شروع کنیم:
اگر در ارتباط با دیگران مسأله ای پیش آمده ابتدا مشخص کنیم چه کسی بیش از دیگران ناراحت شده و آن گاه پیام را با کمله «من» و بدون مقصر دانستن یا سرزنش دیگران بیان کنیم، مثلاً : « من امروز خسته ام، لطفاً صدای ضبط صوت را کم کنید».
سرزنش نکنید
هیچ کس بی عیب نیست و هیچ گلی بی خار نمی باشد پس دیگر جایی برای سرزنش باقی نمیماند ، سرزنش کردن بهداشت روانی دیگران را به خطر می اندازد.
فرآوری:آسیه ملک دار
بخش مهارت های زندگی تبیان
منابع:
1.جام جم آنلاین(فرهادبلاش)
2.سایت سلامت ایران(دکتر مجتبی جوان بختی)
3.سایت معاونت بهداشتی
4.همشهری آن لاین
5.مجله شادکامی- شماره666
6.واحد جامعه تبیان زنجان
7.سایتyahyaee- Elizabeth- how to communicate