تبیان، دستیار زندگی
القاگر قطعه‌ای از مدارات الکترونیک است که از یک سیم پیچ و هسته‌ای مغناطیسی ساخته شده است. ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سلف یا سیم پیچ یا القاگر

القاگر قطعه‌ای از مدارات الکترونیک است که از یک سیم پیچ و هسته‌ای مغناطیسی ساخته شده است. مقاومت اهمی سیم پیچ را در اغلب موارد می توان صفر فرض نمود و بنابر این با عبور جریان dc سیم پیچ مانند یک هادی عمل کرده و عکس العملی ندارد . (ولتاژ دو سر آن صفر است) اما چنانچه جریان عبوری بخواهد تغییر نماید . سیم پیچ با تغییر جریان مخالفت نموده و این مخالفت به صورت ایجاد ولتاژی به نام ولتاژ القائی بروز نماید. و اصولاَ این خاصیت خودالقائی سیم پیچ می نامیم.

هرگاه از سیمی جریان عبور کند اطراف سیم میدان مغناطیسی ایجاد می شود . در سال 1824 دانشمندی به نام اورستد دریافت که هرگاه قطب نمایی به سیم حامل جریان نزدیک شود عقربه منحرف می شود . و اثبات این موضوع است که اطراف سیم حامل جریان میدان مغناطیسی وجود دارد . تجمع براده ها در نزدیکی سیم بیشتر بوده به این معنی که شدت میدان مغناطیسی ایجاد شده در نزدیکی سیم بیشتر است . و هر چه از سیم دورتر شویم میدان مغناطیسی ضعیف تر می شود.

سلف یا سیم پیچ یا القاگر

همانند خازن سیم پیچ هم قابلیت شارژ و دشارژ دارد. با این فرق که انرژی در سیم پیچ به صورت الکترو مغناطیسی ذخیره می شود. در صورتی که انرژی ذخیره شده در خازن از نوع الکترواستاتیکی است.

تحلیل تغییر جریان به هنگام قطع و وصل كلید در القاگر

الف) وقتی كه كلید را می بندیم " جریان از طرف مولد برقرار می شود.

سلف یا سیم پیچ یا القاگر

برای به دست آوردن جریان با توجه رابطه :  I=V/R عمل می كنیم. جریان در این سیملوله آنا" به مقدار I=V/R  نمی رسد. زیرا در اثر تغییر جریان كه از صفر رو به افزایش گذاشته است" نیروی محركه خودالقایی در مدار به وجود می آید؛كه طبق قانون لنز با افزایش جریان مخالفت می كند. بنابراین در اثرمخالفت این نیروی محركه خودالقایی جریان سریعا به مقدار صحیح I=V/R نمی رسد.

بعد از آ نكه جریان به مقدار  I=V/R رسید؛ دیگر ثابت می ماند و نیروی محركه خودالقایی در این هنگام كه جریان I=V/R  ،ثابت شده ، به صفر می رسد . پس با وصل كردن سیملوله به مدار و بعد از بستن كلید" در طی مدتی نیروی محركه خودالقایی صفر خواهد شد.

سلف یا سیم پیچ یا القاگر

ب) حال كلید را باز می كنیم . جریان یكدفعه از مقدار I=V/R به صفر نمی رسد. چراكه بازهم در سیملوله نیروی محركه خودالقایی به وجود می آید و مانع كاهش جریان می شود. لذا جریان پس از گذشت مدت زمانی به صفر می رسد.

جرقه هایی كه غالبا در هنگام باز وبسته شدن كلیدها در مدار رخ می دهد " به علت همین نیروی محركه خودالقایی است.

سلف های موازی و سری:

برای به دست آوردن اندوکتانس معادل سلف های سری و موازی سلف ها را مانند مقاومت در نظر می گیریم یعنی از همان روشی که برای مقاومت ها استفاده می کردیم استفاده می کنیم:

سلف های موازی

برای بدست آوردن معادل سلف های موازی از روابط زیر استفاده می کنیم:

سلف یا سیم پیچ یا القاگر

سلف های سری

برای به دست آوردن اندوکتانس معادل سلف های سری از روابط زیر استفاده می کنیم:

سلف یا سیم پیچ یا القاگر

انرژی ذخیره شده در القاگر

سلف یا سیم پیچ یا القاگر

L :ضریب خودالقا كه واحد آن هانری است .

سلف یا سیم پیچ یا القاگر: تغیرات شدت جریان كه واحد آن آمپر است .

سلف یا سیم پیچ یا القاگر : تغییرات زمان  كه واحد آن ثانیه است

سلف یا سیم پیچ یا القاگر : نیروی محركه خودالقایی در سیملوله كه واحدآن ولت است.


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: فائزه آقاخانی

تنظیم: نوربخش