ورزش و فشار خون
آیا می دانید ورزش به سلامت قلب بیماران پرفشار خونی کمک بسیاری می کند؟ بیماران پرفشار خونی چه ورزش هایی باید انجام دهند؟
فشار خون
پرفشار خونی با گسترش بیماری قلبی – افزایش سختی آترواسکلروز و سکته مغزی ونارسایی احتقانی قلب وهایپرتروفی بطن چپ ارتباط دارد.پرفشارخونی آثار زیانباری بر قلب ومغز دارد .قلب باید سخت تر کار کند تا خون را به سراسر بدن بفرستد این وضعیت اکسیژن مورد نیاز قلب را افزایش می دهد وممکن است سبب آسیب عروق خونی کرونری شود.اگر بیماری آترواسکلروز وجود داشته باشد احتمال جریان خون ناکافی افزایش خواهد یافت وعارضه آنژین وانفارکتوس قلبی رخ می دهد.
پرفشار خونی همچنین می تواند تا حدی افزایش یابد وخطر آسیب به عروق خونی کوچک را افزایش دهد یا موجب تشکیل لخته های خونی شود و اگر این وضعیت در مغز رخ دهد ممکن است به سکته مغزی منجر شود. در صورتی که فشار خون بالا کنترل نشود به رگ های خونی آسیب می رساند و می تواند منجر به بروز حمله قلبی، سکته، ناراحتی های قلبی و کلیوی شود.
هر انسانی فشار خون دارد و باید داشته باشد. بدون این فشار خون نمی تواند در سراسر بدن به گردش درآید.
بدون گردش خون اعضای حیاتی نمی توانند به اکسیژن و مواد مغذی برای انجام وظایفشان دست پیدا کنند. فشار خون شما می تواند دقیقه به دقیقه تغییر کند و تحت تاثیر فاکتورهای بسیاری از جمله میزان فعالیت، رژیم غذایی، احساسات و دما قرار دارد. لازم به یادآوری است که چندین فاکتور وجود دارد که می تواند در میزان فشار خون تاثیر گذاشته و فرد را در معرض عواقب خطرناک ناشی از افزایش فشار خون قرار دهد.
مهمترین این فاکتورها که البته قابل کنترل هم هستند عبارت از چاقی، مصرف بیش از حد نمک، مصرف الکل، فقدان ورزش و تحرک بدنی و استرس است همچنین، زندگی که فاقد تحرک بدنی باشد، فرصت های چاقی را فراهم کرده و احتمال افزایش فشار خون را بیشتر می کند.
با این حال برخی از فاکتورها نیز وجود دارند که در افزایش فشار خون موثر هستند، اما قابل کنترل نیستنداین فاکتورها شامل نژاد، وراثت و سن هستند. بررسی ها نشان می دهد که احتمال ابتلا به فشار خون بالا در آمریکایی های آفریقایی الاصل به مراتب بیشتر از سفید پوستان است و این نژاد زودتر و شدیدتر به این بیماری مبتلا می شوند.
بهترین ورزش پیاده‌روی نسبتاً تند است. ابتدا با 2 تا 3 دقیقه شروع كرده و سپس روزانه یك تا دو دقیقه به مدّت آن اضافه كنید تا به 30 تا 45 دقیقه در روز برسد. شدت ورزش باید به حدی باشد كه دچار احساس تنگی نفس، خستگی شدید و یا درد سینه و سرگیجه نشوند
احتمال انتقال این مشکل از نسلی به نسل دیگر و بین افراد خانواده به دلیل عامل وراثت نیز وجود دارد.
به علاوه با بالا رفتن سن به طور طبیعی احتمال افزایش فشار خون بیشتر می شود. در اغلب افراد از سن 35 سال به بالا احتمال ابتلا به فشار خون وجود دارد.
در مردان بیشتر بین 35 تا 50 سالگی بروز می کند و در زنان اغلب پس از سن یائسگی فشار خون افزایش می یابد
ورزش و پرفشار خونی
ورزشهای گوناگون، به ویژة ورزشهائی كه ملایم و روی برنامه منظم باشند از بروز بیماریها جلوگیری كرده و نقش پیشگیری را بر عهده دارند، بلكه قادرند در بسیاری از بیماریها مؤثر واقع شده و یك رل درمانی را از نظر علم پزشكی برعهده بگیرند.
درمان فشار خون بالا
با انجام ورزشهای معمولی همراه با رژیم غذائی و استراحت مناسب طی یكسال می‌توان فشار خون ماكزیمم را از 17 به حدود 14 رسانید.به وضوح روشن است كه ورزشكاران معمولاً دچار عوارض فشار خون نمی‌شوند. ورزش حتی در سنین 60 ـ 80 سالگی می‌تواند در متعادل نگهداشتن فشار خون سهیم باشد. زیرا در اثر ورزش، عروقی كه در سطح بدن جریان دارند، انبساط یافته و در نتیجه جریان خون افزایش می‌یابد و فشار خون سقوط می‌كند. اصولاً افزایش فشار خون در كسانی كه فعالیت بدنی كمتر دارند، بیشتر مشاهده می‌شوند.
بیمارانی كه فشار خون دارند باید به این نكات توجه كنند:
1. ورزشهائی چون پیاده‌روی و كوهنوردی به خوبی قادرند فشار خونهای نامتعادل را درمان كنند.
2. ورزشهائی مثل: وزنه‌برداری، هل دادن وسیلة سنگین، حمل بار سنگین، كوبیدن میخ به دیوار و... اینگونه فعالیتها، باعث افزایش فشار خون می‌شوند.
3. فعالیت ورزشی منظم و مناسب و روزانه و یا حداقل 3 بار در هفته و هربار به مدت 30 الی 45 دقیقه در طی 10 هفته باعث كاهشی به میزان 15 تا 25 میلی‌متر جیوه فشار خون می‌شود
بیماران باید توجه داشته باشند كه افزایش وزن، بالا بودن چربیهای خون و استعمال دخانیات از عوامل مستعد كننده و خطرساز بیماریهای قلبی وفشار خون هستند. لذا توصیه می‌شود وزن خود را متعادل نگه داشته و از چاق شدن و از استعمال دخانیات بپرهیزند.
به وضوح روشن است كه ورزشكاران معمولاً دچار عوارض فشار خون نمی‌شوند. ورزش حتی در سنین 60 ـ 80 سالگی می‌تواند در متعادل نگهداشتن فشار خون سهیم باشد
بهترین ورزش پیاده‌روی نسبتاً تند است. ابتدا با 2 تا 3 دقیقه شروع كرده و سپس روزانه یك تا دو دقیقه به مدّت آن اضافه كنید تا به 30 تا 45 دقیقه در روز برسد. شدت ورزش باید به حدی باشد كه دچار احساس تنگی نفس، خستگی شدید و یا درد سینه و سرگیجه نشوند و در صورت بروز هر یك از حالات فوق بلافاصله ورزش را متوقف كرده و ورزش در آب و هوای گرم و مرطوب بپرهیزند
از انجام فعالیت بدنی و ورزشهائی كه زور زدن زیاد لازم دارد و حركت چندانی صورت نمی‌گیرد، مثل: وزنه‌برداری، هل دادن ماشین، شنا رفتن، دمبل زدن و... جداً پرهیز كنند
در صورت بروز سرگیجه، درد سینه و یا تنگی نفس شدید، حین و بعد از ورزش بلافاصله به پزشك مراجعه كنند.
از خوردن غذاهای سنگین و چرب، قهوه و كاكائو بپرهیزند
از شركت در ورزشهای مسابقه‌ای كه فشار روحی و فیزیكی زیادی دارند اكیداً خودداری كنند
رزا خاموشی
بخش ورزشی تبیان
