گزارشی از پشت پرده برنامه «چرا که نه» (1)

معرفی فرهنگ بومی کشور انگلستان، برتری بخشی و مرجع نمایاندن آن برای مخاطبان ایرانی، از ترفندهایی است که برای ایجاد ازخود بیگانگی و خودباختگی فرهنگی و القای مبانی فرهنگی غربی به اذهان مخاطبان ایرانی در این برنامه به کار گرفته می شود.

تقدس بخشی به فرهنگ و رسوم انگلیسی

برنامه «چرا که نه»، ابتدا با محوریت معرفی مشاغل شروع به کار کرد و در هر یک از قسمت های آن زن جوان مجری برنامه به سراغ معرفی یکی از مشاغل انتخابی تهیه کنندگان می رفت و شغل مورد نظر را با توجه به فاکتورهایی از پیش تعیین شده معرفی می کرد. حضور زن جوان در مشاغلی مردانه و خشن از ورزش های سنگین رزمی گرفته تا مشاغلی مانند نقاشی ساختمان از شاخصه های سری گذشته این برنامه بود. در سری جدید آن، مجری با مراجعه به منازل خانواده های اصیل و قدیمی انگلیسی، به بررسی آداب، رسوم و فعالیت های روزانه آنها می پردازد. مجری این برنامه اعضای خانواده را در تمامی برنامه های روزانه شان از ابتدا تا پایان روز همراهی می کند و به توضیح عادات، هنجارها و رسومات خاص آنها در ابتدایی ترین اجزای زندگی روزمره می پردازد. موضوع مطرح در این میان این است که همواره فرهنگ انگلیسی به عنوان فرهنگی برتر و مرجع در مقایسه با فرهنگ ایرانی قرار می گیرد!

یکی از قسمتهای این برنامه مربوط به نوع تغذیه و آداب غذا خوردن در فرهنگ انگلیسی است. در این قسمت آداب سفره از نحوه چیدن میز، تعدد و انواع ظرف ها برای سوپ، غذا و دسر، تعداد و انواع قاشق، چنگال و کارد، انواع گیلاس های مربوط به مشروبات متنوع، نحوه استفاده از دستمال ها و . . . از سوی خانواده انگلیسی معرفی می شود. پس از آن نحوه سرو غذا به سبک انگلیسی در ظروف نشان داده می شود و در ادامه نحوه غذا خوردن انگلیسی ها با آداب سخت گیرانه ای معرفی می شود و مجری برنامه تمام روش های سخت گیرانه و گاه احمقانه را از ابتدا تا انتها مو به مو، به تقلید از میزبان انگلیسی برنامه اجرا می کند. یکی از شاخصه های این قسمت سرو انواع مشروبات الکلی همراه وعده های غذایی است و جالب این جا است که در تمام طول برنامه مجری آداب انگلیسی را با نمونه های ایرانی مقایسه می کند و در این میان جانبداری کاملی نسبت به فرهنگ انگلیسی نشان می دهد. مجری همچنین بسیار زیرکانه سعی در تمسخر مصادیق فرهنگ و آداب غنی ایرانی در مقابل نمونه های انگلیسی دارد و از طریق هربه های گوناگون سعی در القای این مفهوم به بینندگان ایرانی دارد.

به طور کلی این برنامه با هدف القای فرهنگ زندگی انگلیسی به عنوان مدل برتر زندگی در مقابل سبک زندگی ایرانی تهیه شده است. امان الله قرائی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه در این باره اظهار می دارد: سرکردگان این شبکه ها، خائنین خود فروخته ای هستند که با ترویج فرهنگ و آداب و رسوم انگلیسی در کشور، سعی در خدشه دار کردن اصالت فرهنگی ایران دارند. این غرب زدگان بر پایه نظریه تیلور، تمدن انگلاساکسون را برترین تمدن جهان می دانند و فرهنگ سایر کشورها را در قیاس با آن ارزیابی می کنند. این استاد جامعه شناسی معتقد است که افرادی خودباخته و بی هویت در پشت پرده این برنامه ها حضور دارند که می خواهند تهاجم فرهنگی غرب را در ایران گسترش دهند، در حالی که بسیاری از فرهنگ ها و رسوم غربی بر گرفته از تمدن ایرانی است.

 کیانا نیکفام

بخش ارتباطات تبیان