تبیان، دستیار زندگی
یادش بخیر دوران کودکی مان و خواندن این شعر برای عروسک های مان، گویی جدی جدی، مامان و بابا بودیم و عروسک ها، کودکان مان! چقدر قشنگ بود و هست دنیای کودکی! حال بیایید ببینیم بازی با عروسک...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

قشنگ‌تر از عروسکم هیچ کس ندیده


یادش بخیر دوران کودکی مان و خواندن این شعر برای عروسک های مان، گویی جدی جدی، مامان و بابا بودیم و عروسک ها، کودکان مان! چقدر قشنگ بود و هست دنیای کودکی! حال بیایید ببینیم بازی با عروسک، چه نقشی می تواند در بهداشت روانی کودک مان داشته باشد تا شخصیت اش به بهترین نحو شکل بگیرد؟

نقش عروسك درمانی در بهداشت روانی كودك

قشنگ تر از عروسکم، هیچ کس ندیده

كودك می تواند در بازی عروسكی، انگیزه اش را متعادل نماید و انرژی های اضافی روانی خود را تخلیه كند. به عبارتی بهتر، كودك در بازی عروسكی ، انرژی روانی و جسمی خود را بارور  ساخته و شكل مناسبی به آن می دهد.

عروسک قشنگ من، قرمز پوشیده                                        تو رختخواب مخمل آبی خوابیده

            یه روز مامان رفته بازار، اونو خریده                                       قشنگ تر از عروسکم، هیچ کس ندیده

              عروسک من، چشما تو باز کن                                               وقتی که شب شد، اون وقت لالا کن...

از دیدگاه بهداشت روان، " عروسك درمانی " شیوه ی دلپذیر مداوا در قلمرو روان درمانی است. عروسك، واسطه ای پذیرفته شده از سوی بزرگسالان و كودكان در جهت ارتباط و تبادل احساس ، عاطفه و اندیشه بین این دو نسل می باشد كه در برخی از كشورها به جایگاه این ابزار تربیتی، اهمیت خاص داده شده است. می توان از این طریق، به كودك آموزش داد و اوقات فراغت او را به صورت مطلوبی پر کند و نكات منفی و ناسالم عاطفی، احساسی ، رفتاری و شناختی او را بهبود بخشید. در حیطه ی روان پزشكی و روان شناسی بالینی كودك ، متخصص بالینی قادر است با استفاده از عروسك ها به اطلاعات مفید بالینی جهت تشخیص مسائل روانی كودك دست یابد و بعد از تشخیص بالینی ، درمان گر طرح مناسبی را به منظور درمان از طریق بازی تهیه و در جلسات درمانی ، اجرا نماید.

نقش عروسك بازی ، در رشد و تكامل كلامی كودك

کودك در ارتباط با عروسك ، دوست دارد موقعیت خود را بیان نموده و دنیای اطراف خود را تعریف كند. تعریف او از دنیا، تصویرهایی ست كه از پدر، مادر، برادر و خواهر، خانه و كوچه های اطراف خانه ی خود دارد. اگر پدر و مادر، در برخورد با او بی میلی كنند و یا برعكس - رفتار مناسبی داشته باشند ، كودك این رفتارها را برای عروسك اش بازگو می نماید و همین تعریف كردن اساس آرامش و تخلیه ی روانی كودك شده و در نهایت، موجب تجلی و بروز برخی از بیانات و گفته های ناب و ارزشمند در ذهن كودك می شود؛ بنابراین رفتار كودك با عروسك، درپیشرفت و تكامل كلامی او مؤثر می افتد. به شرط آنكه، ما رفتار و گفتار كودك را به هنگام گفت وگو با عروسك ، جدی بگیریم .

یكی از نیازهای اساسی كه باعث گرایش كودك به عروسك می شود، میل به داشتن هم صحبت است. عروسك برای كودك، یك شخص محسوب می گردد و با او رابطه ی اجتماعی برقرار می كند؛ ضمن این كه كودك با توجه به این كه مسئول عروسك شناخته می شود ، در مسیر رشد مسئولیت پذیری و خلاقیت اجتماعی ، قرار می گیرد.

در مورد برخی از كاركردهای روانی عروسك بازی و عروسك درمانی باید گفت : بازی‌های عروسكی ( بازی‌های عروسك‌ها)   در بازی درمانی به عنوان یكی از مؤثرترین انواع بازی درمانی‌ها مطرح گشته و اهمیت دارد.

برخی كاركردهای روانی عروسك بازی و عروسك درمانی

بازی های عروسكی، به عنوان یكی از مؤثرترین انواع بازی درمانی ها مطرح گشته و اهمیت خاصی دارد. برخی از كاركردهایی كه در بازی های عروسكی وجود دارند و نقش مستقیمی در بهداشت روانی كودك ایفا می كند ، عبارتند از :

* احساس داشتن به عروسك و تعلق یافتن به او

* حس سرپرستی و مسئولیت مراقبت از عروسك

* ایجاد ارتباط احساسی و عاطفی با عروسك

* فعالیت های روانی - عقلی و باروری ذهنی كودك در ارتباط با عروسك

* خوشحال شدن و لذت بخش شدن اوقات فراغت كودك

* همانند نمودن عروسك با خویشتن

* افزایش اعتماد به نفس كودك به علت سرپرستی و مراقبت از عروسك

* رشد عواطف و گرایش های عاطفی كودك

* افزایش قدرت تصمیم گیری و هدایت فكری

و...

توصیه  هایی به والدین در مورد عروسک بازی کودکان

قشنگ تر از عروسکم، هیچ کس ندیده

* هنگام بازی كودك با عروسك، جهت دهی و تصمیم بزرگسالانه نداشته باشید. بلكه عروسك را همان گونه ببینید كه كودكان می بیند و احساس می كنند. یعنی همانند كودك، آن را حس كرده و در نظر بگیرید.

* از آن جا كه كودكان با عروسك های خود راحت صحبت می كنند، سعی كنید از آنان نخواهید كه به صورت كلیشه ای و بسته، با عروسك ها حرف بزنند بلكه تشویق شان كنید تا آن گونه كه دوست دارند، با عروسك ها صحبت كنند.

از دیدگاه بعضی خانواده ها، عروسك به عنوان یك دوست كودك می باشد نه وسیله ای در جهت سرگرمی او. به همین دلیل ، كودك كار كردی تحت عنوان راز و نیاز عروسك را برای خود مطرح می نماید و از آن به خوبی استفاده می كند. در سایه این نگرش ، خانواده بهتر می تواند احساس تنهایی  و خلاء روانی كودك را جبران كند. در چنین ارتباطی، كودك برای عروسك دلتنگی می كند، نگرانش می شود و سعی در مراقبت بیشتر و دقیق تر از او دارد.

* عروسك می تواند واسطه ی تربیتی ما با كودك و یا كودك با محیط پیرامون اش باشد و در این نقش، می تواند پیام تربیتی را از ما گرفته و به كودك منتقل نماید. علاوه بر این كه احساس عاطفی و فكری كودك را متقابل به ما انتقال می دهد.

* ما می توانیم از طریق ثبت و یادداشت نوع ارتباط كودك با عروسك هایش در هنگام بازی ، با دنیای او  بیشتر آشنا شویم و در برنامه ریزی و هدایت تربیتی او مفاهیم و اصول و اهداف واقعی تری را انتخاب نماییم.

* عروسك درمانی و اجرای نمایش عروسكی و آشناسازی كودك با عروسك ، هم به منظور پر كردن اوقات فراغت و هم بهینه سازی شرایط روانی - زیستی او از نظر بهداشت روانی ارزش فراوان دارد.

« بازی درمانی » روشی است روان پزشكی و روان شناسی كه از طریق آن، كودك هیجان سركوب شده خود را برون فكنی کرده و برخی از مشكلات روانی اش درمان می گردد.

فرآوری: نسرین صفری

بخش خانواده ایرانی تبیان


منبع:

مجله شادکامی و موفقیت

ماهنامه کودک -مهرزاد پتگر

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.