سرطان پوست در اثر نور آفتاب
در سرطان پوست، سلول‌های سرطانی در لایه‌های بیرونی پوست به وجود می‌آیند. سرطان معمولاً پوست نواحی در معرض نور آفتاب ، نظیر صورت ، گوش‌ها، دست‌ها یا بازوها را درگیر ساخته و بیشتر در افراد بالای 40 سال بروز می‌کند.
پوست از بدن شما در مقابل گرما، نور، عفونت و جراحت حفاظت می‌کند. پوست همچنین آب، چربی و ویتامین D را در بدن ذخیره می‌کند. پوست دارای لایه‌های متعدد و انواع مختلفی از سلول‌ها است. لایه فوقانی پوست، اپیدرم نامیده می‌شود که حاوی 3 نوع سلول است: سلول‌های پهن فلس مانند روی سطح پوست که سلول‌های فلسی نام دارند، سلول‌های گرد که سلول‌های پایه نامیده می‌شوند و سلول‌هایی که ملانوسیت نام دارند و رنگ پوست شما را تعیین می‌کنند.
سرطان پوست در کسانی که پوست روشن دارند و مدت زیادی را در آفتاب سپری می‌کنند، شایع‌تر است. سرطان پوست می‌تواند در هر جایی از بدن ایجاد شود، اما در مکان‌هایی که بیشتر در معرض نور خورشید است مانند صورت، گردن، دست‌ها و بازوها رایج‌تر است.
شایع‌ترین نشانه سرطان پوست تغییر در پوست است: مانند رشد غیر طبیعی پوست یا ایجاد زخمی که ترمیم نمی‌شود. گاهی اوقات قلنبه‌ای کوچک ظاهر می‌شود. این قلنبه می‌تواند صاف یا براق به نظر آید یا می‌تواند به رنگ قرمز قهوه‌ای باشد. سرطان پوست ممکن است لکه پهن قرمز زبر یا فلس مانند باشد.
هر درد یا کسالتی در پوست نشانه سرطان نیست، ولی به محض دیدن تغییر در پوست خود آن را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید.
چه عواملی باعث سرطان پوست می‌شوند؟
آفتاب سوختگی
اشعه ماورای بنفش یا UV نور خورشید به سادگی می‌تواند به پوست صدمه بزند. زیاد در معرض نور خورشید قرار گرفتن که موجب آفتاب سوختگی شود، می‌تواند باعث سرطان گردد.
آفتاب‌سوختگی بیشتر در فصول گرم سال که اشعه فرابنفش قوی‌تر است، رخ می‌دهد. آفتاب‌سوختگی در افرادی که داروهایی مصرف می‌کنند که باعث حساسیت به نور می‌شوند (افزایش حساسیت به اشعه فرابنفش)، بیشتر رخ می‌دهد. شایع‌ترین این داروها عبارتند از آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین، مدرهای تیازیدی، داروهای گوگرددار و قرص‌های ضدبارداری خوراکی. داروهای موضعی و مواد شیمیایی نیز می‌توانند واکنش ایجاد کنند (فنوتیازین‌ها، سولفونامیدها، قطران زغال، پسورالن‌ها).
برخی از مواد آرایشی از جمله رژ لب، عطر و صابون‌ها نیز می‌توانند باعث افزایش حساسیت به نور شوند.
به والدین توصیه می‌شود از کودکان خود در برابر نور آفتاب محافظت کنند.
برنزه شدن، واکنش محافظتی پوست برای جلوگیری از صدمه بیشتر در مقابل اشعه ماورای بنفش نور خورشید است. ولی این واکنش، پوست شما را از سرطان محافظت نمی‌کند.
وراثت
در صورتی که سابقه سرطان پوست در خانواده شما وجود دارد، شما احتمالاً در معرض خطر بیشتری هستید. کسانی که پوست روشنی دارند، بیشتر مستعد سرطان پوست می‌باشند.
محیط
در حال حاضر میزان پرتو فرابنفش در مقایسه با قبل بیشتر است و علت آن کاهش لایه ازون در جو زمین می‌باشد. هر چند لایه ازون کمتر شود، میزان رسیدن پرتو فرابنفش به زمین بیشتر می‌شود. سایر عوامل موثر عبارتند از: ارتفاع، عرض جغرافیایی و پوشش ابر. هر چه ارتفاع افزایش می‌یابد، پرتو فرابنفش قوی‌تر می‌شود. در عرض جغرافیایی بالاتر، جو نازک‌تر نمی‌تواند پرتو فرابنفش را به اندازه‌ای که در سطح دریا، تصفیه می‌شود، کاهش دهد. در خط استوا تشعشع خورشید قوی‌تر است.
عوامل تشدید کننده بیماری
عفونت زمینه‌ای
سابقه آفتاب‌زدگی
اختلالات متابولیک مثل دیابت یا بیماری‌های تیروئیداستفاده از داروهای سرکوب گر ایمنی
اختلالات پزشکی مثل لوپوس اریتماتوی دیسکویید، لوپوس اریتماتوی سیستمیک و یا پورفیری
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علامت آفتاب‌سوختگی را داشته باشید.
اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده‌اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
بثورات قرمز پوست، گاهی همراه با تاول‌های کوچک، در نواحی تماس با نور آفتاب
لکه‌های پوسته‌پوسته
فرآوری : زهره لطیفی
بخش سلامت تبیان
منابع :
سایت پزشکان بدون مرز
سایت سیمرغ ـ دکتر حانیه ترکمان
مطالب مرتبط:
مردان؛ قربانیان اصلی سرطان پوست
سرطان پوست چگونه ایجاد می شود؟
