بیماری‌های روده‌ای در تابستان
کارشناسان و متخصصان تغذیه، عفونت‌های روده‌ای را از شایع‌ترین بیماری‌های فصل تابستان می‌دانند که کودکان و سالمندان را به عنوان آسیب‌پذیرترین افراد جامعه بیش از هر گروه سنی دیگری تهدید می‌کنند.
دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، گاه و بی‌گاه شاهد چالشی جدید در عرصه سلامت انسان‌هاست. برخی از بیماری‌ها به دلیل طبیعت واگیردار خود، در مقاطع زمانی متفاوت و گاه غیرقابل پیش‌بینی، جمعی از افراد جامعه را به صورت گروهی مبتلا کرده و موجب خسارت‌های جانی و مالی قابل توجهی می‌شوند. این‌گونه وقایع بهداشتی را اصطلاحاً اپیدمی یا همه‌گیری می‌نامند.
بیماری‌هایی چون آبله، طاعون، سرخک و آنفلوآنزا موارد متعددی از اپیدمی‌های وحشتناک را در جامعه بشری از خود به یادگار گذاشته‌اند.
هرچند ارتقای سطح زندگی و ابداع واکسن برای بسیاری از بیماری‌ها در جهان معاصر، خطر اپیدمی بسیاری از این بیماری‌ها را کاهش داده یا به کلی از بین برده است، اما هنوز در مواردی، برخی بیماری‌ها به ویژه در ماه‌های گرم سال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌شود؛ چرا که بسیاری از میکروب‌ها و ویروس‌ها در فصول گرم و مرطوب سال فعالیت بیشتری دارند و از این رو در روزهای فصل گرم، شاهد ابتلای مردم به انواع بیماری‌های خطرناک و در عین حال شایع هستیم.
کارشناسان و متخصصان تغذیه، عفونت‌های روده‌ای را از شایع‌ترین بیماری‌های فصل تابستان می‌دانند که کودکان و سالمندان را به عنوان آسیب‌پذیرترین افراد جامعه بیش از هر گروه سنی دیگری تهدید می‌کنند.
دکتر مسعود مردانی متخصص بیماری‌های عفونی می گوید :
مهم‌ترین علت شیوع عفونت‌های روده‌ای به ویژه در فصل تابستان استفاده از مواد غذایی مانده، حرارت ندادن کافی غذاهای سرد شده، مصرف زرده تخم‌مرغ نیم‌پز و مصرف بستنی‌ها و آب‌های آلوده است. از آنجا که بیماری‌های شایع در ماه‌های گرم سال اغلب هنگام مسافرت و در مکان‌های تفریحی و گردشی بروز می‌کنند، لذا بهتر است غذاها در منزل تهیه گردند یا از رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌های معتبر خریداری شوند.
غذا باید به طور کامل بپزد و از مصرف غذاهای نیم‌پز همانند بیفتک و... خودداری شود. ضمن این که حتی‌المقدور سعی شود غذا بلافاصله پس از تهیه، مصرف شده و از استفاده ی مجدد در وعده‌های غذایی دیگر پرهیز شود. در غیر این صورت غذای باقی‌مانده در یخچال نگهداری شود و در صورت استفاده مجدد حتماً غذای مصرفی در دمای بالای 60 درجه گرم شود.
این استاد دانشگاه همچنین جوشاندن آب را مهم‌ترین راه از بین بردن باکتری‌ها و انگل‌ها دانسته و تصریح می‌کند آب آلوده یکی از مهم‌ترین راه‌های ابتلا به بیماری اسهال در افراد به ویژه کودکان است.
مسمومیت‌های غذایی
اغلب متخصصان، شایع‌ترین بیماری‌های فصل گرما را مسمومیت‌های غذایی و در پی آن اسهال و استفراغ می‌دانند. به گفته کارشناسان، این بیماری اغلب کودکان زیر 5 سال را گرفتار می‌کند.
بر اساس پژوهش‌های به عمل آمده، هر کودک زیر 5 سال، به طور تقریبی سه بار در سال به بیماری اسهال مبتلا می‌شود که این آمار در برخی مناطق، 9 بار در سال است.
این پژوهش ها همچنین نشان می‌دهد کودکان زیر 5 سال، 15 درصد روزهای زندگی خود را با بیماری اسهال می‌گذرانند و همچنان 80 درصد مرگ و میر کودکان زیر 2 سال ناشی از اسهال است.
این آمارها به خوبی گویای اهمیت و ضرورت جلوگیری از بیماری‌های شایع فصل تابستان به ویژه اسهال در کودکان زیر 5 سال است.
خوشبختانه این بیماری در سال‌های اخیر از طریق مصرف محلول خوراکی او. آر. اس کنترل شده و میزان مرگ و میر کودکان به حداقل رسیده است.
در اسهال حاد که بین 7 تا 14 روز به طول می‌انجامد، در هر بار مقدار زیادی آب از بدن بیمار دفع شده و مدفوع فرم آبکی دارد، ولی در اسهال مزمن مدفوع کمتر آبکی بوده و خون و بلغم دارد. ضمن این که عامل اسهال حاد، ویروس‌ها و در برخی موارد باکتری‌ها هستند، حال آن که عامل اسهال مزمن، باکتری‌هایی چون آمیب و انگل هستند.
دکتر محسن زهرایی، رئیس اداره بیماری‌های منتقله از آب و غذای وزارت بهداشت نیز در این خصوص می‌گوید:
وقتی سطح سواد عمومی بالا می‌رود و مردم نکات آموزشی را مطالعه می‌کنند و پیام‌های بهداشتی به آنها منتقل می‌شود، شاخص‌های بهداشتی ارتقا می‌یابد و بیماری‌های روده‌ای قابل کنترل‌تر می‌شوند.
بیماری‌های عفونی روده از جمله وبا، اسهال خونی، بیماری‌های انگلی و حصبه از مهم‌ترین بیماری‌هایی هستند که طی سال‌های گذشته باعث مرگ و میر بسیاری در کشورمان شدند.
مهم‌ترین راه انتقال این بیماری‌ها، عدم رعایت بهداشت فردی و نشستن دست‌ها قبل از غذا است. مردم تصور می‌کنند که آب چاه، برکه، رودخانه‌ها و چشمه‌ها که ظاهر شفافی دارند، برای نوشیدن مناسب هستند، در حالی که این آب‌ها دارای انواع انگل هستند و خوردن آنها باعث بیماری‌های روده‌ای می‌شود که ممکن است چندین سال علائمی نشان ندهند.
گندزدایی آب در محل مصرف از راه‌های پیشگیری از وباست، به طوری که با استفاده از کلر به موازات تهیه و تدارک مخازن مطمئن می‌توان از آب آشامیدنی سالم استفاده کرد.
گندزدایی آب، یک فرآیند از عملیات تصفیه است که در نتیجه آن باکتری‌های موجود در آب از بین می‌روند. یک فرد می‌تواند با داشتن حداقل یک لیتر آب برای آشامیدن و دو لیتر برای تهیه غذا و مصرف ضروری شستشو در روز، زنده بماند.
سبزیجات و میوه های خام باید به دقت شسته و ضدعفونی شوند، در غیر این صورت باعث ابتلا به بیماری‌های روده‌ای می‌گردند. گاهی اوقات می‌بینیم افراد کاهو را بدون این که خوب ضدعفونی کنند، مصرف می‌کنند و این باعث ایجاد بیماری کیست هیداتیک می‌شود.
بیماری کیست هیداتیک توسط نوعی کرم ایجاد می‌شود که انتقال آن از طریق سبزی‌های آلوده است. برای اطمینان از انتقال نیافتن این بیماری‌ها، باید پس از پاک کردن انواع سبزی، آنها را در ظرف پر از آبی قرار داد و مقداری مایع ظرف‌شویی یا پرکلرین روی آن ریخت و پس از 5 دقیقه شست، طوری که کفی روی آنها باقی نماند تا کاملاً آلودگی آنها برطرف شود.
بیماری‌های فصلی هر ساله آسیب‌های فراوانی را به جامعه وارد می‌سازند، در حالی که در اکثر موارد می‌توان با احتیاط‌ها و پیشگیری‌های ساده، جلوی بروز بسیاری از این بیماری‌ها را گرفت.
بخش سلامت تبیان
منبع : جام جم آنلاین- رقیه نوری
