ایرانیان در کسب رتبه تخصص دارند!
ما از حیث فرهنگ کار در کشور مشکل داریم. در کشور ما فرهنگ یقه سفیدی پذیرفته شده است. اتلاف وقت در فرهنگ ما یک امر عادی شده است و فرار کردن از کار و زحمت یک نوع زرنگی است .درحالی که قبلا به کسی زرنگ می‌گفتند که بیشتر کارکند، ولی الان کسی که از زیر کار در برود زرنگ است.
تنبلی ایرانی‌ها موضوع تازه‌ای نیست. سال 86 بود که علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در صحن علنی مجلس درباره همین موضوع صحبت کرد؛ «عده‌ای شب و روز درس می‌خوانند که بعدا مجبور نشوند کار کنند. ما از حیث فرهنگ کار در کشور مشکل داریم. در کشور ما فرهنگ یقه سفیدی پذیرفته شده است. اتلاف وقت در فرهنگ ما یک امر عادی شده است و فرار کردن از کار و زحمت یک نوع زرنگی است .درحالی که قبلا به کسی زرنگ می‌گفتند که بیشتر کارکند، ولی الان کسی که از زیر کار در برود زرنگ است.
اتلاف وقت و فرار کردن از کار و زحمت و تلقی آن به زرنگی در فرهنگ ما به موضوعی عادی تبدیل شده است به طوری که بر اساس آمارهای جهانی ایرانیان بعد از اعراب و آفریقاییان جایگاه سوم تنبلی را در جهان به خود اختصاص داده‌اند.
اهمیت مسئله تنبلی اجتماعی و نبودن تحقیقات قبلی در این باره باعث شد تا کمیسیون اجتماعی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی هم پژوهشی با این موضوع انجام دهد. محققان در این پژوهش به دنبال این بودند که اولا میزان و نوع تنبلی اجتماعی را به‌دست آورند تا معین شود که مردم ایران با چه نوعی از تنبلی روبه‌رو هستند؛ تنبلی در سطح فردی و بر پایه دلایل شخصیتی یا تنبلی در سطح فردی و بر پایه دلایل اجتماعی یا اینکه مسئله اساسا در سطح ساختاری و کلان است و تنبلی بیش از آنکه فردی باشد اجتماعی قلمداد می‌شود.
در واقع ما باید را‌ههای گذران اوقات خود را تغییر دهیم و به سبک زندگی جدیدی روی بیاوریم. با پیش گرفتن و ادامه این سبک زندگی به مشکلاتی برخواهیم خورد که تنبلی یکی از آنهاست
دکتر جوادی یگانه عضو کمیسیون اجتماعی دبیرخانه شورای عالی فرهنگی می‌گوید که در سنجش میزان تنبلی در تهران نتایج تحقیق، وجود حداقل 20 درصد تنبلی در سطح شهروندان (در سطح زیاد و خیلی زیاد) را تایید کرد.کارشناسان دلایل متعددی را برای این مشکل ذکر کرده‌اند. عده‌ای از آنها معتقدند که اقتصاد دولتی مردم ایران را اینگونه بار آورده‌است و برخی دیگر ریشه‌های فرهنگی را مسبب این اوضاع می‌دانند که در نتیجه می بایست فرهنگ غلط را اصلاح کرد.
برای مثال در نظام آموزشی، ابتدا تعطیلی مدارس ابتدایی در پنجشنبه ها مطرح می شود و در ادامه به دنبال تعطیل کردن مدارس راهنمایی و دبیرستان نیز هستند . تعطیلی سه ماه تابستان به اضافه تعطیلات فراوانی که در طول سال وجود دارد سبب رخوت در سیستم آموزشی کشور شده است. هم چنین در نظام آموزشی که ما پیش گرفته‌ایم اصل بر انتقال محفوظات است و اصلاً تلاشی نمی‌شود که دانش آموزان و دانشجویان را به این مورد تجهیز کنند که چه طوری از این محفوظات بهره ببرند.
همچنین مسئله اوقات فراغت یکی از کلیدی‌ترین مباحثی است که در جوامع دیگر به شدت جدی گرفته می‌شود و برای آن برنامه‌ریزی می‌کنند تا بهترین بهره‌برداری را از آن داشته باشند. غنی کردن اوقات فراغت برای دانش آموزان و دانشجویان در کشورهای دیگر به گونه‌ای است که بتوانند از تماشای موزه‌‌ها، طبیعت و آثار باستانی لذت ببرند و دانسته‌هایی به آنها منتقل شود که بعدا به کار ببرند.
چنین در نظام آموزشی که ما پیش گرفته‌ایم اصل بر انتقال محفوظات است و اصلاً تلاشی نمی‌شود که دانش آموزان و دانشجویان را به این مورد تجهیز کنند که چه طوری از این محفوظات بهره ببرند.
در واقع به دلیل همین بی برنامگی است که جوانان ما بیشتر اوقات خود را با دوستانشان سپری می‌کنند و آمار بالای تماشای تلویزیونی که در جامعه ما وجود دارد به همین دلیل است.
نهایتا هم به دلیل وجود نفت خام و نعمتهای الهی فراوان در کشور و برخورداری از این منابع مالی بی نهایت کمتر به سوی کارهای تولیدی رفته ایم. سرانجام این عدم تمایل به سرمایه گذاری خلاق و گرایش به کارهای تولیدی و خلاقانه سبب می شود گرایش به شبکه های هرمی افزوده شود و بیشتر به فکر سود هنگفت با کار کم باشیم.
همچنین مشکل فرزند سالاری افراطی که متاسفانه در یکی دو دهه اخیر در خانواده های ایرانی رشد زیادی داشته بر این تنبلی دامن زده است. زیرا با این شرایط بچه ها با مشاهده تلاش بیش از حد پدر و مادر دیگر نیازی به فعالیت زیاد نمی‌بینند و اهل کار و تلاش نشده و با مشکلات زندگی درگیر نمی‌شوند و پشتکار ندارند تا با معضلات زندگی دست و پنجه نرم کنند. در واقع پدر و مادر با این نوع نگاه فرزند سالاری افراطی، خودشان را فدا می‌کنند تا همه نیازهای فرزندانشان را تامین کنند غافل از اینکه فرزندان آنها به سمت تنبلی سوق پیدا می‌کنند و نهایتا انگیزه این فرزندان به کار کم می شود و یکی از دلایل بیکاری جوانان در سال های آتی بدون شک همین کم انگیزه بودنشان است.
به همین دلیل بسیاری از عوارضی که ناشی از این ریشه فرهنگی است به این زودی‌ها از بین نخواهد رفت. زیرا فرهنگ مقوله‌ای است که به راحتی قابل تغییر نیست و مدت‌ها طول می‌کشد تا یک فرهنگ جا افتاده را بتوان تغییر داد. این امر باید با نگاه‌های تازه به معیار نزدیک شود و این ریشه‌های فرهنگی باید با پیگیری یک روند فرهنگی تغییر کند و عوض شود .
در واقع ما باید را‌ه های گذران اوقات خود را تغییر دهیم و به سبک زندگی جدیدی روی بیاوریم. با پیش گرفتن و ادامه این سبک زندگی به مشکلاتی برخواهیم خورد که تنبلی یکی از آنهاست. همه این‌ها در حالی است که در احادیث و روایات دین و شریعت ما هم تاکید فراوانی بر استفاده از زمان و دوری از تنبلی شده است. امیرالمومنین(ع) در نهج البلاغه می‌فرمایند مومن باید شبانه روز خود را به سه قسمت تقسیم کند؛ زمانی برای نیایش و عبادت پروردگار (معنوی)، زمانی برای تامین هزینه زندگی (مادی ) و زمانی برای واداشتن نفس به لذت‌هایی که حلال و مایه زیبایی است( معیشتی). باید توجه کرد که در همه این زمان‌ها بر دوری از تنبلی تاکید شده است. به همین دلیل باید با یک انرژی تازه به فکر اصلاح ساختارهای آموزشی بود تا این نگاه‌ها را عوض کند .
فرآوری:فاطمه برادران
بخش اجتماعی تبیان
منبع: خبر آنلاین/ مهر
