تبیان، دستیار زندگی
دعا» یکی از ابزار ارتباطی بندگان با خداوند متعال است و در زمان اضطرار و عقیم ماندن تمام تلاش‌ها و کوشش‌ها انجام می‌گیرد و اگر با شرایط استجابت دعا همراه باشد، حتماً اثر آن آشکار می‌شود؛ خداوند متعال می‌فرماید: «وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُم
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

5 کلید برای ورود به بهشت


«دعا» یکی از ابزار ارتباطی بندگان با خداوند متعال است و در زمان اضطرار و عقیم ماندن تمام تلاش‌ها و کوشش‌ها انجام می‌گیرد و اگر با شرایط استجابت دعا همراه باشد، حتماً اثر آن آشکار می‌شود؛ خداوند متعال می‌فرماید: «وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ» (غافر/60) پروردگار شما گفته است: «مرا بخوانید تا دعای شما را اجابت کنم، کسانی که از عبادت من تکبر می‌ورزند، به زودی با ذلت وارد دوزخ می‌شوند.»


بهشت

به یکی از بیداران و عارفان عاشق گفتند : راه بهشت کدام است؟ فرمود : مداومت بر پنج چیز :

1 ـ بازداشتن نفس از معصیت

وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَی النَّفْسَ عَنِ الْهَوَی؛ و اما کسی که از مقام و منزلت پروردگارش ترسیده و نفس را از هوا و هوس بازداشته است. (نازعات 79 : 40)

تعبیر دیگری که در این مورد می‌توان داشت، همان صبر در برابر گناه و معصیت می‌باشد.

در روایات نیز آمده است هر کس بر معصیت خدا صبر کند (معصیت خدا را انجام ندهد) خدای متعال برای وی نهصد درجه عنایت می‌فرماید که ما بین هر درجه فاصله‌ای هست مثل مقدار فاصله موجود از پایین‌تر ین نقطه زمین تا منت‌های عرش خدا.

پاداش صابرین در بیان قرآن

«وَ لَنَجْزِیَنَّ الَّذِینَ صَبَرُوا أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ؛ و قطعاً کسانی را که شکیبایی کردند به بهتر از آنچه عمل کردند، پاداش خواهیم داد.»(سوره نحل، آیه 96)

در آیات دیگر در تعیین مقدار پاداش صابران می‌فرماید: «أُولئِکَ یُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَیْنِ بِما صَبَرُوا وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَهِ السَّیِّئَهَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ؛ آنان اند که به (پاس) آنکه صبر کردند و (برای آنکه) بدی را با نیکی دفع می‌نمایند و از آنچه روزیشان داده‌ایم انفاق می‌کنند، دو بار پاداش خواهند یافت. (سوره قصص، آیه 54)»

روزی شخصی از علی علیه‌السلام درباره حیات طیبه‌ای که در آیه 97 سوره نحل به آن اشاره شده است سؤال کرد. آن حضرت در جواب فرمودند: «مراد از حیات طیبه قناعت است»

در جای دیگر اعلام می‌دارد که اجر و پاداش صابران از حدّ و شمارش خارج است و آن‌ها بدون حساب، پاداش دریافت می‌دارند: «إِنَّما یُوَفَّی الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسابٍ؛ بی تردید، شکیبایان پاداش خود را بی حساب (و) به تمام خواهند یافت.» (سوره زمر، آیه 10) همچنین خداوند به صابران وعده همراهی داده است:

«وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ؛ و صبر کنید که خداوند با شکیبایان است.» (سوره انفال، آیه 46)

«بَلی إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ یَأْتُوکُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا یُمْدِدْکُمْ رَبُّکُمْ بِخَمْسَهِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِکَهِ مُسَوِّمِینَ؛ نصرت و پیروزی را تنها در سایه صبر و شکیبایی میسّر می‌داند. (سوره آل عمران،آیه 125)»

«أُولئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَهٌ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ؛ هدایت، درود و رحمت پروردگار را به صابران ارزانی می‌دارد. .» (سوره بقره، آیه 157)

«و الله یحِب الصبرِینَ؛ صابران را در زمره دوستان و محبوبان خود یاد می‌کند.» (سوره آل عمران، آیه 146)

«فَاصْبِرْ کَما صَبَرَ أُولُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ؛ بارها و بارها به فرستادگان خود و همه انسان‌ها سفارش به صبر می‌نماید.» (سوره احقاف، آیه 35)

قناعت آب کویر
2 ـ به قلیل از دنیا که عبارت از حلال خداست رضایت داده و قناعت کند

ثَمَنُ الْجَنَّةِ الزُّهْدُ فِی الدُّنْیا؛ مسلماً بها و قیمت بهشت اطاعت خدا و ترک دنیاست. (غررالحکم : 276، حدیث 6090)

روزی شخصی از علی علیه‌السلام درباره حیات طیبه‌ای که در آیه 97 سوره نحل به آن اشاره شده است سؤال کرد. آن حضرت در جواب فرمودند: «مراد از حیات طیبه قناعت است».

3 ـ بر بندگی خالصانه و عبادت عاشقانه و سلوک عارفانه حریص باشد

تِلْکُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ؛ به پاداش اعمال شایسته‌ای که همواره انجام می‌دادید، این بهشت را به ارث بردید. (اعراف: 43)

4 ـ عاشق صالحان و صادقان و بندگان واقعی حق که از معرفت و عمل برخوردارند باشد

کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ؛ و با صادقان باشید [صادقانی که کامل‌ترینشان پیامبران و اهل بیت رسول بزرگوار اسلام هستند.] (توبه: 119)

در این آیه خداوند بیان می‌کند که با صادقین باشیم و با آنان همراهی کنیم.

بله! بحث پیرامون صداقت است، موردی که متأسفانه در زندگی‌های امروزی در حال رنگ باختن است. اختلافات خانوادگی، از بین رفتن رفاقت‌ها، دعوای همسران و ... همه از نبود گوهری است بنام صداقت. محال است کسی که در دوستی، نصیحت دیگران، و مهم‌ترین آن که ایمان است صداقت داشته باشد، با مشکلی مواجه شود. این امر و این گوهر به قدری ارزشمند است که از آن به عنوان یکی از عوامل بهشتی شدن انسان یاد کرده‌اند.

امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «نزد خداوند مقاماتی است که هیچ کس بدون دعا به آن نمی‌رسد»

5 ـ زیاد در مقام دعا برآید که دعا بهترین نوع رابطه عبد با حضرت حق است و خداوند مهربان استجابت را نتیجه دعا قرار داده است

«دعا» یکی از ابزار ارتباطی بندگان با خداوند متعال است و در زمان اضطرار و عقیم ماندن تمام تلاش‌ها و کوشش‌ها انجام می‌گیرد و اگر با شرایط استجابت دعا همراه باشد، حتماً اثر آن آشکار می‌شود؛ خداوند متعال می‌فرماید: «وَ قَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ» (غافر/60) پروردگار شما گفته است: «مرا بخوانید تا دعای شما را اجابت کنم، کسانی که از عبادت من تکبر می‌ورزند، به زودی با ذلت وارد دوزخ می‌شوند.»

دعا، نوعی عبادت، خضوع و بندگی در برابر خداوند متعال است و همانند عبادات دیگر، اثر تربیتی و تکاملی بر انسان می‌گذارد. انسان به وسیله دعا، شایستگی بیشتری برای درک فیض خداوند پیدا می‌کند؛ زیرا موهبت‌های الهی، بر حسب استعدادها و لیاقت‌ها تقسیم می‌شود، هر قدر استعداد و شایستگی بیشتر باشد، سهم بیشتری از آن مواهب نصیب انسان می‌گردد.

امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «نزد خداوند مقاماتی است که هیچ کس بدون دعا به آن نمی‌رسد» و امام کاظم (علیه‌السلام) می‌فرماید: «دعا کنید؛ زیرا دعا و درخواست از خدای عزوجل، بلا را ردّ می‌کند ...» پس نتیجه می‌گیریم که دعا نوعی کسب قابلیت برای تحصیل سهم زیادتر از فیض بی پایان پروردگار است. البته دعایی به هدف اجابت می‌رسد که شرایط لازم در آن و «دعا کننده» و «مطلبی که مورد تقاضا است» وجود داشته باشد .

فر آوری : زهرا جلال

بخش قرآن تبیان


منابع :

اخلاق اسلامی، نوشته احمد دیلمی و مسعود آذربایجانی

سایت حوزه

سایت عرفان