تبیان، دستیار زندگی
عادت به مطالعه باید در وجود هر کس نهادینه شود، در غیر این صورت تنها به مطالعه می توان به شکل یک گذران وقت نگاه کرد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کتاب و کتابخوانی در اوقات فراغت


عادت به مطالعه باید در وجود هر کس نهادینه شود، در غیر این صورت تنها به مطالعه می توان به شکل یک گذران وقت نگاه کرد.


کتاب و کتابخوانی در اوقات فراغت

پر کردن اوقات فراغت میلیون ها نوجوان و جوان که این روزها با تعطیلی کلاس های درس، تابستان گرم را در فضاهای خارج از محل تحصیل خود سپری می کنند، از جمله دلمشغولی های مسئولان مربوطه است که تدابیر مختلفی برای آن اندیشیده است. اما این که بحث مطالعه آزاد در این میان چه جایگاهی دارد، موضوع مهمی است که می توان از دریچه های مختلف به آن نگاه کرد.براساس آمار، سرانه مطالعه به عنوان یکی از فعالیت های مربوط به گذران اوقات فراغت در کشور 6 تا 7دقیقه است که این شاخص در تهران با 7/5دقیقه هم کاهش می یابد.

با این حال، برنامه های متنوعی که مسئولان برای پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان تدارک دیده اند، اکنون میزبان نوجوانان و جوانانی است که می خواهند بعد از مدت ها پشت میز کلاس های درس نشستن، تعطیلات تابستانی خود را با آنها سپری کنند.

برنامه های مختلف مراکز فرهنگی و اجتماعی در این زمینه اعلام شده، اما از ویژه برنامه های مراکز مرتبط با کتاب و کتابخوانی مثل کتابخانه های عمومی خبرهای تازه و قابل توجهی درمیان نیست.

گویی مسئولان این مراکز برای جمعیت 22میلیونی نوجوانان و جوانان کشور که این روزها زنگ طولانی اوقات فراغت خود را سپری می کنند، طرح های تازه ای ندارند و اکثر برنامه ها همان روال قبلی را دارند و اگر هم تغییراتی در برخی از آنها ایجاد شده، در مقایسه با زمان طولانی اوقات فراغت دانش آموزان در این فصل به چشم نمی آید.

آمارها می گوید بیشترین زمان صرف اوقات فراغت در تهران و سایر شهرها صرف تماشای تلویزیون می شود که 42درصد این اوقات را تشکیل می دهد، در مراتب بعدی رفت و آمد با دیگران با 14درصد و ورزش با 10درصد می گیرد.

درحالی که موضوع کتاب و کتاب‌خوانی به عنوان یکی از شیوه های علمی مفید برای پرکردن اوقات فراغت دانش آموزان می تواند جایگزین برخی از برنامه های صرفاً سرگرم کننده باشد. البته رویکرد غالب دانش آموزان در این میان، به سوی برنامه های تفریحی و سرگرم کننده است که برای این منظور هم می توان ظرفیت های تفریحی و سرگرم کننده در بحث مطالعه کتاب های مختلف را به آنها یادآوری کرد.

آمارها می گوید بیشترین زمان صرف اوقات فراغت در تهران و سایر شهرها صرف تماشای تلویزیون می شود که 42درصد این اوقات را تشکیل می دهد، در مراتب بعدی رفت و آمد با دیگران با 14درصد و ورزش با 10درصد می گیرد.

برای دستیابی به موقعیت بهتر در این زمینه می توان به طرح ها و برنامه های تازه و ابتکاری متوسل شد و با برپایی غرفه های ویژه کتاب در مراکز مختلف از جمله خانه های فرهنگ و فرهنگسراها، ورزشگاه ها، بوستان ها و هرجایی که در این فصل محل تردد و حضور نوجوانان و جوانان است، مطالعه کتاب را به برنامه های تفریحی آنها نزدیک کرد تا فرهنگ مطالعه به عنوان یکی از سرگرمی های سالم و مفید این قشر از آینده سازان جامعه از همین حالا به صورت یک عادت دربیاید و به مرور نهادینه شود، چراکه بسیاری از کارشناسان امور اجتماعی معتقدند، اکثر آسیب های اجتماعی با پایین بودن میزان مطالعه افراد در جامعه ارتباط مستقیم دارد و با افزایش میزان مطالعه در جامعه می توان آمار آسیب های اجتماعی را کاهش داد.

چگونه به مطالعه علاقمند شویم؟

اگر کتابخوان خوبی باشیم می توانیم از کتاب های مناسبی که در اطرافمان هستند لذت ببریم. عادت به مطالعه کمی دشوار است، اما با اندکی تلاش می توان این فرهنگ خوب را در خود زنده کنیم .

عادت به مطالعه باید در وجود هر کس نهادینه شود، در غیر این صورت تنها به مطالعه می توان به شکل یک گذران وقت نگاه کرد. در اینجا چند پیشنهاد به ما کمک می کند تا نه تنها پس از مدتی کوتاه کتابخوانی حرفه ای شویم، بلکه مطالعه تبدیل به یکی از مفرح ترین سرگرمی های ما شود:

1- انتخاب کتاب در زمینه ای که به آن علاقمند هستید ؛ اگر شما به رشته  یا زمینه خاصی علاقمندید و از آن لذت می برید به دنبال انتخاب کتاب هایی باشید که در زمینه آن رشته ها هستند. با این کار عادت مطالعه در شما کم کم نهادینه می شود و پس از مدتی از هر کتابی در هر زمینه ای و با هر محتوایی لذت می برید.

2- ادبیات داستانی و یا غیر داستانی ؛ تعدادی از کتاب ها کاملا ساخته و پرداخته تخیلات نویسنده و کلا از حقیقت به دورند که به آنها نام کتاب های داستانی داده شده است. رمان ها ، داستان های کوتاه و افسانه ها نمونه خوبی از این دسته هستند. اینگونه کتاب ها می توانند شما را به جاهای دیگری ببرند و به قدرت تخیل شما کمک کنند.این دسته از کتاب ها برای برداشتن گام های نخست مطالعه لذت بردن از کتاب بسیار مناسب هستند . اما کتاب های غیر داستانی مبنای حقیقی دارند، مانند کتاب های تاریخی و علمی؛ اما این به آن معنا نیست که این دسته از کتاب ها خسته کننده اند، بلکه برای آغاز کار مناسب نیست، اما با خو گرفتن به عادت پسندیده مطالعه می توان پس از مدتی کوتاه از آنها نیز لذت برد.

3-از سایر اعضای خانواده نیز کمک بگیرید؛ از پدر و مادر و کسانی که به آنها علاقمند هستید  یا خصوصیات مشترکی با آنها دارید بخواهید تا کتاب هایی را که خوانده اند و از آن لذت برده اند به شما معرفی کنند . با این کار شما نیز شاید از کتابی که آنها خوانده اند لذت ببرید و همین امر نقطه ای برای لذت بردن از مطالعه باشد.

4- از متخصصان بخواهید؛ کتابخانه مکان خوبی است که شما بتوانید کتاب هایی را که دوست دارید پیدا کنید و مجبور نیستید تا خودتان درباره آن تحقیق کنید. درباره علایقتان با کتابداران صحبت کنید تا آنها در این زمینه شما را یاری کنند.

5- برپایی جلسه کتابخوانی؛ با دوستانتان قرار بگذارید تا هر کسی کتابی مشخص را بخواند و پس از مطالعه درباره آن کتابها با هم صحبت کنید. این کار شما را تشویق می کند تا هم یک جلسه دوستانه داشته باشید و هم پیش زمینه ای از کتابی که نخوانده اید تا تصمیم بگیرید که این کتاب را بخوانید یا نه.

6- به مطالعه تنها به عنوان سرگرمی نگاه نکنید؛ همه افراد به مطالعه به عنوان نوعی سرگرمی نگاه می کنند و فکر می کنند اگر آن را انجام ندهند کار اشتباهی مرتکب نشده اند . اما اگر به مطالعه به عنوان یکی از نیازهای ضروری زندگی نگاه کنیم یاد می گیریم تا مانند غذا خوردن آن را هرگز فراموش نکنیم.

با چنین گام های موثری شاید در کمتر از یک ماه بتوان عادت خوب مطالعه را در خود پرورش داد.

فرآوری: مهسا رضایی

بخش کتاب و کتاب‌خوانی تبیان


منابع: روزنامه کیهان، خبرگزاری کتاب ایران