تعیین وقت ظهور ممنوع!

نقد و بررسی مستند ظهور نزدیک است(14)

تاکنون به نه ایراد اساسی از مجموعه مشکلات مستند «ظهور بسیار نزدیک است» اشاره کرده ایم. اکنون به دهمین ایراد خواهیم پرداخت:

نقاط ضعف مستند ظهور بسیار نزدیک است(2)

شتابزدگی در تاریخ ظهور(3)

هدف از بیان نشانه های ظهور(4)

ستون لرزان مستند ظهور(5)

مهمترین منبع روایی نشانه ظهور(6)

تحلیل‌های غلط در مستند ظهور(7)

اعتبارسنجی منابع روایی نشانه‌ ظهور(8)

منابع اصلی نشانه‌شناسی ظهور (9)

احادیث جعلی در مستند ظهور (11)

علت تحریف کنندگان روایات ظهور (12)

10ـ افتادن در دام توقیت «نزدیک بودن ظهور» آرزوی قلبی همه منتظران امام عصر می باشد و دعای هر لحظه و هر ساعت شیفتگان مهدوی است. پیشوایان ما به همه ما آموخته اند که برای فرج آن حضرت دعا کنیم و منتظر ظهور او باشیم و خود را هر لحظه برای حکومت عدل گستر او آماده سازیم.(بحارالانوار، ج 92، ص 326)

دوران غیبت امام عصر، بنابر تعالیم اهل بیت، دوران امید است و شور و نشاط و تحرک ویژه ای می طلبید. با این حال این شور و نشاء محدوده ای هم دارد که خود اهل بیت، برایمان ترسیم نموده اند و پیشروی بیش از آن را به شدت نهی کرده اند. در سومین ایرادی که به این مستند گرفته شد به یکی از این محدوده ها یعنی استعجال (شتابزدگی در فرارسیدن تاریخ ظهور) اشاره گردید. در آنجا گفته شد که در فرهنگ اهل بیت «پیگیری تاریخ ظهور» امری نکوهیده و دعا برای «تعجیل فرج» کاری پسندیده است.

محدوده دیگری که در روایات به شدت از آن نهی شده، «توقیت» یعنی «تعیین وقت برای ظهور» است. علامه مجلسی در جلد 52 کتاب بحارالانوار، ص 101 بابی با عنوان «التمحیص و النهی عن التوقیت» گشوده و تعداد زیادی از این گونه روایات را جمع آوری کرده است.

فراوانی این روایات و اعتبار سندی قسمت قابل ملاحظه ای از آنها و اجماع دانشمندان بزرگ شیعه بر این مساله، جای هیچ شک و شبهه ای را برای حرمت و نهی شدید این مساله باقی نگذاشته است. با کنکاش در این دسته از روایات روشن می شود که این روایات به چند نکته پراهمیت اشاره دارند:

اول اینکه: تنها خداوند است که از تاریخ ظهور خبر دارد. از امام رضا علیه السلام نقل شده که فرمودند:

أَنَّ النَّبِیَّ ص قِیلَ لَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَتَى یَخْرُجُ الْقَائِمُ مِنْ ذُرِّیَّتِكَ فَقَالَ مَثَلُهُ مَثَلُ السَّاعَة الَّتِی «لا یُجَلِّیها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِیكُمْ إِلَّا بَغْتَةً (سوره اعراف، آیه 187)». (كمال الدین، ج 2، ص 373)

از پیامبر خدا سوال شد که چه زمانی قیام کننده ای که از فرزندان تو است، خروج خواهد کرد؟ پیامبر خدا پاسخ داد: قیام او همانند قیامت است که (قرآن درباره روز رستاخیز چنین می گوید: همانا علم آن تنها نزد پروردگار من است و) «هیچ كس جز او (نمى‏تواند) وقت آن را آشكار سازد. (این حادثه حتى) در آسمان ها و زمین، سنگین (و بسیار پر اهمیت) است و جز بطور ناگهانى، به سراغ شما نمى‏آید!»

دوم اینکه: به دلیل آنکه تاریخ ظهور را تنها خداوند می داند، بنابراین هر کس برای ظهور، زمان تعیین کند، دروغگو است:

در قسمتی از نامه ای که از امام زمان(عج) به دست ما رسیده، چنین آمده است:

«أَمَّا ظُهُورُ الْفَرَجِ فَإِنَّهُ إِلَى اللَّهِ وَ كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ» (کمال الدین، ج 2، ص 48)؛ اما ظهور فرج با خداست و وقت گذاران دروغ گویانند.

سوم اینکه: سیره دائمی اهل بیت نیز چنین بوده که هیچگاه برای ظهور تعیین وقت نکرده اند. امام صادق علیه السلام می فرماید:

كَذَبَ المُوَقِّتونَ ما وَقَّتْنا فیما مضى و لا نُوقِّتُ فیما یُستَقْبَلُ(الغیبه طوسی، ص 426)؛ وقت گذاران دروغ مى گویند. ما (اهل بیت) نه در گذشته، وقت (ظهور) را تعیین كرده ایم و نه در آینده، تعیین وقت خواهیم کرد.

چهارم اینکه: وظیفه عموم شیعیان در برابر کسانی که برای ظهور وقت تعیین می کنند، تکذیب علنی و مبارزه فکری با آنان است. امام صادق علیه السلام به محمد بن مسلم می فرماید:

مَنْ وَقَّتَ لَكَ مِنَ النَّاسِ شَیْئاً فَلَا تَهَابَنَّ أَنْ تُكَذِّبَهُ فَلَسْنَا نُوَقِّتُ لِأَحَدٍ وَقْتاً(الغیبه طوسی، 426)؛ هر كس براى تو وقت تعیین كرد، بى محابا آن را دروغ بشمار؛ زیرا ما براى هیچ كس، هیچ وقتى تعیین نمى كنیم.

و پنجم اینکه: تعیین وقت برای ظهور جدای از تاثیرات نامطلوب فراوانی که بر روی منتظران می گذارد، ظهور را نیز به تعویق خواهد انداخت. امام باقر علیه السلام می فرماید:

أَبَى اللهُ إِلَّا أَنْ یُخَالِفَ وَقْتَ الْمُوَقِّتِین (الكافی، ج 1، ص 368)؛ خداوند جز این نمی خواهد که با تاریخی که وقت گذاران تعیین کرده اند، مخالفت کند (و بر خلاف آن تاریخ، حضرت را ظاهر گرداند)

بنابراین هر کس با هر قصد و غرض و انگیزه ای و در هر جایگاه و منصب و مقامی، اگر به دام توقیت بیافتد و برای ظهور حضرت مهدی وقت تعیین کند، دروغگو خواهد بود و وظیفه عموم جامعه شیعی، مقابله جدی و تکذیب چنین افرادی است.

اما ببینیم آیا در این مستند نیز این کار بسیار نکوهیده صورت پذیرفته است یا نه؟

توقیت بر آمده از این فیلم بسیاری از بزرگان دینی ما پس از انتشار گسترده این فیلم، در برابر آن موضعی جدّی و محکم گرفتند و در ضمن اشاره به امکان ناخواسته بودن این خطای بزرگ از جانب سازندگان آن، انحراف شکل گرفته در این مستند را به جدّ مورد نکوهش قرار دادند. دلیل اصلی موضع گیری اندیشمندان دینی در برابر این مستند، همچنانکه از بیانیه ها، نقدها و سخنرانی های پیرامون آن بر می آید, «توقیت» برآمده از درون مایه این فیلم است.

اگرچه سازندگان این مستند در قسمت های ابتدایی فیلم، به نکوهیده بودن «تعیین وقت برای ظهور» اشاره کرده و آن را کاری مردود و نادرست شمرده اند و مسیر فیلم را همراه با احتمالات و دور از تعیین وقت معرفی می کنند، اما در نهایت برآیند به دست آمده از فیلم، بیننده را به تعیین وقت برای ظهور می کشاند.

این نکته ای است که سازندگان این مستند به صورت تلویحی آن را پذیرفته و به آن اقرار کرده اند. در بند 5 بیانیه ای که گروه سازنده در تاریخ 22 فروردین 90 ارائه داده، چنین آمده است:

«سعی ما بر آن بوده که تطبیق مصادیق را به عنوان احتمال بیان کنیم و در جای جای سی دی به آن اشاره نموده ایم. لکن به دلیل بیان هنرمندانه و متناسب با فضای فیلم سازی، برخی از منتقدان نتیجه برآمده از فیلم را این چنین نمی دانند و ظاهرا سی دی در شیوه بیان، دچار این اشکال نیز می باشد.»

بنابراین باید گفت که نتیجه برآمده از این فیلم، پای نهادن در منطقه ممنوعه است و چیزی جز «توقیت» را به همراه ندارد. مسلما چنین کاری از دیدگاه اهل بیت نه تنها پسندیده نیست بلکه بسیار نکوهیده و نهی شده است. همچنین شور و شعف حاصل از این مستند نیز به دلیل آنکه از محدوده مورد تایید اهل بیت خارج است، نه تنها سودی به همراه نخواهد داشت بلکه مضرات و زیان های فراوانی را در پی خواهد آورد.

اما در قسمت بعد برای آنکه به وضوح روشن شود برآیند حاصل از این فیلم تعیین وقت برای ظهور است، دلایلی را ارائه خواهیم داد.