انقلابی نوین در عکاس
کاش میشد اول عکس بگیریم، بعد فوکوس کنیم! بدون شک کم نیستند عکاسانی که در طول دوران کاری و حرفهای خود آرزو کردهاند کاش از چنین توانایی و امکانی برخوردار بودند. بعنوان عکاس بارها شده که از صحنهای غیرقابل تکرار عکسی گرفتهایم و بعد در خانه و هنگام تماشای آن در سایز بزرگتر و روی مانیتور متوجه شدهایم که نقطهی فوکوس را به درستی تعیین نکردهایم و در نتیجه سوژهی اصلی ما در عکس به درستی فوکوس نشده است و شی دیگری که اهمیت کمتری داشته وضوح صد درصد پیدا کرده یا اینکه اصلا در اثر کمدقتی عکسمان به اصطلاح تار شده و وضوح کاملی ندارد. حالا به نظر میرسد شرکتی در کالیفرنیا به فناوری تازهای دست یافته که میتواند این آرزوی دیرینهی عکاسان را جامهی عمل بپوشاند.
کمپانی Lytro که به تازگی با سرمایه اولیه 50 میلیون دلار تاسیس شده است در حال توسعه تکنولوژی بسیار خاصی در زمینه عکاسی است. این شرکت دوربین دیجیتالی را طراحی کرده است که ممکن است موجب انقلاب در عکاسی شود. این دوربین که قرار است با قیمت مناسب و برای مصرف کننده عرضه شود قادر است عکس هایی بگیرد که فوکوس قسمت های مختلف آن تغییر کند. در دوربین های فعلی می توان به بخشی از تصویر و یا یک شیء خاص فوکوس کرد ولی در عکس های که با دوربین Lytro گرفته می شوند پس از اتمام عکاسی می توان در بخش های مختلف عکس فوکس را تغییر داد. در ادامه نمونه هایی از عکس های گرفته شده با این دوربین را مشاهده خواهید کرد.
فناوریای که شرکت لایترو از آن استفاده میکند، موسوم به میدان نور یا light field است.
در دوربینهای معمول، لنز، نور را روی حسگر متمرکز میکند، حسگر تنها شدت و رنگ نور را ثبت میکند، اما در دوربینهای ویژه لایترو، یک سری میکرولنز، نور را روی حسگر ویژهای متمرکز میکنند که میتواند علاوه بر شدت و رنگ نور، جهت اشعه نور را هم ثبت کند. همین مسئله باعث میشود که بتوان عکسهایی گرفت که بعد از ثبت، در آینده عکاس و بیننده عکس بتواند، روی آن فوکوس مجدد کند.
البته دوربینهایی که فناوری میدان نور یا plenoptic استفاده میکنند، چیز تازهای نیستند، کاری که شرکت لایترو کرده است، این است که با پنجاه میلیون دلار هزینه، این فناوری تا حالا گرانقیمت را آنقدر ارزان کرده است که مصرفکننده معمولی هم بتواند دوربینهای از این دست بخرد.
لایترو قصد دارد تا پایان امسال دوربینهایش را وارد بازار کند
این عکسهای در واقع، عکسها را از حالت دوبعدی معمول خارج میکنند و کاری میکنند که عکس حالت لایه لایه به خود بگیرد. از الان میتوانم تصور کنم که عکاسان خبره، بتوانند چه شعرهایی نابی با این دوربینها بسرایند. با این عکسها حتی میشود بیننده را دعوت کرد تا با سیر و سیاحت لایههای عکس، داستان پنهان عکس را، خود، کشف کند.اما این فناوری در کمک به تهیهی عکسهای بهتر در نور کم هم بسیار موثر خواهد بود. در حقیقت با کمی نوآوری و خلاقیت بیشتر این فناوری میتواند عامل «سرعت شاتر» را دگرگون کند و تعریف تازهای برای کاربرد آن ارائه نماید و حتی شاید از نقش و ارزش آن در بحثهای فنی «عکاسی» بکاهد. همچنین با کاربرد این حسگرها در دوربینهای دیجیتال مسلما طراحی بخشهایی از تجهیزات «عکاسی» بخصوص لنزها دگرگون خواهد شد و باید منتظر پیدایش نسل تازهای از لنزها برای دوربینهای دیجیتال باشیم. چرا که حسگرهای جدید با لنزهای کنونی سازگار نیستند و نیاز به ترکیبی از میکرو لنزهای مخصوص خواهد بود. لنزهایی که بدون شک نسبت به لنزهای کنونی بسیار متفاوت بوده و توانایی تولید عکسهای بهتر در نور کم را خواهند داشت.
تاکنون دکتر نگ مدیر 31 سالهی شرکت «لیترو» چهار مزیت عمده برای این فناوری برشمرده است:
سرعت بیشتر در گرفتن عکس: از آنجائیکه دوربین پیش از ثبت تصویر دیگر نیازی به انتخاب سوژهی اصلی و فوکوس کردن بر روی آن ندارد سرعت ثبت تصویر افزایش خواهد یافت. این عامل بخصوص در عکاسی خبری یا ورزشی و گونههای دیگری از عکاسی که سرعت ثبت تصویر اهمیت خاصی دارد بسیار به کار میآید.
عمکرد بهتر در نور کم: دوربینهای مجهز به این فناوری در نور کم بدلیل استفاده از تمام ظرفیتهای نوری مکان، عکسهای بهتری ثبت خواهند کرد که کیفیت فنی و وضوح بهتری دارند.
عکسهای سه بعدی: با استفاده از فناوری «میدان نوری» دوربینها قادر خواهد بود با کاربرد تنها یک لنز ساده عکسهای سه بعدی تولید کنند و برای دیدن این تصاویر سه بعدی هم نیازی به عینک یا دستگاه مخصوصی نخواهد بود. در واقع عکاس به راحتی میتواند تصویری دو بعدی را به سه بعدی و بالعکس تبدیل نماید.
تصاویر زنده: با انتشار عمومی عکسهای گرفته شده با این فناوری بر روی اینترنت یا هر جای دیگری که امکان دسترسی دیگران وجود داشته باشد مخاطبان میتوانند وضوح و عمق میدان عکسها را تغییر دهند و با تغییر پرسپکتیو آنها را از زاویهی دیگری تماشا کنند و به بیان دیگر دید اولیهی عکاس را تغییر دهند.
ریچارد هرناندز، فتوژورنالیستی که توانسته یکی از عکاسانی باشد که نمونهای از این دوربینها را امتحان کردهاند، به رسانهها گفته است که دوربینی که برای تست به او دادند در پوشش پلاستیکی سیاهی قرار داشته و او قادر به دیدن طراحی داخل آن نبوده ولی اندازهی خود بسته در حد اندازهی دوربینهای کنونی بوده است. وی دربارهی تجربهی کار با این دوربین جدید هم گفته است: «هنگام عکاسی فقط روی ترکیببندی و خود عکس تمرکز میکنید و دیگر لازم نیست نگران فوکوس کردن باشید، این کاریست که بعدا قرار است انجام دهید!» شرکت «لیترو» میگوید امیدوار است نخستین مدل از دوربینهای مجهز به این حسگرهای ویژه را تا پیش از پایان سال جاری میلادی رونمایی کند. اما با این وجود این شرکت هنوز باید جزئیات بیشتری دربارهی این اختراع خود ارائه نماید. زمان دقیق ارائهی این فناوری برای استفادهی عموم، قیمت تقریبی نخستین نمونه از حسگرهای اینچنینی، اندازه و ابعاد این حسگرها، چگونگی ساختمان لنزهای سازگار با این فناوری، کیفیت فنی و سایز عکسهای تولیدی توسط این حسگرها هنوز از جمله نکات مبهم در این پروژه هستند.
فرآوری: فاطمه مجدآبادی
بخش دانش و زندگی تبیان
منابع:
زومیت، یک پزشک، عکاسی