برنامه غذایی کارگران چگونه باید باشد؟

در کارخانجات، شرکت های بزرگ و غیره، که یک جمعیت، بخشی از زندگی خود را به صورت شبانه روزی در آن مکان ها می گذرانند لازم است رژیم غذایی خاصی منظور شود تا بتواند نیاز غذایی افراد را درازمدت فراهم سازد.

در تغذیه ی گروهی کارگران، ازغذا بیشتر به عنوان مشوق کار استفاده می شود؛ بنابراین، هدف اصلی را اقتصاد تشکیل می دهد.

مواردی که باید در تهیه و تنظیم رژیم غذایی کارگران لحاظ شوند:

1

- بهداشت غذایی:

باید توجه داشت که آلودگی های مختلف به دلیل تغذیه ی جمعیت زیاد، اثرات وخیم و جبران ناپذیری را به بار نیاورد.

2

- کیفیت غذا:

غذا باید متناسب یا متعادل باشد. انرژی مورد نیاز باید به این صورت باشد که حدود 65- 55 درصد انرژی از کربوهیدرات ها،  15- 10 درصد از پروتئین ها  و 35- 25 درصد از چربی ها تامین شود. در ضمن غذا باید حاوی مواد مغذی باشد که اغلب در این شرایط ایجاد کمبود می کنند( ویتامین ها  و  املاح ). این نوع غذا مناسب است و شادابی مصرف کنندگان آن را در پی خواهد داشت؛ همچنین موجب افزایش بهره ی کاری کارگران و احساس خستگی کمتر می گردد و مانع از بروز بیماری های مختلف می شود.

3

- تنظیم میزان انرژی:

میزان انرژی روزانه باید طوری تنظیم شود که متناسب با نیاز مصرف کننده باشد، تا کمتر به چاقی و یا لاغری دچار شود.

4

- وعده های غذایی:

صبحانه، ناهار، شام و فواصل صبح و عصر یا حتی آخر شب نیز باید رعایت شود تا مواد غذایی مصرف شده به صورت چربی ذخیره نگردد و از جهت دیگر، از ذخائر بدن کاسته نشود. ولی در مراکزی که سه وعده غذا مصرف می شود، باید تقسیم انرژی و مواد مغذی به صورت درست در این سه نوبت صورت پذیرد. در مراکزی که فقط یک وعده ی غذای اصلی (مثل ناهار) داده می شود، باید کوشید بیشترین انرژی و مواد مغذی ضروری در این وعده ی غذا گنجانده شود تا در صورت نخوردن صبحانه و کم خوردن شام، مصرف کننده دچار کمبود نشود(البته توصیه می شود تا حد امکان پنج وعده غذایی در نظر گرفته شود).

5

- تهیه ی غذا:

فراهم کردن غذا باید به صورت مطبوع و پاکیزه انجام شود؛ مهارت آشپز و نظافت وی و دیگر همکاران او بسیار حائز اهمیت است.

عوامل مؤثر بر روی انرژی مورد نیاز:

* طول مدت کار

* سلامت فرد

* شدت کار

* وضعیت تغذیه ی افراد (هم قبل از کار و هم در حین انجام کار)

* وجود استرس و همچنین شرایط محیطی مانند ارتفاع، حرارت، رطوبت، فشار و تفا وت های بین افراد مختلف از نظر توده عضلانی در استفاده از انرژی مورد نیاز در طول کار مؤثر است.

مصرف مواد مغذی و انرژی زا در طول کار

انرژی مورد نیاز در طول کار از دو منبع کربوهیدرات و چربی تامین می شود و پروتئین در زمانی که ذخایر کربوهیدرات تخلیه شده باشد، به عنوان منبع دیگری از انرژی محسوب می شود. البته انرژی حاصل از منبع پروتئین بسیاراندک است؛ به طور کلی چربی، قابلیت تحمل کار سبک در مدت طولانی را بدون مکمل داراست، درحالی که ذخایر گلیکوژن اگر به تنهایی مصرف شوند، درعرض 12ساعت تخلیه می شوند. رژیم پرکربوهیدرات جهت نگهداری ذخایر گلیکوژن کبدی و همچنین برای تولید مجدد گلیکوژن ماهیچه ای ضروری است. از بین رفتن گلیکوژن کبدی منجر به کاهش قند خون، و فقدان گلیکوژن عضلانی باعث کاهش توان کار عضلانی می شود.

مطالعات انجام شده نشان می دهد که حذف کربوهیدرات برای بیش از یک روز منجر به افزایش مواد ستونی (کتون بادی ها، اسید بتاهیدروکسی بوتریک و اسید استواستیک و استون) و تجزیه ی پروتئین های بدن به اسیدهای آمینه، کاهش آب بدن و در نهایت کاهش کا تیون های بدن می شود. این اثرات می تواند با مصرف حداقل 100گرم از مواد کربوهیدراتی از بین برود. به طور معمول توصیه می شود 60- 55 درصد کالری رژیم غذایی ازمنبع کربوهیدرات تأمین شود و بهتر است از کربوهیدرات های پیچیده (مثل غلات ، حبوبات و سیب زمینی ) به جای کربوهیدرات های ساده (مانند قند و شکر ) استفاده شود؛ زیرا کربوهیدرات های پیچیده دیرتر جذب می شوند و کم تر به فرم چربی در می آیند.

به طور کلی 60 درصد کالری رژیم حتماً باید از منبع کربوهیدرات به ویژه نوع پیچیده باشد. هم چنین باید 30 درصد کالری مورد نیاز ازمنبع چربی و بقیه از منبع پروتئین تامین شود. جهت افزایش سوخت و ساز انرژی، نیاز به سه ویتامین B3 , B2 , B1  افزایش پیدا می کند.

بنابر این داشتن یک رژیم غذایی کافی و متعادل به همراه افزایش میزان انرژی، آب ، آهن ، و این سه ویتامین(B1، B2، B3 ) جهت تغذیه کارگران توصیه می شود.

منبع: ماهنامه دنیای تغذیه