تهمت ناروا به ماریه قبطی!

ماریه دختر شمعون قبطی بود که همراه با غلام خواجه خود و جریح و برخی هدایای دیگر در سال هفتم از سوی پادشاه اسکندریه مقوقس به رسم هدیه خدمت رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرستاده شد.

ماریه که بود؟

ماریه دختر شمعون قبطی بود که همراه با غلام خواجه خود و جریح و برخی هدایای دیگر در سال هفتم از سوی پادشاه اسکندریه مقوقس به رسم هدیه خدمت رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرستاده شد.

پیامبر(صلی الله علیه و آله) ماریه را به همسری خود برگزید و در محله «عالیه» که آن را «مشربه ام ابراهیم» می گویند، منزلی برای آن بانو تهیه کرد. پس از چندی در سال هشتم هجری خداوند ابراهیم را از این بانو به پیامبر(صلی الله علیه و آله) عنایت فرمود.

ابراهیم یک سال و ده ماه و هشت روز و به روایت دیگری یک سال و شش ماه و چند روزه بود که درگذشت و او را در بقیع دفن کردند.(1)

نسبت ناروا به ماریه!

پس از آن که ابراهیم فرزند رسول خدا(صلی الله علیه و آله) به رحمت الهی واصل شد آن حضرت بسیار محزون شدند. نقل است از علی بن ابراهیم و ابن بابویه به سندهای معتبر و موثق از امیرالمؤمنین و امام باقر و امام صادق(علیهم السلام) که عایشه به آن حضرت گفت: چرا این قدر برای ابراهیم اندوهناکی؟ چرا که او فرزند جریح قبطی بود که هر روز به نزد ماریه می رفت.

پیامبر(صلی الله علیه و آله) از این سخن بسیار خشمگین شدند و با آن که کذب سخن عایشه را می دانستند برای مصالحی امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) را نزد خود طلبیدند و ایشان را امر کردند که در این مورد تحقیق نمایند و حقیقت امر را روشن کنند. (2)

دروغگو رسوا می شود!

امیرالمؤمنین حضرت علی(علیه السلام) درباره این موضوع تحقیق نمودند و متوجه شدند جریح غلامی خواجه است. زیرا در میان قبطیان رسم بر آن بود که از خدمتکاران ایشان هر کس را که داخل خانه ایشان می شد، او را خواجه سرای می کنند و چون قبطیان به غیر قبطیان انس نمی گیرند پدر و ماریه، جریح را با او به خدمت پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرستاد که غلام خدمتگزار وی باشد.

پیامبر(صلی الله علیه و آله) با شنیدن موضوع فرمودند: شکر می کنم خداوندی را که همیشه بدی ها را از ما اهل بیت دور می گرداند و کذب دروغگویان را ظاهر می کند.(3)

آیه ای در مذمت دروغگو

پس از آن واقعه حق تعالی آیه 11 سوره مبارکه نور را در تقبیح و مذمت عایشه نازل فرمود که می فرماید: إنّ الّذین جآءوا بالإفکِ عُصبَةٌ مِنکم لاتحسبوه شرّاً لکم بل هو خیرٌ لکم لکُلّ امرِئٍ منهم مااکتَسَبَ مِنَ الاِثم و الّذی تَوَلّی کبرَه مِنهم له عذابٌ عظیمٌ؛ همانا کسانی که آن بهتان را بستند گروهی همدست از منافقان شمایند؛ بپندارید ضرری از آن به آبروی شما می رسد بلکه خیر و ثواب نیز خواهید یافت؛ هر یک از آنها به عقاب گناه خود خواهند رسید و آن کس از منافقان که رأس و منشأ این بهتان بزرگ گشت هم او به عذابی بزرگ معذّب خواهد شد.

همچنین آیات قذف در این باره نازل شد. (4)

آنهایی که خود را به راهی دیگه می زنند!!

با آن که در تفاسیر شیعه و سنی به تفصیل درباره این آیه و نیز آیات قذف و شأن نزول آنها به طور مفصل توضیح داده شده است، اما شاید برای شما هم جالب باشد که برخی از اهل تسنن از فرقه وهابیت با انتشار کتب گوناگون و به ویژه توزیع آنها در ایام حج در میان شیعیان می کوشند اصل این موضوع را انکار نموده و حتی آیات نازل شده را در مذمت افرادی تفسیر کنند که به عایشه چنین تهمتی را بسته اند!(5) ایشان با غفلتی عمدی از قضیه ماریه و موضوع تهمتی که عایشه به او روا داشت، در صدد اثبات شأن نزول آیات درباره عایشه هستند و با دلایل و استدلال های گوناگون تلاش می کنند حرمت تهمت و سبّ نسبت به همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) را گوشزد نمایند!

ایشان به نقل از محمدبن عبدالوهّاب که بنیان گذار فرقه وهابیت در عربستان سعودی است می گویند: هرکس اتهام ناپاکی را به امّ المؤمنین عایشه مطهره نسبت دهد، او از زمره عبدالله بن ابی سلول سردسته منافقین می باشد! (6)

البته کاملاً واضح و بدون تردید است که از نظر همه فرق اسلامی تهمت زدن و نسبت ناروا دادن به مسلمان به ویژه آن که همسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) باشد بسیار مذموم است و به گفته قرآن برای چنین کسی عذاب سختی در پیش است. اما مسأله آن است که تغییر واقعیات هرگز نمی تواند اصل موضوع را مورد خدشه قرار دهد که آیات الهی در مذمّت تهمت و دروغ آن نازل گردیده اند!

به ویژه آنکه در خود کتب اهل تسنن از حسادت و رشک عایشه نسبت به ماریه سخن گفته شده است که از جمله در صحاح می توان این موضوع را یافت که از عایشه نقل شده است: من به ماریه حسد می بردم، چون زنی بسیار زیبا بود! (7)

نتیجه گیری

با همه تأکیدی که بر وحدت میان شیعه و اهل تسنن وجود دارد و البته موضوعی انکارناشدنی و کاملاً مورد قبول است، اقدام مبلغان وهّابی با انتشار کتب گوناگون به ویژه به زبان فارسی و در دسترس قرار دادن آنها برای شیعیان در موسم حج به طوری که با تغییر واقعیات و حقایق همراه باشد موضوعی قابل تأمل است که بایستی مورد توجه قرار گیرد.

پی نوشت:

1- ترجمه حیاة القلوب- علامه مجلسی (ره)- ج 4 (تاریخ مدینه)- ص 1513

2- تفسیر قمی- ج 2- ص99- خصال- شیخ صدوق- ص 563.

3- تفسیر قمی- ج2- ص 319.

4- الصحیح من السیرة، ج3، ص 296، و نیز بحارالانوار- ج22- صص 155-153.

5- از جمله کتاب دیدگاه اهل سنت در مورد اصحاب تألیف محمد بن عبدالله الوهّابی- صص 75-69 که در ایام حج امسال به طور گسترده در میان حجاج ایرانی توزیع گردید!

6- دیدگاه اهل سنت در مورد اصحاب- ص 74

7- الصحیح من السّیره- ج3- ص295.