نفت عربستان به جای ایران

با گذشت نزدیک به سه ماه از بالا گرفتن تنش‌ها در روابط ایران و عربستان سعودی بر سر بحران در بحرین،‌یکی از اعضای خانواده سلطنتی عربستان مدعی شده است در صورتی که ایران فعالیت‌های هسته‌ای تهدید‌آمیز خود را متوقف نکند، ریاض در جهت جایگزین کردن صادرات نفتی جمهوری اسلامی گام بر‌می‌دارد.

با گذشت نزدیک به سه ماه از بالا گرفتن تنش‌ها در روابط ایران و عربستان سعودی بر سر بحران در بحرین،‌یکی از اعضای خانواده سلطنتی عربستان مدعی شده است در صورتی که ایران فعالیت‌های هسته‌ای تهدید‌آمیز خود را متوقف نکند، ریاض در جهت جایگزین کردن صادرات نفتی جمهوری اسلامی گام بر‌می‌دارد.

این در حالی است که تازه‌ترین رویارویی ایران و عربستان در نشست اوپک صورت گرفت و با تلاش جمهوری اسلامی، عربستان موفق نشد هدف خود برای افرایش سطح تولید اوپک به منظور ایجاد توازن در بازار نفت را محقق کند.

گزارش‌ها حاکی از آن است که ترکی الفیصل در اوایل ماه جاری در سخنرانی محرمانه مدعی شده است در صورتی که تهران در جهت توسعه فعالیت‌های تسلیحات هسته‌ای اقدام کند، ریاض موضوع جایگزین کردن صادرات بنزین ایران را با قوت پیگیری خواهد کرد.

روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از وی مدعی شده است، عربستان از تمامی قوای دیپلماتیک، اقتصادی و امنیتی خود برای مقابله با اهداف منطقه‌ای ایران بهره می‌جوید.

این در حالی است که شماری از تحلیلگران پس از آغاز بهار عرب در خاورمیانه و شمال آفریقا پیش‌بینی کرده بودند که از این پس اعراب مواضع روشن‌تری در قبال فعالیت‌های هسته‌ای ایران اتخاذ خواهند کرد.

به گزارش این روزنامه آمریکایی ترکی الفیصل که پیش‌تر به عنوان سفیر عربستان در آمریکا و انگلیس فعالیت داشته است، تاکید کرده است که ایران در مورد بخش نفت به شدت حساس است و از این طریق می‌توان جمهوری اسلامی را تحت فشار داد.

وال استریت در ادامه این گزارش با تحلیل روابط تهران و ریاض نوشت: بهار عرب رقابت ایران و عربستان سعودی در سراسر منطقه از سوریه گرفته تا یمن را تقویت کرده است. این یک جنگ سرد بین اسلام‌گرایان شیعه در ایران و سنی در عربستان به شمار می‌رود که با نفت و ایدئولوژی تغذیه می‌شود و هدف آن رهبری جمعیت مسلمان جهان است. شاهزاده فیصل که زمانی عهده‌دار ریاست سرویس جاسوسی عربستان بوده است در حال حاضر سمتی رسمی در دولت ندارد و برخی مقامات عربستان تاکید کرده‌اند که این مرد 66 ساله عقاید شخصی خود را بیان کرده است.

با این حال دیپلمات‌های عربی و آمریکایی بر این باورند که عربستان معمولا از ترکی الفیصل برای انعکاس عقاید ریاض در مورد سیاست‌های آتی استفاده می‌کند.

این در حالی است که با توجه به تنش‌های سیاسی اخیر در شمال آفریقا و خاورمیانه، عربستان در 7 ماه گذشته سیاست خارجی به تعبیری خشن در مورد آمریکا و ایران را دنبال کرده است.

وال استریت ژورنال به نقل از نسخه‌ای از سخنرانی وی مدعی شد، ایران در کشور‌های منطقه که جمعیت شیعه قابل توجهی دارند مانند عراق و بحرین، دخالت می‌کند و باید به این نفوذ پایان داده شود.

وی ادامه داد: عربستان به هر گونه دخالت ایران در امور داخلی کشور‌های منطقه مخالف است.

همچنین وی با اشاره به اقدام عربستان در فرستادن نیرو‌ها به بحرین و یمن برای حمایت از متحدان ریاض و مقابله با نفوذ ایران اظهار داشت: حمایت آمریکا از ناآرامی‌های مصر و بحرین، موجب تقویت موضع ایران شده است.

به گزارش وال استریت ژورنال، دقیقا در زمانی که عربستان ، امارات و کویت در حال چانه‌زنی در اوپک برای افزایش سقف تولید نفت بودند، فیصل این اظهارات را مطرح کرده است. هرچند عربستان در این مورد موفق نشد اما ریاض اعلام کرده است که به طور یکجانبه تولید نفت را به 10 میلیون بشکه در روز می‌رساند. برخی منابع آگاه نیز از احتمال اقدام کویت و امارات در این زمینه سخن می‌گویند. به گفته فیصل، عربستان می‌تواند به سادگی هر گونه کاهش صادرات نفت ایران را به دلیل تحریم‌ها یا هر عامل دیگر، جایگزین کند.

به گفته وی کاهش منابع نفتی ایران چالشی برای جمهوری اسلامی محسوب می‌شود که نیمی از درآمد کلی آن به فروش نفت وابسته است.

به گفته وی، عربستان از ظرفیت تولید اضافی روزانه 4 میلیون بشکه نفت برخوردار است که می ‌تواند به کلی جایگزین صادرات کنونی نفت ایران شود.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که اخیرا زمزمه‌هایی از تلاش آمریکا برای جایگزین کردن صادرات نفتی ایران به چین به گوش رسیده است.

برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که آمریکا در محافل خصوصی از عربستان و امارات درخواست کرده است که در مقابل پایان دادن چین به سرمایه گذاری در بخش انرژی ایران، صادرات نفت به چین را تضمین کنند.

به گزارش وال استریت ژورنال، عربستان بارها اعلام کرده است که به دنبال ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خاورمیانه است اما به گفته فیصل در صورتی که ایران به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته ای ادامه دهد، این سیاست تغیر خواهد کرد.

ترکی الفیصل گفت: به نفع عربستان است که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند اما در صورتی که تهران این اقدام را انجام دهد ریاض سیاست هایی را دنبال خواهد کرد که پیامد‌های پیوستن ایران به کلوپ هسته‌ای را کاهش دهد.

وی همچنین مدعی شد که عراق می‌تواند به صحنه رویارویی ریاض با قدرت نفوذ ایران تبدیل شود.

این در حالی است که عربستان سعودی در اعتراض به نزدیک بودن دولت مالکی در عراق به ایران از فرستادن سفیر به این کشور خودداری کرد.

به گزارش وال استریت، ترکی الفیصل بر این عقیده است که مقامات نظامی ایران در شکل‌دهی سیاست امنیتی عراق به طور مستقیم  دخالت دارند. البته این اتهامی است که بغداد آن را رد می‌کند.

بخش سیاست تبیان

منبع: دیپلماسی ایرانی