خانم ها حق دوچرخه سواری دارند؟

امروزه در شهر های بزرگی مانند تهران ، با حجم چنین ترافیكی و خیل عظیم رنگ و وارنگ ماشین های مختلف ، آلودگی شدید هوا ، گرما  و ازدحام جمعیت باید راه حلی كار آمد برای حمل و نقل درون شهری پیدا كرد . یكی از شیوه های بسیار مناسب كه از دهه های پیش كشور های بزرگ برای حل این مشكل پیدا كرده اند ، استفاده از دوچرخه می باشد .

الانه در كشور های پیشرفته دوچرخه ، سریعترین ، سالم ترین و ارزان ترین  وسیله  برای حمل و نقل درون شهری است .

اگر سه دهه در كشورهایی  مثل آلمان ، ژاپن  و فرانسه به عقب برگردید ، متوجه خواهید شد كه تولید ماشین و استفاده از خودرو یك منزلت اجتماعی به حساب می آمده است . اما همین كشورها الانه  خودروهای ساخت خود را به كشور های عربی و در حال توسعه می فروشند و به جای آن برای راحتی خود و شهروندان دیگر از دوچرخه استفاده می كنند . اغلب ساكنان شهری در این كشورها از خودروهای شخصی برای تفریحات آخر هفته و مسافرت های برون شهری بهره می برند و ترجیحا در سفرهای درون شهری از وسایل  نقلیه عمومی   مانند مترو ، اتوبوس و دوچرخه استفاده می كنند .

اما در كشور ما ، خصوصا در تهران ، كافی است در نیمه شب بیرون بروید ، و به هر خیابان و كوچه ای سرك بكشید ، ملاحظه خواهید كرد كه در هر نقطه ماشینی پارك است  . در روز هم شما می بینید كه اغلب ماشین ها به صورت تك سرنشین در حال حركت هستند .

از ماشین بیشتر ، در شهر موتور در حال تردد است كه چون نظارتی بر روی موتورها وجود ندارد ، اغلب دود زا و آلوده كننده محیط زیست هستند . حدود یك سال است كه  شهرداری تهران حركت خوبی را در بعضی از مناطق این كلان شهر شروع كرده است . از جمله این كه در بعضی از مناطق  ، پایگاه هایی را جهت كرایه دادن رایگان  دوچرخه به همشهریان  درست كرده است . و بسیاری از آقایان و پسر ها از آن برای طی كردن مسافتی استفاده كنند و دوباره آن را به همان پایگاه باز می گردانند . اما در مورد چنین پایگاه هایی تبلیغات زیادی صورت نگرفته است .

در دوره های متناوبی و بستگی به شرایط فصلی ، شاهد این مسئله هستیم كه برای انواع اتومبیل های داخلی و موتورهای مختلف كه همه آلاینده های اصلی هوای شهر هستند ، تبلیغات زیاد تلویزیونی  صورت می گیرد ، اما هیچ وقت ندیده ایم كه برای یك دوچرخه با كیفیت خوب تبلیغی صورت نمی گیرد .

در صورتی كه اگر سیاست شهری درست را به جای منفعت طلبی كارخانه های سازنده این وسایل  ، در نظر بگیریم ، متوجه خواهیم شد كه منفعت اصلی تبلیغ وسایل نقلیه ساده ، كم حجم  و مفید برای سلامت افراد جامعه است . خصوصا با توجه به این كه در شهر های بزرگی مثل تهران ، در مركز شهر طرح ترافیك و در بسیاری از مناطق دیگر طرح زوج و فرد وجود دارد . بنابراین ایجاد پایگاه های  كرایه دوچرخه و ایجاد راه های جداگانه و مخصوص برای دوچرخه سواری می تواند بسیار مفید واقع شود .

علاوه بر دلایلی كه ذكر كردیم ، نكته مهم تر این است كه امكان ایجاد مكان های دوچرخه سواری برای بانوان نیز فراهم شود . دوچرخه سواری خانم ها هنوز با كلیشه ها و باورهایی همراه است كه گاهی اصلا نمی تواند منطقی باشد . اگر   برای خانم ها مكان هایی جهت  دوچرخه سواری فراهم  شود ، دیگر شاهد دوچرخه سواری های پراكنده خانم ها در خیابان نخواهیم بود  . بسیاری از اوقات خانم های دوچرخه سوار در خیابان  از طرف آقایان تحقیر یا مورد اهانت واقع می شوند . بسیاری از آقایان با ماشین های شخصی در خیابان جلوی خانم ها را گرفته و ا جازه عبور به آن ها نمی دهند یا راه را به آن ها می بندند . البته هنوز در مورد رانندگی خانم ها نیز این مشكلات دیده می شود ، اگرچه كه خانم ها واقعا در رانندگی كردن بسیار محتاط تر از آقایان هستند .

اگر دوچرخه سواری برای خانم ها  در مكان های خاص  بانوان فراهم شود ، مانند  مكان هایی در پارك ها ، پیست ها و ... ،از طرف خود خانم ها بسیار  مورد توجه  قرار می گیرد . و حتی بانوان محجبه هم می توانند از این فضا بهره  زیادی ببرند .

چون زندگی در شهرهای بزرگ ،  با تحرك فیزیكی کمتر همراه است ، و از این حیث خانم ها بیشتر محدودیت است ، دوچرخه سواری در مكان های مربوط به خانم ها  برای آن ها می تواند مفید واقع شود. باید فرهنگ دوچرخه سواری در مكان های خاص تبلیغ شود . و این مكان های فراهم شده نباید صرفا در منطقه خاصی از شهر باشد ، بلكه باید در تمام مكان های شهری تعبیه گردد.

علی الخصوص ، اگر  برای خانم ها این فرهنگ ترویج پیدا كند ، و شهرداری راه ها و مكان هایی  را برای دوچرخه سواری امن ایشان فراهم كند ، قطعا می توانیم انتظار داشته باشیم كه  مردان ماشین های شخصی خود را كنار گذاشته و كودكان هم به این كار تشویق خواهند شد ، زیرا نبض بسیاری از فعالیت های اجتماعی در دست زنان جامعه است .  اگر این مكان ها امن و با حفظ حریم ایشان باشد ، خود زنان می توانند برای هم مبلغان خوبی باشند .

پس برای اشاعه این فرهنگ در مكان های خاص ، می توان از خود بانوان برای ترویج دوچرخه سواری زنان و بعد از كل افراد  جامعه استفاده كرد . باید  مسئولین خانم و كارمندان خانم ادارات ، به ویژه زنان كارمند شهرداری  به طور نمادین و با حفظ شئونات اسلامی ، در هفته ، یك یا چند روز را به دوچرخه سواری در این مكان ها بپردازند . از این طریق می توان ، زمینه ای  برای ورزش دوچرخه سواری ایجاد كرد.

فاطمه رئیسی

بخش اجتماعی تبیان

لینک های مرتبط :

• واقعیتهای یك شهر 

• پایتخت ، پارکینگ می شود!!