بنفشه آفریقایی
نام علمی: سنت پولیا، آیونانتا
SAINTPAULIA- IONANTHAخانواده:
ژسِنریاسهGESNERIACEAE به آفریقای شرقی (تانزانیا) تعلق دارد. گفته شده این گیاه اول بار در سال 1892 توسط یك نظامی آلمانی به نام «سنت پل» در تانزانیا شناسایی شد، به همین دلیل نام سنت پـُلیا برای آن انتخاب گردید.مشخصات ظاهری
اندازه گیاه در جنس های مختلف متفاوت است. رنگ گل هایش متنوع بوده و در طول سال گل می دهد.مراقبت های لازم
نور
این گیاه بسیار دوستدار روشنایی است؛ در زمستان باید از نور كامل آفتاب بهره مند شود اما بهتر است در تابستان از تابش مستقیم آفتاب محافظت گردد. در صورتی كه بخواهیم بنفشه آفریقایی را در محیط سرپوشیده و كم نور پرورش دهیم می توانیم از لامپ های فلورسنت (مهتابی) استفاده كنیم، این لامپ ها باید در فاصله سی تا چهل سانتی متری گیاه نصب شوند. لازم نیست چراغ ها به طور مرتب روشن باشند، بلكه می توانید در ساعات مشخص چراغ ها را خاموش كنید. مزیت استفاده از نور مصنوعی نسبت به نور آفتاب اینست كه برگ ها دچار سوختگی نخواهند شد.
آبیاری
در مورد مقدار آب و فاصله زمانی بین دو آبیاری عواملی چون نور، گرما، خاك، جنس و حجم گلدان و سن گیاه دخالت دارد. ریشه بنفشه آفریقایی نسبت به آب زیاد حساس است و دچار پوسیدگی می گردد. بنابراین بهتر است در مورد مقدار و دفعات آبیاری توجه بیشتری داشته باشید و این كار را با دقت و احتیاط كامل انجام دهید.بهترین زمان برای آبیاری بنفشه آفریقایی موقعی است كه خاك كاملاً خشك شده و گیاه احتیاج زیادی به آب داشته باشد؛ اگر هنوز خاك خیس است به گیاه آب ندهید. با لمس كردن خاك می توانید از خشكی آن مطمئن شوید. مقدار آب در هر مرتبه آبیاری باید به اندازه ای باشد كه آب از منفذ زیر گلدان خارج نشود.
از پاشیدن آب روی برگ های گیاه خودداری كنید.
یكی از روش هایی كه امروزه برای آبیاری بنفشه آفریقایی مرسوم شده، استفاده از زیر گلدانیِ گود است. در این روش زیر گلدانی را از آب پر كنید، بعد از پانزده دقیقه آب از راه منفذ كف گلدان جذب خاك می گردد. بعد آب اضافی زیر گلدانی را خالی كنید.
خاك
برای پرورش بنفشه آفریقایی از خاكبرگ آماده استفاده كنید.كود
در فصول گرم هر پانزده روز یك بار به وسیله غذاهای كمكی، گیاه را تقویت كنید.تكثیر
برای ازدیاد بنفشه آفریقایی می توانید از سه روش كاشت بذر، قلمه برگ و تقسیم بوته استفاده كنید.قلمه برگ
این یكی از بهترین و آسان ترین روش های تكثیر بنفشه آفریقایی است. زمان مناسب برای این نوع تكثیر فصل تابستان است.در این روش ابتدا بهترین برگ ها را انتخاب كنید و آنها را با قیچی یا چاقو از انتهای دُمبرگ بچینید.
برگ بریده شده را از ناحیه دُمبرگ در آب قرار دهید تا ریشه دار شود.
قلمه ها را در خاك هم می توانید ریشه دار كنید. بهتر است قلمه ها را از قسمت میانی ساقه بردارید. مناسب ترین درجه حرارت برای ریشه زایی قلمه ها 25 درجه سانتیگراد است.
قراردادن نایلون روی گلدانی كه قلمه ها در آن كاشته شده اند موجب افزایش رطوبت نسبی می شود و به سرعتِ ریشه زایی كمك می كند. شكل (4)
در شرایط مناسب، قلمه برگ بعد از پانزده روز تا یك ماه دارای ریشه می شود.
تقسیم بوته
این روش راه ساده ای برای ازدیاد بنفشه آفریقایی است. زمانی كه گیاه بنفشه آفریقایی رشد كافی كرد از كنار بوته، پاجوش های كوچكی رشد می كند كه می توانید از آنها برای ازدیاد گیاه استفاده كنید.كاشت بذر
- با استفاده از نور مصنوعی و تنظیم درجه حرارت مناسب می توان در هر زمانی به كاشت بذر اقدام كرد.برای كاشت بذر در شرایط مصنوعی، درجه حرارت را روی 25 – 20 درجه سانتیگراد تنظیم نمایید و روزانه به مدت دوازده ساعت چراغ ها را روشن كنید. همه روزه قدری آب روی خاك اسپری كنید.
عوارض و حساسیت ها
بنفشه آفریقایی نسبت به خیس بودن برگ ها حساسیت دارد و نباید آب روی برگ هایش پاشیده شود. در صورتی كه حجم گلدان بزرگ باشد یا خاك از مواد غذایی كافی برخوردار نگردد، گیاه گل نمی دهد یا این كه گل ها ریز و كوچك می مانند. در این صورت بعد از تعویض گلدان و اضافه نمودن مواد غذایی به خاك، گیاه را تقویت كنید. گل های پژمرده و كوچك را جدا كنید.بیماری ها
مهمترین بیماری های بنفشه آفریقایی منشاء ویروسی یا قارچی دارند.رطوبت زیاد موجب انتشار بیماری های قارچی می شود. نوعی قارچ به نام فتیوم التیموم PHTHIUM-ULTIMUM موجب پوسیدگی قسمت های بالایی گیاه می گردد. اسیدی بودن خاك، نداشتن زهكشی مناسب و خیس شدن برگ ها این بیماری را شدت می دهد.
اگر گیاه در محیط بسته و بدون تهویه قرار بگیرد یا رطوبت نسبی هوا زیاد باشد، و همچنین قرار گرفتن در سرمای زیاد و گرمای بیش از اندازه روز و تاریكی های طولانی موجب شیوع قارچ های سفید رنگ می گردد. علامت این بیماری، خاكستری و گرد آلود شدن سطح برگهاست. اسپری نمودن سموم قارچ كش روی برگ های آلوده و نگهداری صحیح گیاه، موجب بهبودی و سلامتی بنفشه آفریقایی می گردد.
مجتبی ولی شریعت پناهی
لینك ها
بهار فصل گل و گلكارینكاتی چند در مورد نگهداری گل های آپارتمانی
مراقبت از گیاهان آپارتمانی (مجموعه مقالات
كتاب های « متفرقه » در فروشگاه اینترنتی تبیان