کوه ها آب می روند
آیا ممکن است کوه ها کوچک شوند؟
بسیاری از کوه ها همیشه در حال کوچک تر شدن هستند، چون هر روز، یخ، برف و آب های روان، تکه های کوچک سنگ های این کوه ها را با خود می برند. ولی با اینکه بعضی کوه ها کوچک می شوند، بعضی کوه ها هم در حال بزرگ شدن هستند. برای مثال، به علت جنب و جوش درون کره ی زمین، هنوز کوه های هیمالیا به سوی بالا پیش می روند.
بلندترین کوه ها کجا قرار دارند؟
کوه های هیمالیا در آسیا، بلندترین کوه های جهان اند. آن ها چنان بلند هستند که به عنوان «بام دنیا» شناخته می شوند. قله های این کوه سر به فلک کشیده، مکان های خیلی سرد هستند که برف و یخ آن ها هرگز آب نمی شود.
* بلندترین کوه ها در هر قاره عبارت اند از
آسیا- کوه اورست: 8848 متر
امریکای جنوبی- آکانکاگوا: 6659 متر
آمریکای شمالی- کوه مک کینلی: 6194 متر
افریقا- کوه کلیمانجارو: 5895 متر
اروپا- کوه اِلبروز: 5633 متر
منطقه ی قطب جنوب- کوه وینسون مسیف: 5139 متر
استرالیا- کوه کاسیوسکو: 2230 متر
* هیمالیا به معنای «خانه برف» است. این نام خوبی برای این قله های بسیار سرد است.
* در جزیره ی هاوایی، کوهی به نام موناکی وجود دارد که 1300 متر بلندتر از کوه اورست است؛ گرچه بیش تر آن زیر دریاست.
* هر قدر از کوه بالاتر بروید، هوا سردتر می شود. بسیاری از حیواناتی که در بالای کوه ها زندگی می کنند، پوشش ضخیم پشمی دارند تا آن ها را در برابر سرما حفظ کند. بز، شتر آمریکایی و گاومیش دم کلفت، از این گروه اند.
کدام کوه ها زبانه می کشند؟
آتش فشان ها کوه هایی هستند که گاهی از آن ها خاکستر، گاز و سنگ های مذاب داغ به نام گدازه به بیرون فوران می کنند. گاز و گدازه های سوزان از اعماق کره ی زمین بالا می آید و از ترک های پوسته ی زمین به حالت انفجار خارج می شود.
* نوک نعلبکی شکل یک آتش فشان را دهانه می نامند. گاهی دهانه ی یک آتش فشان مرده با آب باران پر می شود و دریاچه ی زیبایی می سازد.
* حدود 500 آتش فشان فعال روی زمین وجود دارد و بیش تر از این تعداد، زیر دریاست.
آیا کسی روی آتش فشان ها زندگی می کند؟
این کار خطرناک است، اما خیلی از مردم، به خصوص کشاورزان، روی آتش فشان ها زندگی می کنند. خاکستر آتش فشان، خاک را خیلی غنی می کند؛ از این رو کشاورزان می توانند کشت فراوانی انجام دهند؛ اگرچه آنان باید بتوانند (در صورت بروز خطر) سریع فرار کنند.
* در فضا هم آتش فشان هایی وجود دارد. کوه های الیمپوس در سیاره ی مریخ، سه برابر کوه اورست کره ی زمین ارتفاع دارد.
ترجمه:مهدیه زمردکار
بخش کودک و نوجوان تبیان
مطالب مرتبط:
چگونه گیاهان از خودشان دفاع می کنند؟
