یمن و تداوم درگیری ها؛ كشته شدن مردم و نفوذ بیگانه

چهار ماه ناآرامی مدنی در یمن، دهها كشته و مجروح در این كشور برجای گذاشته است. كمیته بین‌المللی صلیب سرخ و جمعیت هلال احمر یمن، با خارج كردن مجروحان و اجساد از صنعا در امر آبرسانی به مردم و ارائه كمك‌های اولیه به آسیب دیدگان مشاركت دارند.

یمن كشوری در جنوب خاورمیانه از حدود چهر ماه پیش به علت خودخواهی و استبداد رییس جمهور سه دهه ای این كشور در آتش جنگ می سوزد. از یك سو معترضان داخلی به علی عبدالله صالح رییس جمهور یمن می تازند و خواستار  خروج او از كشور و واگذاری پست ریاست جمهوری هستند و از سویی دیگر قبیله حاشد به طرفداری از مردم با نیروهای دولتی می جنگند و در بخش دیگری از این كشور نیز نیروهای دولتی با القاعده در نبردند.

تمام این درگیری ها باعث وارد شدن لطمات جدی به مردم شده و كشته و زخمی های بسیاری را بر روی دست مردم قرار داده است و در همین زمینه ژان نیكولا مارتی، رئیس دفتر نمایندگی كمیته بین‌المللی صلیب سرخ در یمن گفته است كه به دلیل درگیری، اغلب برای پرسنل درمانی مشكل است تا به مناطق خاصی از صنعا بروند.

بر اساس گزارش ها از چهارم ژوئن، تیم‌های مشترك كمیته‌ی بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر یمن كه در صنعا و اطراف آن فعالیت می‌كنند، توانسته‌اند حدود 20 جسد را جمع‌آوری و پنج مجروح را به بیمارستان‌ منتقل كنند. فقط در 7 ژوئن، 7 جسد از الحصابه در شمال پایتخت جمع‌آوری شد. دركل، چهار نفر از كاركنان كمیته بین‌المللی صلیب سرخ و حدود 20 داوطلب هلال احمر یمن در این عملیات شركت داشته‌اند.

امروز صنعا دیگر مانند سابق نیست؛ شهری زنده و پرازدحام با مردم و وسائط نقلیه‌ای كه در آن حركت می‌كردند، پر از مغازه‌هایی كه با چراغ‌های درخشان تا آخر شب باز بودند. اكنون در خیابان‌ها تنش بسیاری مشاهده می‌شود. مردم دیگر به فكر همان روز خود هستند و برای هرگونه بحرانی كه ممكن است پیش بیاید غذا و آب ذخیره كرده، از ترس جرم و جنایت در خانه‌های خود می‌مانند و زنان و كودكان خود را نزد اقوامشان در مناطق امن‌تر می‌فرستند. مردم صنعا و نقاط دیگر كشور دائماً در حالت آماده ‌باش هستند. تا همین اواخر صدای انفجار و تیراندازی هر روز شنیده می‌شد و همه از این واهمه داشتند كه خانه بعدی كه هدف یك گلوله سرگردان قرار می‌گیرد، خانه‌ خودشان باشد. گرچه اكنون آرامشی غیرمعمول بر شهر حكفرماست، وجود حالت تنش و تشنج كماكان محسوس است. اینها بخشی دیگر از اظهارات مارتی است.

از آنجا كه بسیاری از كارفرمایان كسب ‌و‌كار خود را تعطیل كرده‌اند و تعداد زیادی از مشاغل هم در شرف تعطیلی هستند، یمنی‌ها در تلاشند تا به هر شكلی به زندگی ادامه دهند. علاوه بر تمامی مشكلاتی كه گریبانگیر این مردم گرفتار شده است، برق هم در سراسر كشور كمیاب است تا جایی كه بیشتر مردم ناچارند شب‌های خود را در تاریكی سپری كنند. از دیگر سو كشور هم‌چنان در مخمصه‌ درازمدت كمبود آب گرفتار است، به‌طوری‌كه مردم همیشه نگرانند آیا در پایان روز آب پاك كافی برای آشامیدن دارند یا خیر. در طول آخر هفته گذشته، كمیته‌ بین‌المللی صلیب سرخ به سازمان آب و فاضلاب صنعا دو ژنراتور داد تا در دو ایستگاه آب‌رسانی در پایتخت نصب و شبكه موجود را تقویت كند. این امر به تأمین ذخایر آب اضطراری برای بیش از 270‌هزار تن از ساكنان این شهر كمك كرده است. پیامدهای ناآرامی‌های مدنی و گرفتاری‌های روزانه‌ ناشی از آن به صنعا محدود نمی‌شود. پرسنل درمانی و داوطلبان هلال احمر یمن هم در تلاش برای كمك‌رسانی به دیگر مناطق كشور با مشكلات زیادی روبرو بوده‌اند.

در همین راستا سازمان بین المللی صلیب سرخ در همكاری با هلال احمر یمن، دفاتر خود را در صنعا، سعدا، عمران و عدن حفظ كرده تا بتواند كمك‌های بشردوستانه خود را به بهترین شكل ممكن ارائه نماید. در طول ماه گذشته، كمیته بین‌المللی صلیب سرخ هم‌چنین موفق شد تعداد 12 كیت كمك‌های اولیه را به كمیته‌های درمانی مستقر در بیمارستان‌های صحرایی صنعا و مُكلا اهدا، و هفت كیت زخم‌بندی را برای بیمارستان علوم و تكنولوژی صنعا و بیمارستان الرازی در ابیان ارسال و مقداری دارو را به بیمارستان الرازی تحویل دهد؛100 كیف كمك‌های اولیه را كه به شعبات هلال احمر یمن در صنعا و عدن تعلق داشت، دوباره تكمیل كند و برای شعبه‌ ابیان 10 كیت كمك‌های اولیه تدارك ببیند؛ با همكاری هلال احمر یمن یك دوره كمك‌های اولیه آموزش مربیان را برای 20 مربی فعال در بیمارستان صحرایی صنعا و یك دوره دیگر را برای 26 تن از مسئولان كمك‌های اولیه این بیمارستان برگزار نماید. صلیب سرخ آلمان در مجموع 120 كیت كمك‌های اولیه را برای شعبات هلال احمر یمن در تعز و صیون تدارك و تجهیز كرد و 300 كلاه هلال احمر را برای شناسایی داوطلبان در صحنه‌ی نبرد تأمین و شش برانكار و 20 پرچم هلال احمر را به شعبه صیون اهدا كرد.

از سوی دیگر و در درگیری مردم صنعا و یمن با این مشكلات روزنامه واشنگتن پست از پرواز هواپیماهای بدون سرنشین آمریكا در آسمان یمن برای تحت پیگرد قرار دادن اعضای القاعده خبر داد. گفته می شود طرح ارسال هواپیماهای بدون سرنشین پریداتور كه با مدیریت سرویس اطلاعات مركزی آمریكا(سیا) به یمن صورت می‌گیرد، بیانگر اعتقاد باراك اوباما، رئیس جمهوری آمریكا در خصوص تهدید القاعده در یمن است. سیا این عملیات را با هماهنگی كامل فرماندهان عملیات ویژه مشترك آمریكا انجام می‌دهد. بر این اساس‌ با توجه به آنكه سیا زیر نظر ارتش فعالیت نمی‌كند بنابراین امكانات بیشتری برای انجام حملات در یمن خواهد داشت.

در این نوشتار آمده است: این ماموریت جدید و مهم سیا بیانگر جنگ سری آمریكا در یمن و افزایش عملیات نظامی هواپیماهای بدون سرنشین وابسته به سیا است. این تصمیم به دنبال از بین رفتن همكاری‌ها میان نیروهای ویژه آمریكا و یگان‌های مبارزه با تروریسم در سایه بحران كنونی یمن اتخاذ شده است.

اخبار دیگری حكایت از این مساله دارد كه هنوز خبری قطعی از وضعیت علی عبد الله صالح، رییس جمهور یمن در دست نیست. اما بر اساس شواهد وی کماکان برای درمان جراحات ناشی از حمله مخالفان به کاخ ریاست جمهوری، در عربستان سعودی به سر می برد.

پنج کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز برای یافتن راه حل خروج از بحران یمن، در شهر جده عربستان دیدار کردند. عبدالطیف الزیانی، مدیر کل این شورا، از آمادگی پنج کشور عضو این شورا برای ادامه رایزنی ها در صورت موافقت مردم یمن خبر داد.

همزمان با اعلام خبر مکالمه تلفنی صالح با ملک عبدالله، پادشاه عربستان، از رسانه های دولتی یمن، تعداد زیادی از شهروندان یمنی بر درخواست خود مبنی بر تشکیل یک شورای انتقالی برای تغییر حکومت در کشورشان پافشاری کردند.

تداوم این روند در یمن موجبات نگرانی جدی نهادهای حقوق بشری و اسلامی را به دنبال داشته است. این روند می تواند زمینه را برای حضور نیروهای خارجی در یمن همانند برخی دیگر از كشورها فراهم نماید. تداوم استبداد طلبی صالح سبب خواهد شد كه جنگ داخلی تمام عیاری در این كشور پدید آید و زمینه را برای حضور نیروهای خارجی در یمن آماده كند. از سوی دیگر ارائه طرح هایی كه در جهت حفظ وضع موجود در یمن باشد نیز كارساز نیست و فضا را به گونه ای پیش میبرد كه این درگیری ها تداوم یابد.

هاتف پوررشیدی

بخش سیاست تبیان