
نیروی بین سیم های موازی حامل جریان

اگر به دو سر سیم رسانایی اختلاف پتانسیلی وصل کنیم چه اتقاقی می افتد؟
بله، درست حدس زده اید...
حال اگر دو سیم را به دو سر باتری وصل کرده و آن ها را به موازات هم قرار دهیم چه اتفاقی می افتد؟
در اینجا قصد داریم که توضیح دهیم بین سیم ها ی موازی حامل جریان چه اتفاقی می افتد.

همان طور که می دانید طبق آزمایش اورستد در اطراف سیم حامل جریان میدان مغناطیسی به وجود می آید که این میدان برابر است با:
حال اگر دو سیم (1) و (2) حامل جریان داشته باشیم این دو سیم بر هم نیرو وارد می کنند نتیجه چه خواهد بود؟
سیم (1) در اطراف خود میدان مغناطیسی B1 تولید می کند و بر سیم 2 تحت تاثیر این میدان نیروی الکترو مغناطیسی وارد می شود:
و بر سیم 1 تحت تاثیر میدان مغناطیسی سیم 2 نیز نیروی الکترو مغناطیسی وارد می شود.
روش یافتن نیروی وارد بر سیم :
اگر جریان دو سیم هم جهت باشد...
جهت میدان مغناطیسی حامل جریان را طبق قانون دست راست تعیین می کنیم( به این ترتیب است كه انگشت شست دست راست را در جهت جریان بگیریم بسته شدن چهار انگشت جهت میدان مغناطیسی را به ما میدهد.) (شکل a) و بعد طبق قاعده دست راست جهت نیروی مغناطیسی سیم حامل جریان واقع در میدان مغناطیسی را مطابق شکل (b)
نتیجه:
اگر جریانی كه از دو سیم می گذرد همجهت باشند سیم ها یكدیگر رامی ربایند.
اگر جریان دو سیم مخالف هم باشند...
در این حالت نیز مطابق بالا عمل می کنیم بااین تفاوت که جهت نیروی دو سیم مخالف هم اند...
از طرفی می توان نتیجه گرفت که طبق قانون سوم نیوتن نیروی وارد بر دوسیم، مساوی ولی مخالف جهت هم هستند. این نیروها از نظر اندازه با هم برابر ولی در خلاف جهت همدیگر به اجسام وارد می شوند. این نیروها، مطابق قانون سوم نیوتن نیروهای عمل و عکس العمل هستند.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: فائزه آقاخانی
تنظیم: یگانه داودی