شروع بهار ، شیوع آلرژی
اگر در فصل بهار با علائمی از قبیل عطسه های متوالی و شدید، آبریزش بینی و اشک، گرفتگی صدا و... روبرو هستید، احتمال دارد که مبتلا به حساسیت یا آلرژی باشید.
دردسرهای یک آلرژن:
آلرژن ماده ای است که باعث بروز واکنش های آلرژیک یا حساسیت زا در انسان می شود. سیسستم ایمنی بدن برخی افراد این مواد را به عنوان یک جسم خارجی و خطرناک شناسایی می کند و سریعاً نسبت به آن واکنش نشان می دهد. ازجمله متداول ترین آلرژن ها یا موادی که باعث بروز حساسیت می شوند می توان به برخی مواد شیمیایی مانند شوینده ها، گیاهان و گرده گل ها، برخی داروها مانند آنتی بیوتیک ها، برخی مواد غذایی مانند شیر، شکلات توت فرنگی ، گندم و غلات، برخی دانه ها مانند کنجد، باکتری ها و ویروس ها، مو و پشم حیوانات، گرد و غبار، عطریات، دود سیگار و یا عوامل فیزیکی مانند سرما، گرما، نور و اشعه رادیواکتیو اشاره کرد.
برخی بیماری ها مانند آسم و اگزمای پوستی ممکن است در اثر حاد شدن یک آلرژی ساده به وجود بیایند.
افرادی که مستعد بروزحساسیت هستند، هنگامی که برای اولین بار در معرض آلرژن قرارمی گیرند سیستم دفاعی بدن آنها جسم خارجی را شناسایی می کند و نسبت به آن حساس می شود و واکنش شدید نشان می دهد. در اثر واکنش مذکور، سلول های خاصی، ماده ای به نام هیستامین و چند ماده شیمیایی دیگر را آزاد می کنند که باعث بروز خارش و سوزش، التهابات پوستی، آبریزش بینی، اشک، جوش، کهیر و ... می شود. این علائم به نوع آلرژن بستگی دارد و در افراد مختلف متفاوت است. درصورتی که آلرژن یک ماده غذایی یا دارو باشد، ازطریق بلعیدن باعث بروز استفراغ ، حالت تهوع ، دل درد، انقباض و گرفتگی عضلات شکمی، اسهال و یبوست می شود. برخی بیماری ها ممکن است در اثر حاد شدن یک آلرژی ساده به وجود بیایند، مانند آسم و اگزمای پوستی. این بیماری ها ممکن است در ابتدا یک حساسیت ساده بوده باشند که به مرور زمان تبدیل به یک مشکل حاد تنفسی و پوستی شده اند. گاهی اوقات نیش حشرات، استفاده از بدلی جات و زیور آلات و لوازم آرایشی باعث بروز واکنش های آلرژیک پوستی می شوند.
برای تشخیص نوع آلرژی ، آزمایش پوستی و آزمایش خون انجام می شود. خوشبختانه آلرژی با تشخیص به موقع و حذف آلرژن، به راحتی قابل درمان است. با این وجود برخی واکنش های آلرژیک بسیار جدی و خطرناک است و حتی می تواند زندگی فرد را به خطر بیاندازد. به عنوان مثال گاهی عکس العمل های بسیار شدید سیستم دفاعی بدن نسبت به ماده حساسیت زا، باعث بروز یک شوک آلرژیک می شود که می تواند در مدت 15 دقیقه فرد را از بین ببرد.
تلاش برای استرلیزه نگه داشتن محیط زندگی کودکان به منظور جلوگیری ازابتلا به آلرژی، کاری بی نتیجه است، زیرا بدن کودکی که مستعد ابتلا به آلرژی است حتی با کوچک ترین ذره گرد و غبار موجود در هوا یا یک ماده غذایی خاص، واکنش های آلرژیک نشان می دهد.
محققان عقیده دارند کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند بسیار کمتر به آلرژی مبتلا می شوند و سیستم ایمنی بدن آنان نسبت به عوامل حساسیت زا مقاوم تر است . چنانچه مادران شیرده، در دوران شیردهی از خوردن برخی مواد غذایی و ادویه جات و داروها اجتناب کنند، احتمال بروز واکنش های آلرژیک درکودکان آنها نیز کمتر خواهد بود. درصورتی که بروز برخی بیماری های آلرژیک مانند آسم و تنگی نفس و اگزما در میان اعضای خانواده شایع باشد، حتماً موضوع را با پزشک معالج کودک در میان بگذارید تا حتی الامکان از بروز آن پیشگیری کنید.
نکته جالب این که تجربه نشان داده کودکانی که در محیط های استریل و با محدودیت های بهداشتی خیلی شدید رشد می کنند، بسیار بیشتر از کودکانی که از ابتدا با گرد و خاک و حیوانات مختلف سرو کار دارند به آلرژی مبتلا می شوند. بنابراین تلاش برای استرلیزه نگه داشتن محیط زندگی کودکان به منظور جلوگیری ازابتلا به آلرژی، کاری بی نتیجه است؛ زیرا بدن کودکی که مستعد ابتلا به آلرژی است، حتی با کوچک ترین ذره گرد و غبار موجود در هوا یا یک ماده غذایی خاص، واکنش های آلرژیک نشان می دهد.
شایع ترین نشانه های آلرژی و توصیه هایی به منظور رفع آنها :
به منظور کاهش ترشحات مخاط بینی، آب فراوان بنوشید و از دستگاه بُخور یا کتری درحال جوش در منزل استفاده کنید.
آبریزش بینی ممکن است در اثر سرماخوردگی یا آنفلوانزا بروز کند. در غیر این صورت آبریزش بینی قطعاً یکی از نشانه های آلرژی است. برای جلوگیری از آبریزش بینی بهتر است مرتب بینی خود را تخلیه کنید و با آب بشوئید و با مشورت پزشک از آنتی هیستامین استفاده کنید. این دارو با هیستامین های آزاد شده از سلول ها در اثر واکنش بدن به آلرژن مقابله می کند. اگر آبریزش بینی بیش از سه هفته ادامه پیدا کرد یا تنها از یکی از سوراخ های بینی آبریزش داشتید یا همراه ترشحات بینی، خون مشاهده کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید و به یاد داشته باشید اگرترشحات بینی تغییر رنگ داد و به رنگ سفید و خاکستری تبدیل شد، ممکن است ناشی ازعفونت باکتریایی سینوزیتی باشد.
گاهی اوقات و به دلایل مختلف، ترشحات مخاط بینی بیش از حد می شوند. برای کمک به حل این مشکل در این شرایط آب فراوان بنوشید و از دستگاه بُخور یا کتری در حال جوش در منزل استفاده کنید، زیرا هوای خشک باعث ضخامت و خشکی ترشحات بینی و گلو می شود و کار را مشکل ترمی کند . از کشیدن سیگار و قرارگرفتن در معرض دود سیگار خودداری کنید.
بالاخره برای درمان حساسیت، بسته به نوع آلرژن (ماده حساسیت زا) روش های مختلفی وجود دارد که در صورت اقدام به موقع و مراجعه به پزشک، به راحتی قابل درمان است. برخی ازاین حساسیت ها که ساده ترهستند با مصرف داروهای آنتی هیستامین به صورت دوره ای درمان می شوند؛ اما برخی دیگر نیاز به درمان های جدی تر و تزریق واکسن هایی دارد که توسط پزشک معالج توصیه می شود.
حسین خانی