دل شكستن رسم ما نبود
همه چیز طبق رسوم پیش می‌رفت. عید كه می‌شد بچه‌ها می‌دویدند می‌رفتند به خانه بزرگ‌تر‌های خانواده تا عیدی‌شان را بگیرند. از یك سكه تا تخم‌مرغ‌های رنگی و آجیل و شیرینی.
رسم بود بزرگ‌تر‌ها به كوچك‌تر‌ها عیدی بدهند، اما كسی دل كسی را نمی‌شكست. مردم زیاد پولدار نبودند، اما با انصاف‌تر بودند. اگر كوچك‌تر‌ها می‌خواستند برای بزرگ‌تر‌ها دست به جیب شوند به آنها برمی‌خورد و اهانت به شمار می‌رفت.
بزرگ‌تر‌ها به كوچك‌تر‌ها عیدی می‌دادند. كسی به كسی عیدی دادن را تكلیف نمی‌كرد.
عیدی یا نبود یا برای همه بود. عیدی دختر و عروس یكی بود. عیدی نوه با نوه فرق نداشت، رسم ما و شما نداشت؛ رسم همه یكی بود. شاید عیدی‌ها قیمت زیادی نداشت، اما به همه یك جور می‌رسید.
بیایید امروز هم به رسم و رسوم خود نگاهی بیندازم ببینیم داریم برای عید چه تصمیمی می‌گیریم؟
سیما می‌گوید: من شاغلم و همسرم هم همین‌طور. اگر من برای خانواده‌ام چیزی عیدی بگیرم او طوری برخورد می‌كند كه نشان دهد ناراضی است، اما خودش 300 ـ 200 هزار تومان برای خانواده‌اش عیدی می‌دهد و برای خانواده من اصلا دست به جیب نمی‌شود.
ندا 42 ساله است و می‌گوید: صحبت از این چیزها خجالت دارد. ما بزرگ‌تر‌ها می‌توانیم ندیده بگیریم، ولی برای بچه‌ها مهم است. خانواده همسر من پسر محبوبی دارند كه به بچه‌اش هر سال 2 بار طلا عیدی می‌دهند یك‌بار تولد و یك‌بار عید. اما به بچه‌های من كادوی 4000 ـ 3000 تومانی می‌دهند، حتی در حد یك تخم‌مرغ شانسی و كتاب شعر كودك. یك بار دختر من از مادربزرگش پرسید مامانی برای تولدم یك گردنبند می‌خری؟ اما مادربزرگش گفت: نه مامان این چیزا را باید بابات بخرد. وقتی دخترم گفت برای تولد ندا دخترعمویم گردنبند خریدی، گفت: اون فرق داره!
دخترم با چشم گریان پیش من آمد و گفت: من مامانی را دوست ندارم بین ما فرق می‌گذارد.
من به او گفتم: ارزش هدیه به قیمتش نیست، همین مهم است كه به یاد تو باشند، اما حتی خودم هم به این حرف اعتقاد نداشتم. اگر هدیه‌ای كه ما برای مادرشوهرم می‌گیریم شبیه هدیه‌هایی باشد كه برای بچه‌های ما می‌گیرد، آن را پس می‌فرستد و می‌گوید از اینها زیاد داریم!
مادرزن‌ها هم فرق می‌گذارند. امید می‌گوید: من چند سالی است كه عضو خانواده همسرم شده، اما او می‌گوید: ما رسم نداریم برای خانواده دختر خرج كنیم. پسر به خرج خانه كمك می‌كند و ما به او. بنابراین همه هدیه گرفتن‌ها و خرج‌كردن‌هایشان برای پسربزرگ و بچه‌های اوست. عروسشان را خیلی عزت می‌گذارند، اما دامادشان را نه. به جای آن تمام خدمات را از همسر من كه دخترشان است توقع دارند. بعضی از عروس‌ها گله دارند كه مادر شوهر‌ها می‌گویند رسم ماست كه پسرمان به ما و بچه‌های ما و بچه‌های بچه‌های ما هدیه بدهد، اما اگر ما همین توقع را با همسرمان مطرح كنیم عصبانی می‌شود و دعوا راه می‌اندازد.
می‌گوید هدیه خریدن برای خانواده وظیفه پسر است، اما داماد هیچ وظیفه‌ای در قبال هدایای عید خانواده زنش ندارد!
این رسم را چه كسی باب كرده است كه بعضی بزرگ‌تر‌ها فقط به بعضی از كوچك‌تر‌ها هدیه بدهند و بعضی از كوچك‌تر‌ها به بعضی از بزرگ‌تر‌ها عیدی بدهند و اگر ندهند با آنها قهر كنند؟
هرچقدر گنجینه آداب سنن ایران را بگردید می‌بینید كه رسمی جز محبت نداشته‌ایم و دل شكستن رسم ما نبوده است.
سخنی با مادر و پدر‌ها
عروس‌ها و دامادها وقتی مثل والدینشان به شما نگاه می‌كنند كه رفتارتان با آنها خالی از تبعیض باشد. فرق گذاشتن بین نوه‌ها، عروس‌ها، دامادها، دختر‌ها و پسر‌ها نتیجه‌ای جز دشمنی و كدورت ندارد.
اگر برنامه‌ای برای عیدی دادن ندارید همین حالا در فكر خود تجدید نظر كنید و برای همه كوچك‌تر‌ها یك كارت‌تبریك تهیه كنید درون آن برای شگون آیه‌ای و دعایی بنویسید و در حد استطاعت خود در آن اسكناسی بگذارید و یك شكلات هم برای شیرین‌كردن دهان در آن قرار دهید. تصمیم بگیرید امسال عیدی همه را مثل هم بدهید. شاید پشت سرتان بگویند چقدر عیدی كم داد، اما هرگز دلخور نمی‌شوند كه چرا به بعضی‌ها داد و به بعضی‌ها نداد. غصه نمی‌خورند كه یكی را بیشتر و یكی را كمتر دوست دارید.
به فرزندتان بیاموزید اگر برای شما هدیه عیدی گرفت برای خانواده همسرش هم بگیرد و در حدی باشد كه بتواند بدون تبعیض بدهد.
شاید فكر كنید او نسبت به خانواده همسرش وظیفه‌ای ندارد، ولی این كار آنقدر شما را به عروستان نزدیك می‌كند و پسرتان را در نزد آنان عزیز می‌كند كه به هزینه‌كردنش می‌ارزد.
فرزندی كه ازدواج كرده است در وهله اول مسوول خانواده خود است و چه بسا معذوریت‌هایی دارد كه نمی‌تواند با شما مطرح كند. او را در اموری چون عیدی‌دادن و هدیه‌گرفتن برای اقوام مخیر بگذارید و حد عیدی را به كسی توصیه و تكلیف نكنید.
با هدیه چه كنیم؟
این عید كه می‌آید قرار نیست دل كسی را بشكند و قرار نیست جیب كسی را خالی كند. قرار نیست كسی را از عیدی پولدار كند و قرار نیست عید آخری باشد كه هدیه می‌دهیم و هدیه می‌گیریم.
پس راه و رسم هدیه‌دادن و گرفتن را بیاموزیم. هدیه را با در نظر گرفتن وضع خانواده بدهید. اگر خبردار شدید برادرتان دستش خالی است و نمی‌تواند در حد شما عیدی بدهد عیدی خود را پنهانی به والدین بدهید و آن را در جمع به رخ نكشید.
اگر بچه‌ها با هم هماهنگ شده‌اند كه برای بزرگ‌تر‌ها هدیه بگیرند و می‌دانید كسی دست خالی و خجالت‌زده نمی‌ماند همه را سر سفره عید بدهید. اگر هدیه شما پول است رسم ادب نیست كه درآورید و بشمرید و سر مبلغ آن حتی به شوخی چانه بزنید.
اگر هدیه شما یك لباس یا وسیله است آن را جلوی هدیه‌دهنده از بسته در آورید و امتحان كنید تا او هم از خرید خود خوشحال شود و حس كند كه پولش را هدر نداده و واقعا خوشحال‌تان كرده است یا این‌كه یك‌بار جلوی او در زمانی دیگر آن را بپوشید تا قدردانی خود را نشان دهید.
این یك فكر اشتباه است كه هدیه را جلوی صاحبش نپوشید كه فكر نكنند ندید بدید هستید. چند لحظه بعد از هدیه گرفتن آن را باز كنید و بسته كادو را با بی‌توجهی به گوشه و كنار خانه نیندازید كه یعنی برایم مهم نیست.
منبع : چهاردیواری
