باز هم گشت ارشاد!
دیگر از گشت ارشاد خبری نیست بلکه به گفته سردار روزبهانی، رئیس پلیس امنیت اخلاقی کشور:" نام گشت ارشاد را از روی ماشین‌های پلیس حذف كردیم و این گشت‌ها تحت عنوان پلیس امنیت اخلاقی فعالیت‌های خود را ادامه می‌دهند." سردار برمداوم بودن و عدم فعالیت های مقطعی نیروی انتظامی در اینباره اشاره دارد. وی می گوید این طرح هیچگاه تعطیل نشده و همیشه جاری بوده و"پلیس به وظایف خود در این زمینه عمل می‌كند.
تابستان همیشه نیروی خوبی برای ارشاد و فرهنگ سازی در کشور ما بوده؛ ای کاش برای اینکه همیشه در کشور امنیت اخلاقی بالا برود به خصوص از جنبه حجاب و عفاف آن، مداوم فصل تابستان بود!
اکنون دوباره فصل تابستان رسیده است و باز هم نیروی انتظامی برای ارتقای امنیت اخلاقی در جامعه، با گشت ارشادی در نوع جدید خود به میدان آمده، با عنوان طرح امنیت اخلاقی. طرحی که دایره اعمالش از حوزه حجاب و عفاف فراتر رفته و دامان اراذل و اوباش، مزاحمین نوامیس مردم، تولید کنندگان آلودگی های صوتی و سگ بازان را هم می گیرد.
البته دیگر از گشت ارشاد خبری نیست بلکه به گفته سردار روزبهانی، رئیس پلیس امنیت اخلاقی کشور:" نام گشت ارشاد را از روی ماشین‌های پلیس حذف كردیم و این گشت‌ها تحت عنوان پلیس امنیت اخلاقی فعالیت‌های خود را ادامه می‌دهند." سردار برمداوم بودن و عدم فعالیت های مقطعی نیروی انتظامی در اینباره اشاره دارد. وی می گوید این طرح هیچگاه تعطیل نشده و همیشه جاری بوده و"پلیس به وظایف خود در این زمینه عمل می‌كند اما با توجه به آغاز فصل گرما حضور پلیس و گشت‌های امنیت اخلاقی از این پس پررنگ‌تر خواهد شد." باید دید دلیل این پر رنگ تر شدن چیست؟ آیا برخوردها در اجرای این طرح مقطعی و مطابق فصل های سال می باشد؟ به عنوان مثال طرح برخورد با مزاحمان نوامیس و سگ بازان و اراذل و اوباش در فصل های سرد و برخورد با بدپوششان در فصل های گرم است! منطقا بدپوششی در فصل های گرم شکل و شمایل خاصی به خود می گیرد و نیازمند برخورد جدی تری هست اما آنچه از فعالیت های بعد از طرح گشت ارشاد نیروی انتظامی دیده شد، روند مقطعی آن بوده که هر تابستان برخورد جدی داشته و بعد......
جای امیدواری است که این بار با توجه به جدیتی که پلیس از خود در برخورد با مصادیق بی اخلاقی در راستای طرح مذکوراعلام کرده است. این طرح رویکردی جدی،مداوم و معقول به خود گیرد و "پلیس پاک" بتواند در راستای جامعه ای پاک قدم های موثری بردارد و منتظر فصل تابستان و اتفاقات تاسف آوری چنین نباشیم تا رویکردهایمان جدی شود.
این بار در کنار عامل تابستان، عامل محرکه دیگری نیز برای جدی تر شدن اجرای این طرح وجود دارد و آن هم خبری بود که اندکی پیش باز توجه ها را به خود جلب کرد." امام جماعت دانشگاه علوم پزشكی تهران به دلیل اقدام برای نجات یك دختر جوان از چنگال اراذل و اوباش در خیابان شریعتی تهران، در آستانه نابینایی از یك چشم قرار گرفت" که این خبر و حواشی اش خود موج جدیدی از تقاضا را از نیروی انتظامی در انجام وظایف خود به دنبال داشت.
جای امیدواری است که اینبار با توجه به جدیتی که پلیس از خود در برخورد با مصادیق بی اخلاقی در راستای طرح مذکوراعلام کرده است، این طرح رویکردی جدی،مداوم و معقول به خود گیرد و "پلیس پاک" بتواند در راستای جامعه ای پاک قدم های موثری بردارد و منتظر فصل تابستان و اتفاقات تاسف آوری چنین نباشیم تا رویکردهایمان جدی شود.
اما در راستای افزایش امنیت اخلاق جامعه مسئولان به این طرح اکتفا نکرده و درکنار بازوی 70هزارنفری پلیس برای اجرای این طرح از مدت ها پیش در کشور صدای گلایه نسبت به فقدان سازمانی برای امر به معروف و نهی از منکر به گوش رسید موج جدید و جدی این موضوع در سال89 و با این بیانات آیت الله مکارم شیرازی آغاز شد" علت مشکلات اخلاقی در جامعه امروزی متولی خاص نداشتن نسبت به مسائل اخلاقی در جامعه است. باید وزارت امر به معروف و نهی از منکر ایجاد شود تا به مسائل اخلاقی در مدارس و دانشگاه ها ورسانه ها رسیدگی شود. وظیفه بنده این بود که بگویم و پیگیری هم می کنم تا ان شاءالله مسئولین هم این مسائل را به صورت جدی پیگیری کنند." بعد از این فرمایش، افراد زیادی به اهمیت این مسئله و احساس خلا وجود چنین سازمانی اشاره نمودند از جمله حجت الاسلام احمد خاتمی، شخصیتی که همیشه بر لزوم برخورد با روند بدحجابی در جامعه تاکید داشتند و این آغاز زمزمه هایی مبنی بر ایجاد سازمانی در جهت این امر بود.
این موضوع هم اکنون درگیر تبادل نظرها و بحث های کارشناسی پیرامون مسائل سخت افزاری و نرم افزاری خود است و مطابق گفته جواد ابطحی فروشانی،عضو کمیسیون فرهنگی مجلس طرح تشکیل وزارت امر به معروف به اشاره دفتر رهبری، فعلا متوقف شده تا تکلیف این تشکیلات با عنوان "سازمان امر به معروف" در آخر خردادماه امسال روشن شود.
آنچه که از این رویکردها در سطح اجرایی چون طرح امنیت اخلاقی و تلاش برای تشکیل سازمان امربه معروف ونهی از منکر و در سطح های نظری و ارشادی چون سخنان علما و اندیشمندان به نظر می رسد، احساس نابهنجاری هایی در موضوعات مربوطه در سطح جامعه و لزوم وجود فعالیت هایی برای حذف این موارد و بالابردن سطح جامعه در زمینه های اخلاقی است.
جامعه در جهت ارتقای فرهنگی به دو بازوی کار فرهنگی و قوه قهریه نیازمند است و هیچ یک از این دو به تنهایی ما را در رسیدن به نقطه مطلوب کفایت نخواهد کرد و باید با رعایت تعادل میان این دو نیرو و استفاده منطقی از انها به سوی جامعه ای پاک گام برداشت
حال اینچنین رویکردهای مثبتی در جامعه شکل گرفته و حرکت رو به جلویی دارند، توجه به نکاتی در این باره دور از لطف نمی باشد:
حرکت پازلی برای امر ونهی
امر به معروف ونهی از منکر از با فضلیت ترین اعمال بندگان حق می باشد که هم در دین و هم به تبع آن در قانون مورد توجه قرار گرفته است.در دین توصیه های اکیدی در راستای این امر شده است و جایگاه ویژه ای برای آن در نظر گرفته شده است. و در قانون نیز این نکته از قلم نیفتاده؛ در اصل هشتم قانون اساسی اینطور آمده است که "دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر" وظیفه ای همگانی و متقابل مردم و دولت است.به همین جهت باید دانست که محدود کردن امر به معروف ونهی از منکر به ارگان ها امری بازدارنده قدرت این حکم و اشتباه می باشد و باید سعی کرد موجی عظیم را در دو بخش حکومتی و مردمی برای این جهت به وجود آورد و این نیازمند فرهنگ سازی در این امر است. در واقع حرکت های امر ونهی باید بر روی پازلی بزرگ و بر منطق دین باشد که هر فرد یا سازمان بسته به نقش اجتماعی خود در این راه و در جای خود گام بردارد.قوه قهریه کافی نیست
باید در نظر گرفت جامعه در جهت ارتقای فرهنگی به دو بازوی کار فرهنگی و قوه قهریه نیازمند است. و هیچ یک از این دو به تنهایی ما را در رسیدن به نقطه مطلوب کفایت نخواهد کرد و باید با رعایت تعادل میان این دو نیرو و استفاده منطقی از آنها به سوی جامعه ای پاک گام برداشت.
متاسفانه آنچه که در این جریان در کشور قابل مشاهده است فعالیت های صرفا قهریه است که شرطی لازم است نه کافی. البته مسئولان به کارفرهنگی در بیانات خود اذعان دارند اما سرعت کار فرهنگی و کیفیت آن در این زمینه مطلوب نمی باشد و مصلحت گرایی ها و کمیت گزینی ها ، برخورد سلیقه ای و....باعث شده است تا کار فرهنگی پتانسیل خود را از دست داده و ما فقط بازوی قهریه قوی در برخورد با نابهنجاری ها داشته باشیم.
تناقض های ارگانی را رفع کنیم
همانطور که اشاره شد ما در سطح اجرایی دچار نوعی عدم تعادل میان قوه فرهنگی و قهریه لازم در راستای ارتقای اخلاقی جامعه هستیم و این بعضا از تناقض در فعالیت های دولت و سایر ارگان ها نشات می گیرد. برخورد با مصادیق بدپوششی و نقض عفاف در حالی در جامعه صورت می گیرد که ما شاهد برخی از این مصادیق در فیلم های سینمایی و جدیدا و به صورت آرام در رسانه ملی هستیم .در واقع بازوی فرهنگی ما در نقاطی این مصادیق را خواسته یا ناخواسته ترویج می دهد و این خود رویکرد متناقضی را در جهت ارتقای جامعه و فرهنگ دینی نشان می دهد.برخوردها حساب شده باشد
در تجربه گشت ارشاد و قبل از آن پست های بازرسی بسیج ما گاها شاهد برخورد های ناشایست و غیرقابل قبول شرع و قانون بوده ایم، که این مسئله ناشی از دو مسئله می باشد یکی نقض اولین سطوح امر به معروف و نهی از منکر است، حضور افرادی که خود در زندگی شخصی گاها مبتلا به بی اخلاقی هستند و حال در مقام تذکر دهنده در آمده اند! و دوم عدم نظارت دقیق و منطقی بر افراد مامور و عدم آموزش مهارت های لازمه اخلاقی و رفتاری به آنها. که وجود این دو آسیب خود باعث بهره بری پایین طرح در جامعه و دید منفی نسبت به آن و سازمان های مربوطه خواهد شد.آخر کلام:
در برآیند کلی حرکتی پویا و مثبت در زمینه های نظری و عملیاتی در جهت اعتلای فرهنگ دینی در جامعه در حال شکل گیری می باشد و این مهم مستلزم حرکت با برنامه ریزی استوار و گام به گام و توام با مشارکت مردمی می باشد تا موثر و با قدرت موانع رستگاری دنیوی و اخروی جامع را از سر راه بردارد.
عطاء الله باباپور
بخش اجتماعی تبیان
لینک های مرتبط :
