ده موقعیتی که زندگی در فضا را به کابوس بدل می کند!

بد اقبالی هایی که در تجربه این پدیده برای انسان رخ داده اند، نشان دهنده این موضوع هستند که هنوز باید در زمینه ایجاد پایگاههای بشری در فضا بیشتر بیاموزیم. در ادامه، 10 موقعیت و وضعیتی را که می توانند زندگی در فضا را به جهنمی ترسناک تبدیل کنند، مورد بررسی قرار می دهیم.

تجربه نشان داده دستکشهای لباسهای فضایی که فضانوردان در هنگام کار کردن یا راهپیمایی فضایی در خارج از ایستگاه فضایی به دست می کنند برای سلامت آنها بسیار مضر است. بررسی هایی که به تازگی انجام گرفته نشان می دهند در حدود 10 درصد از فضانوردان در اثر پوشیدن این دستکشها به “آسیب ناخن انگشت” دچار می شوند و تعدادی از آنها یکی از ناخنهای خود را به کلی از دست می دهند زیرا دستکش با محدود کردن مسیر حرکت انگشتان دست می تواند به ناخنها آسیب رسانده و آنها را بکند هر چه دست فضانورد بزرگتر باشد، این آسیب دیدگی جدی تر می شود و شاید ناسا باید برای کاهش دادن ابتلا به آن در جستجوی فضانوردانی با جثه کوچکتر باشد.

زندگی در بی وزنی می تواند نتایج کاملا عجیبی بر زندگی داشته باشد. در ماه مارچ سال 2007 فضانورد “سونیتا ویلیامز” در تلاش بود تا مقداری سبزیجات و چاشنی معطر را درون سوشی فضایی خود بگنجاند که ناگهان این مواد در ایستگاه متلاشی شده و همه جا را در بر گرفتند و بلافاصله دیوارها و فضای اطراف مملو از قطرات و ذرات گیاهی شد. از بین رفتن بوی این ماده در فضای ایستگاه مدت زمان زیادی را صرف کرد و ویلیامز نیز ناچار شد دیگر از این گیاه سنتی ویژه سوشی استفاده نکند زیرا آنها برای دستگاه هایی که درون ایستگاه قرار داشتند بسیار خطرناک به شمار می رفتند.

در حالیکه معلق ماندن در ایستگاه فضایی می تواند بسیار هیجان انگیز باشد، ورود یا خروج از آن می تواند سواری بسیار خطرناکی به شمار برود. به ویژه گفته می شود سفرهایی که توسط کپسول فضایی سایوز صورت می گیرند فشار شدیدی را به فضانوردان وارد می آورند. “تریسی کدوول دایسون” به تازگی و پیش از اینکه از ایستگاه به زمین بازگردد گفت: می گویند سفر با سایوز تجربه ای مانند یک تصادف قطار، در پی آن تصادف خودرو و در نهایت افتادن از روی دوچرخه را برای انسان خلق می کند. اما پس از اینکه وی این سفر را تجربه کرد تمامی این شایعات را رد کرد و اعلام کرد به هیچ وجه اذیت نشده و سفر بازگشت به خانه اش، سواری بسیار هیجان انگیزی بوده است.

غذاهای فضایی هنوز با غذاهای دلنشین و گوارا فاصله فراوانی دارند. میوه های تازه و سبزیجات در ایستگاه نایابند و استفاده از غذاهایی مانند نان در بی وزنی غیر ممکن است زیرا ذرات آن در شرایط بی وزنی در همه جا شناور خواهند شد و تمیز کردن آنها برای ساکنان ایستگاه به یک فاجعه تبدیل می شود و فضانوردان از صرف غذاهای تکراری با قابلیت گرم کردن مجدد که در برنامه ای هشت روزه تکرار می شوند، عاصی می شوند. در زمستان سال 2004 ماموریت ارسال مخزن مواد غذایی تازه به ایستگاه به تاخیر افتاد و از این رو ساکنان ایستگاه مجبور شدند غذای خود را جیره بندی کنند. در آن زمان دو ساکن ایستگاه حجم غذای روزانه خود را به نیم کاهش دادند و برای جبران کالری های جذب نشده از انواع شکلات و دسرها استفاده کردند.

علی رغم اینکه ایستگاه طی 10 سال گذشته گسترش یافته و امکان سکونت دائم در آن به وجود آمده است، بسیاری از فضاهای داخلی آن بسیار تنگ و کوچک هستند. و تا یک و نیم سال پیش تعداد ساکنان ثابت ایستگاه 6 نفر بود، این یعنی میزان تقسیم فضا میان افراد بیشتر می شد و به هر یک از این افراد فضاهای کمتری تعلق می گرفت. خوابیدن در ایستگاه می تواند بسیار دشوار باشد، به ویژه اگر ناچار باشید در تورفتگی به اندازه یک کابین تلفن بخوابید و اگر خوابیدن امکان پذیر شد، خطر دیگری در کمین فضانوردان است. به گفته “ژولی پایت” فضانورد کانادایی ممکن است زمانی که از خواب بیدار می شوید خود را در جایی نبینید که در آن به خواب رفته اید.

عدم وجود حمام در ایستگاه معمولا تجربه های دردناکی را برای فضانوردان به وجود می آورد. بی وزنی استفاده از حمام و دوشهای آب معمولی را در ایستگاه غیر ممکن می کند، و فرایند خشک شدن رطوبت نیز خود داستانی دیگر است. از این رو فضانوردان برای شستن لباسهای خود از تفنگ آبی ویژه ای استفاده می کنند آب را به سمت لباسها شلیک می کند. همچنین برای شستشوی موهای سر، فضانوردان از شامپوهای خشک استفاده می کنند. حال برای درک عمق فاجعه می توانید کوچک بودن فضای ایستگاه را تصور کنید در حالی که باید 6 ماه در کنار چند نفر دیگر در چنین حفره کوچکی زندگی کنید و به حمام نیز نروید.

یکی از آزار دهنده ترین و مداوم ترین مشکلات ایستگاه وضعیت دستشویی آن است. در ایستگاه فضایی دو دستشویی وجود دارد که یکی از آنها در بخش روسی ایستگاه و دیگری در بخش آمریکایی آن قرار گرفته است که هر دوی آنها برای قابل استفاده بودن عملیات لوله کشی طاقت فرسایی را طلب می کنند. سپس مشکل بعدی فاضلاب است، که در سال 2009 با استفاده از سیستم بازیافت و تصفیه از فاضلاب ایستگاه آب آشامیدنی، آب برای شستشو و آشپزی به دست آمد. ساندار موگین یکی از فضانوردانی که در آن دوره در ایستگاه به سر می برد از این عملیات به عنوان یکی از وحشتناک ترین و شگفت انگیز ترین فعالیتهایی یاد کرده که در ایستگاه انجام گرفته است.

فضانوردان باید برای ماندن و زندگی کردن در مدار زمین، عواقب سلامتی سنگینی را تحمل کنند. یکی از مهمترین این موارد تاثیرات کیهانی بر روی تراکم استخوان فضانوردان است. مطالعات نشان می دهند قدرت استخوانهای فضانوردان با نیم سال اقامت در فضا در حدود 14 درصد کاهش پیدا می کند. دیگر تحقیقات نشان می دهند که تراکم مواد معدنی استخوانها با هر ماه اقامت در فضا 0.4 تا 1.8 درصد کاهش پیدا می کند و فضانوردان را با خطر بیشتر شکستگی و پوکی استخوان مواجه می شوند.

خو گرفتن به زندگی در بی وزنی به ویژه به خاطر نبودن شبیه ساز این شرایط بر روی زمین، زمان زیادی از فضانوردان می گیرد و از این رو به هم خوردن وضعیت طبیعی بدن فضانوردان و احساس حالت تهوع شدید پس از پرتاب و حتی قبل از اینکه فضاپیما به ایستگاه فضایی برسد، امری رایج است.

شاید سخت ترین بخش از زندگی در فضا احساس انزوا و احساس دلتنگی شدیدی است که پس از نیم سال اقامت در ایستگاه به فضانوردان دست می دهد. با وجود اینکه فضانوردان می توانند با مراوده با همکاران خود در ایستگاه و یا برقراری چند تماس تلفنی با منزل بر این احساس غلبه کنند، واقعیت این است که گاه بخشی مهم از زندگی آنها در حالی سپری می شود که فضانوردان بر روی زمین نیستند. برای مثال در سال 2007 مادر فضانورد «دانیل تانی» در اثر تصادف رانندگی کشته شد اما وی در ایستگاه به سر می برد و از این رو در فاصله 320 کیلومتری از زمین برای مادر خود عزاداری کرد تا دو ماه پس از مرگش دوباره به زمین بازگردد. همچنین در سال 2004 فضانورد «مایکل فینک» به دلیل حضور در ماموریت ناسا در ایستگاه نتوانست در هنگام تولد فرزند دومش در زمین حضور داشته باشد و چهار ماه پس از تولد فرزندش به زمین بازگشت.

بخش دانش و زندگی تبیان

منبع:

خبرگزاری مهر

گزارش خواندنی از پرتاب فضاپیمای سایوز